Nenda kwa yaliyomo

Aruba : Tofauti kati ya masahihisho

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Content deleted Content added
mbegu using Project:AWB
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.5
 
(marekebisho 39 ya kati na watumizi wengine 23 na yule ambaye hajaonyeshwa)
Mstari 3: Mstari 3:
|common_name = Aruba
|common_name = Aruba
|image_flag = Flag of Aruba.svg
|image_flag = Flag of Aruba.svg
|image_coat =
|image_coat = Coat of arms of Aruba.svg
|national_anthem = ''[[Aruba Dushi Tera]]''
|national_anthem = ''[[Aruba Dushi Tera]]''
|national_motto = "Kisiwa chenye heri"
|national_motto = "Kisiwa chenye heri"
Mstari 16: Mstari 16:
|largest_city = Oranjestad
|largest_city = Oranjestad
|government_type = [[Ufalme wa kikatiba]]
|government_type = [[Ufalme wa kikatiba]]
|leader_title1 = [[Malkia]]
|leader_title1 = [[Mfalme]]
|leader_name1 = [[Beatrix wa Uholanzi]]
|leader_name1 = [[Willem-Alexander wa Uholanzi]]
|leader_title2 = [[Govana]]
|leader_title2 = [[Gavana]]
|leader_name2 = [[Fredis Refunjol]]
|leader_name2 = [[Fredis Refunjol]]
|leader_title3 = [[Prime Minister of Aruba|Prime Minister]]
|leader_title3 = [[Prime Minister of Aruba|Prime Minister]]
|leader_name3 = [[Nelson O. Oduber]]
|leader_name3 = [[Mike Eman]]
|leader_title4 = [[Vice-Prime Minister of Aruba|Vice-Prime Minister]]
|leader_title4 = [[Vice-Prime Minister of Aruba|Vice-Prime Minister]]
|leader_name4 = [[Marisol Lopez-Tromp]]
|leader_name4 = [[Marisol Lopez-Tromp]]
Mstari 30: Mstari 30:
|land_area_rank = ya 214
|land_area_rank = ya 214
|area_magnitude = 1 E8
|area_magnitude = 1 E8
|area = 193
|area = 178.91
|area_rank =
|area_rank =
|areami² = 74.5
|areami² = 74.5
|percent_water = -
|percent_water = -
|population_estimate = 103.484
|population_estimate = 116,600
|population_estimate_rank = ya 195
|population_estimate_rank = ya 193
|population_estimate_year = 2006
|population_estimate_year = 2018
|population_density = 571
|population_density = 624
|population_densitymi² = 1479
|population_densitymi² = 1616.2
|population_density_rank = ya 18
|population_density_rank = ya 22
|GDP_PPP = $2.45 billion
|GDP_PPP = $2.45 billion
|GDP_PPP_rank = ya 182
|GDP_PPP_rank = ya 182
Mstari 56: Mstari 56:
|footnote2 = ''Arubaanse Waarde Geld''.
|footnote2 = ''Arubaanse Waarde Geld''.
}}
}}
'''Aruba''' ni [[nchi ya kisiwani]] katika [[Bahari ya Karibi]] karibu na [[pwani]] ya [[Venezuela]].


Tangu [[mwaka]] [[1636]] ilikuwa kwa [[kwikwi]] koloni la [[Uholanzi]], lakini sasa ni "nchi ya kujitawala" ndani ya muundo wa "[[Ufalme wa Nchi za Chini]]" pamoja na Uholanzi yenyewe na nchi nyingine [[mbili]] za Karibi zilizokuwa makoloni ya Uholanzi.


==Historia ya karibuni==
'''Aruba''' ni nchi ya kisiwani katika [[Bahari ya Karibi]] karibu na pwani la [[Venezuela]]. Inajitawala kama nchi mwanachama katika Ufalme wa Uholanzi lakini si sehemu ya [[Uholanzi]].
Watu wa Aruba walielekea kwenye [[uhuru]] kamili wa kisiasa katika [[miaka ya 1980]] na [[miaka ya 1990|ya 1990]].


Watu wa Aruba walielekea kwa uhuru wa kisiasa katika miaka ya 1980 na 1990. 1986 ilipata madaraka yote ya kujitawla chini ya taji la Uholanzi. Uhuru kamili ulipangwa kwa 1996 lakini serikali ya Aruba iliomba kutoendelea na mipango hii.
Mwaka [[1986]] ilipata [[madaraka]] yote ya kujitawala chini ya [[taji]] la Uholanzi. Uhuru kamili ulipangwa kwa mwaka [[1996]] lakini [[serikali]] ya Aruba iliomba kutoendelea na mpango huo.


