Jump to content

కళ్యాణి సేన్

వికీపీడియా నుండి
కళ్యాణి సేన్
కల్యాణి సేన్ (ఎడమ) చీఫ్ ఆఫీసర్ మార్గరెట్ I. కూపర్ (కుడి), రోసిత్ వద్ద, 3 జూన్ 1945
జననం
కళ్యాణి గుప్త

సుమారు 1917
విద్య
  • కిన్నార్డ్ కాలేజ్, లాహోర్
  • ప్రభుత్వ కళాశాల, లాహోర్
  • పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం
క్రియాశీల సంవత్సరాలు1943-1945 Military career
రాజభక్తిబ్రిటిష్ రాజ్ బ్రిటిష్ ఇండియా (1943-1945)
సేవలు/శాఖమహిళల రాయల్ ఇండియన్ నేవల్ సర్వీస్
సేవా కాలం1943-1945
ర్యాంకుసెకండ్ ఆఫీసర్
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
  • చర్చ
  • UK సందర్శించిన మొదటి భారతీయ సర్వీస్ మహిళ
జీవిత భాగస్వామి
లియోనెల్ ప్రొటిప్ సేన్
​
​
(m. 1939; div. 1953)​
పిల్లలుమాలా సేన్ (కుమార్తె)
తల్లిదండ్రులు
  • ఎస్. ఎన్. గుప్త (తండ్రి)

కళ్యాణి సేన్ (జననం సుమారు 1917 ), ఉమెన్స్ యాక్సిలరీ కార్ప్స్ (ఇండియా) యొక్క విభాగం అయిన ఉమెన్స్ రాయల్ ఇండియన్ నేవల్ సర్వీస్ (WRINS) రెండవ అధికారి . 1945లో, ఆమె యుకె ని సందర్శించిన మొదటి భారతీయ సేవా మహిళ.

సేన్ లాహోర్‌లోని మేయో ఆర్ట్స్ కాలేజీ ప్రిన్సిపాల్ కుమార్తె. 1938లో ఆమె రాజనీతి శాస్త్రంలో మాస్టర్స్ కోసం అధ్యయనాలు ప్రారంభించే ముందు పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఆంగ్ల సాహిత్యంలో మాస్టర్స్ పొందారు. విద్యార్థిగా ఆమె థియేటర్‌లో ప్రదర్శన ఇచ్చింది, ఒక సమయంలో హామ్లెట్ నాటకంలో ఒఫెలియా పాత్ర పోషించింది, ఆ సమయంలో భారతీయ మహిళలు సాధారణంగా వేదికపై నటించలేదు. వేదికపై ఆమె సాధించిన విజయం ఆమెను సినిమా కోసం వెతకడానికి దారితీసింది. 1938లో, పంజాబ్ యూనివర్శిటీలో విద్యార్థిగా ఉన్నప్పుడు, ఆల్-ఇండియా ఇంటర్-యూనివర్శిటీ డిబేట్ సెషన్‌లో, భవిష్యత్తులో జరిగే యుద్ధాలకు భారతదేశం సహకరించకూడదనే ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మాట్లాడిన తర్వాత ఆమె ఉత్తమ వక్తగా ప్రకటించబడింది. ఆ చర్చ ఆమెకు బంగారు పతకాన్ని, పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం సర్ అశుతోష్ ముఖర్జీ ట్రోఫీని గెలుచుకుంది.

1943లో, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో, సేన్ ఉమెన్స్ యాక్సిలరీ కార్ప్స్ (ఇండియా)లో చేరింది. మరుసటి సంవత్సరం ఆమె రెండవ అధికారిగా కింగ్స్ కమీషన్ అందుకుంది.

ప్రారంభ జీవితం, విద్య

[మార్చు]

