Cieszyński Ślōnsk

historycznŏ krajina we Polsce i Czechach

Cieszyński Ślōnsk (po polsku Śląsk Cieszyński, po czesku Těšínsko abo Těšínské Slezsko, pō niymiecku Teschener Schlesien abo Teschener Land) je miano, kere ôznaczŏ ziymie dŏwnygo Cieszyńskigo ksiynstwa społym se wszyjskimi sztandysherszaftami, kere były niyskorzi ôsobnymi ksiynstwami, a s terynym dŏwnygo sztandysherszaftu Bogumin. Do kōńca piyrszyj światowyj wojny to bōł z geografijnygo i kulturowygo ôglōndu jedyn ôbszar, kery we austryjacko-madziarskij mōnarchiji bōł wschodniōm tajlōm krōnlandu Austryjacki Ślōnsk, a potym go po porã rokōw trwajōncym kōnflikcie potajlowali we roku 1920 miyndzy Czechosłowacyjõ (zachodniŏ tajla) i Polskã (wschodniŏ tajla).

Cieszyński Ślōnsk
Wapyn {{{dopołniŏcz}}}
Fana Cieszyńskigo Ślōnska
Wapyn Cieszyńskigo Ślōnska Fana Cieszyńskigo Ślōnska
Państwa Polska
Czechy
Stolica Cieszyn
Wiyrchnia 2,280 km²
Liczba ludności
 • całkowita 
 • tyngość zaludniyniŏ
 • nacyje i etniczne grupy

810,000
360 osób/km²
Ślōnzŏki, Polŏki, Czechy
Karta Cieszyńskigo Ślōnska

Historycznie nŏleży do Gōrnego Ślōnska, nale autochtōny stworziły włŏsnõ regijōnalnõ idyntyfikacyjõ i niy majōm siã za Gōrnoślōnzŏkōw.

Cieszyński Ślōnsk zabiyrŏ 2 283 km² (tela co Luksymburg), z tego 1 274 km² (55,8 %) nŏleży do Czeskij Republiki a 1 009 km² (44,2 %) do Polski. Miyszko tukej wiyncyj jak 800 tysiyncy ludzi, z czego bezmała 450 tysiyncy przipadŏ na czeskõ tajlã a 350 tysiyncy na polskõ tajlã. Historycznōm stolicōm je Cieszyn, dzisiŏ potajlowany granicōm sztatōw. Na Ślōnsku Cieszyńskim leży tajla Ôstrawy i Frydka-Mistka na prawym brzegu Ôstrawice i tyż lewobrzeżnŏ połowa Biylska-Biołyj. Inksze ważne miasta sōm: Karwinŏ, Hawiyrzōw, Bogumin, Trziniec, Skoczōw, Wisła i Czechowice-Dziydzice.

Biblijografijŏ

edytuj
  • Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011. ISBN 978-83-60470-41-1. z. 374