కళ్యాణి సేన్ (నీ గుప్తా), ముద్దుగా 'బాబ్లీ' అని పిలుస్తారు, [1] [2] 1917లో జన్మించింది. కళాకారుడు, లాహోర్‌లోని మాయో ఆర్ట్స్ కాలేజ్ ప్రిన్సిపాల్ అయిన ఎస్ఎన్ గుప్తాకు ఏకైక కుమార్తెగా [1] [3] ] [3] [4], శ్రీమతి గుప్తా, తరువాత మహిళా సహాయక దళం (ఇండియా) ఉమెన్స్ యాక్సిలరీ కార్ప్స్ (ఇండియా)కి చీఫ్ కమాండర్ అయ్యారు. [4] ఆమె తాత జర్నలిస్టు నాగేంద్రనాథ్ గుప్తా . [3] ఆమె లాహోర్‌లోని కిన్నైర్డ్ కళాశాల, ప్రభుత్వ కళాశాలలో చదువుకుంది. [5] [6] 1935లో పంజాబ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్ సొసైటీ యొక్క 13వ వార్షిక ప్రదర్శనలో, ఆమె బహుమతి విజేతలలో ఒకరిగా జాబితా చేయబడింది. [7] గవర్నమెంట్ కాలేజీలో, ఆమె ఓపెన్ ఎయిర్ థియేటర్‌లో ప్రదర్శన ఇచ్చింది, [8], హామ్లెట్ నాటకంలో ఒఫెలియా పాత్ర పోషించింది, ఆ సమయంలో భారతీయ మహిళలు సాధారణంగా వేదికపై నటించలేదు. [9] వేదికపై ఆమె సాధించిన విజయం, అప్పటి కలకత్తాలో సినిమా కోసం వెతకడానికి దారితీసింది. [9]

1938లో, ఆమె రాజనీతి శాస్త్రంలో మాస్టర్స్ కోసం అధ్యయనాలను ప్రారంభించే ముందు పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఆంగ్ల సాహిత్యంలో మాస్టర్స్ పొందింది. [10] అక్కడ, ఆమె "క్రీడ మహిళల డొమైన్‌లో లేదు" అనే భావనకు వ్యతిరేకంగా వాదించడంతో సహా చర్చలలో పాల్గొంది. [11] అదే సంవత్సరం కలకత్తా యూనివర్శిటీ లా కాలేజ్ యూనియన్ నిర్వహించిన ఆల్-ఇండియా ఇంటర్-యూనివర్శిటీ డిబేట్ సెషన్‌లో, ఆమె "భారతదేశం పక్షపాతిగా ఉండకూడదు" అనే ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మాట్లాడిన తర్వాత ఆమెను ఉత్తమ వక్తగా ప్రకటించారు. భవిష్యత్ యుద్ధాలు." [12] ఆ చర్చ ఆమెకు బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకుంది, సర్ అశుతోష్ ముఖర్జీ ట్రోఫీని పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయానికి అందించింది. [12]

రెండో ప్రపంచ యుద్దము

[మార్చు]

1943లో, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో, సేన్ ఉమెన్స్ యాక్సిలరీ కార్ప్స్ (ఇండియా)లో చేరింది. [13] మరుసటి సంవత్సరం ఆమె రెండవ అధికారిగా కింగ్స్ కమీషన్ అందుకుంది. [14] 1945లో, ఇప్పుడు ఉమెన్స్ రాయల్ ఇండియన్ నేవల్ సర్వీస్ (WRINS)కి అధికారిగా పని చేస్తున్నారు, ఆమె 28 సంవత్సరాల వయస్సులో యుకె ని సందర్శించిన మొదటి భారతీయ సేవా మహిళగా గుర్తింపు పొందింది [15] [16] చీఫ్ ఆఫీసర్ మార్గరెట్ ఐ. కూపర్, సెకండ్ ఆఫీసర్ ఫిలిస్ కన్నింగ్‌హామ్‌లతో పాటు, బ్రిటన్ అంతటా ఉమెన్స్ రాయల్ నేవల్ సర్వీస్ స్థాపనలను సందర్శించడం ద్వారా ఉమెన్స్ రాయల్ నేవల్ సర్వీస్ (WRNS)లో శిక్షణ, పరిపాలన గురించి రెండు నెలల పాటు అధ్యయనం చేయడం వారి ఉద్దేశం. [15] [16] వారు అదే సంవత్సరం ఏప్రిల్ 13న యుకె చేరుకున్నారు, అదే రోజు విలేకరుల సమావేశంలో పాల్గొన్నారు. [16] సేన్ బిబిసి నుండి ఇంగ్లీష్, బెంగాలీలో ప్రసారాలు చేసింది, బకింగ్‌హామ్ ప్యాలెస్‌లో జరిగిన ఒక వేడుకకు వెళ్ళింది . [17] "భారతదేశంలో పురుషులతో కలిసి పనిచేసే అమ్మాయిలు, స్త్రీల పట్ల ఇప్పటికీ పెద్ద దురభిమానం ఉంది... కానీ మహిళలు సేవల్లోకి రావడానికి చాలా ఆసక్తిగా ఉన్నారు కాబట్టి వారు దానిని విచ్ఛిన్నం చేస్తున్నారు" అని ఆమె నివేదించింది. [15] 3 జూలై 1945న, వారు భారతదేశానికి తిరిగి రావడానికి యుకె నుండి బయలుదేరారు. [18] ఆ సమయంలో, ఆమె భర్త బర్మాలో భారత సైన్యంలో పనిచేస్తున్నారు. [16]

వ్యక్తిగత జీవితం

[మార్చు]

1939లో పొలిటికల్ సైన్స్‌లో ఆమె కోర్సు చేస్తున్నప్పుడు, ఆమె బలూచ్ రెజిమెంట్‌కు చెందిన కెప్టెన్ (తరువాత లెఫ్టినెంట్ జనరల్ ) లియోనెల్ ప్రొటిప్ సేన్‌ను వివాహం చేసుకుంది. [19] ఆమె మొదటి కుమార్తె రాధ 1941లో జన్మించింది [20] [21] 1947లో ఆమె మాలాకు జన్మనిచ్చింది. [22] [23] 1953లో, ఎల్పి సేన్‌తో ఆమె వివాహం విడాకులతో ముగిసింది. [22] [23]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ 1.0 1.1 Palit, Maj Gen DK (2004). Musings & Memories: Vol (I) (in ఇంగ్లీష్). New Delhi: Lancer Publishers. pp. 114, 127, 236. ISBN 81-7062-275-1.
  2. ↑ "Births". Civil and Military Gazette. Lahore. 26 September 1941. p. 2 – via British Newspaper Archive.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified
  4. ↑ 4.0 4.1 Indian Information (in ఇంగ్లీష్). 1945. pp. 386, 463.
  5. ↑ "Women's work for women in India". Civil & Military Gazette. Lahore. 5 August 1945. p. 8 – via British Newspaper Archive.
  6. ↑ Bali, Amar Nath (1969). Glimpses of Punjab's History (in ఇంగ్లీష్). New Delhi. p. 148.
  7. ↑ "Punjab Fine Arts Society: 13th Annual Exhibition". Civil & Military Gazette. Lahore. 27 February 1935. p. 10 – via British Newspaper Archive.
  8. ↑ "Government College Dramatic Club". Civil & Military Gazette. Lahore. 3 June 1938. p. 9 – via British Newspaper Archive.
  9. ↑ 9.0 9.1 Cinema Vision India (in ఇంగ్లీష్). Vol. 1. S. Kak. 1980. But when Kalyani Gupta was sought for from the Punjab to play in a Calcutta film we felt that we were entering the stream of entertainment arts. At that time it must be remembered that hardly any woman had been allowed to appear on the stage or in the films.
  10. ↑ "Women's work for women in India". Civil & Military Gazette. Lahore. 5 August 1945. p. 8 – via British Newspaper Archive.
  11. ↑ Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified
  12. ↑ 12.0 12.1 Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified
  13. ↑ Indian Information (in ఇంగ్లీష్). 1945. pp. 386, 463.
  14. ↑ Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified
  15. ↑ 15.0 15.1 15.2 "Women's Royal Indian Naval Service established during WW2". Association of Wrens. 30 December 2019. Archived from the original on 13 November 2022. Retrieved 13 November 2022.
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 16.3 "Three "WRINS" Officers arrive in London". Civil & Military Gazette. Lahore. 15 April 1945. p. 5 – via British Newspaper Archive.
  17. ↑ "Women's work for women in India". Civil & Military Gazette. Lahore. 5 August 1945. p. 8 – via British Newspaper Archive.
  18. ↑ "WRINS returning to India after training in U.K". Civil & Military Gazette. Lahore. 4 July 1945. p. 8 – via British Newspaper Archive.
  19. ↑ "Allied army chiefs in France". Civil & Military Gazette. Lahore. 2 November 1939. p. 9 – via British Newspaper Archive.
  20. ↑ "Births". Civil and Military Gazette. Lahore. 26 September 1941. p. 2 – via British Newspaper Archive.
  21. ↑ "Inwards Passenger Lists.; Class". UK and Ireland, Incoming Passenger Lists, 1878-1960. 1949 – via ancestry.co.uk.
  22. ↑ 22.0 22.1 Roy, Amit (27 May 2011). "The woman who tamed a bandit". www.telegraphindia.com. Archived from the original on 19 November 2022. Retrieved 18 November 2022.
  23. ↑ 23.0 23.1 "Mala Sen: Writer and race equality activist". East End Women's Museum. 18 July 2016. Archived from the original on 19 November 2022. Retrieved 18 November 2022.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కళ్యాణి_సేన్&oldid=4131215" నుండి వెలికితీశారు