==Watu==
Wakazi ni mchanganyiko wa Maindio, Wazungu na pia Waafrika. Watumwa Waafrika hawakuwa wengi jinsi ilivyo kwenye visiwa vingi vya Karibi kwa sababu kisiwa haikuwa na mashamba mengi ya miwa kutokana na ukame wa mahali.
Wakazi ni 116,600 (2018); kwa [[asilimia]] 75 ni mchanganyiko wa [[Waindio]], [[Wazungu]] na pia [[Waafrika]]. [[Watumwa]] Waafrika hawakuwa wengi jinsi ilivyo kwenye visiwa vingi vya [[Karibi]] kwa sababu [[kisiwa]] hicho hakikuwa na ma[[shamba]] mengi ya [[miwa]] kutokana na [[ukame]] wa mahali. Hivyo sasa wenye asili hiyo ni 15% tu.


Wengi wao wanaongea [[Kipapiamento]] (68.3%) pamoja na [[Kihispania]] (13.5%), [[Kiingereza]] (7%) na [[Kiholanzi]] ([[lugha rasmi]]; 6%).

Upande wa [[dini]], 75.3% ni [[Wakatoliki]], 4.9% [[Waprotestanti]] n.k.

==Viungo vya nje==
{{commons}}
{{commons}}
{{Wikivoyage|Aruba}}
* [http://www.aruba.com/ Aruba.com] – official tourism site of Aruba
* {{dmoz|Regional/Caribbean/Aruba}}
* {{Wikiatlas|Aruba}}
*[http://dloc.com/CA03400001/ ''Aruba Esso News''] {{Wayback|url=http://dloc.com/CA03400001/ |date=20171024231207 }} from the [http://www.bibliotecanacional.aw/pa/corant-digitalisa/27 National Library of Aruba] {{Wayback|url=http://www.bibliotecanacional.aw/pa/corant-digitalisa/27 |date=20150422000624 }}, openly and freely available in the [[Digital Library of the Caribbean]]


{{Amerika Kaskazini}}
{{mbegu-jio-Karibi}}
{{mbegu-jio-Karibi}}

[[Jamii:Karibi]]
[[Jamii:Karibi]]
[[Jamii:Aruba]]
[[Jamii:Aruba]]
[[Jamii:Uholanzi]]
[[Jamii:Uholanzi]]
[[Jamii:Nchi za visiwa]]

[[Jamii:Amerika ya Kati]]
[[af:Aruba]]
[[an:Aruba]]
[[Jamii:Amerika Kusini]]
[[ar:أروبا]]
[[az:Aruba]]
[[bat-smg:Aruba]]
[[be:Аруба]]
[[be-x-old:Аруба]]
[[bg:Аруба]]
[[bn:আরুবা]]
[[bpy:আরুবা]]
[[br:Aruba]]
[[bs:Aruba]]
[[ca:Aruba]]
[[cs:Aruba]]
[[cv:Аруба]]
[[cy:Aruba]]
[[da:Aruba]]
[[de:Aruba]]
[[dsb:Aruba]]
[[dv:އަރޫބާ]]
[[dz:ཨ་རུ་བ།]]
[[el:Αρούμπα]]
[[en:Aruba]]
[[eo:Arubo]]
[[es:Aruba]]
[[et:Aruba]]
[[eu:Aruba]]
[[fa:آروبا]]
[[fi:Aruba]]
[[fo:Aruba]]
[[fr:Aruba]]
[[fy:Arûba]]
[[gl:Aruba]]
[[he:ארובה (טריטוריה)]]
[[hr:Aruba]]
[[hu:Aruba]]
[[hy:Արուբա]]
[[ia:Aruba]]
[[id:Aruba]]
[[io:Aruba]]
[[is:Arúba]]
[[it:Aruba]]
[[ja:アルバ]]
[[jv:Aruba]]
[[ka:არუბა]]
[[kk:Аруба]]
[[ko:아루바]]
[[kw:Aruba]]
[[lb:Aruba]]
[[li:Aruba]]
[[lij:Aruba]]
[[lmo:Aruba]]
[[ln:Aruba]]
[[lt:Aruba]]
[[lv:Aruba]]
[[mk:Аруба]]
[[mn:Аруба]]
[[mr:अरूबा]]
[[ms:Aruba]]
[[nds:Aruba]]
[[nl:Aruba]]
[[nn:Aruba]]
[[no:Aruba]]
[[nov:Aruba]]
[[oc:Aruba]]
[[os:Арубæ]]
[[pap:Aruba]]
[[pl:Aruba]]
[[pms:Aruba]]
[[ps:آروبا]]
[[pt:Aruba]]
[[ro:Aruba]]
[[ru:Аруба]]
[[sah:Аруба]]
[[sh:Aruba]]
[[simple:Aruba]]
[[sk:Aruba]]
[[sl:Aruba]]
[[sq:Aruba]]
[[sr:Аруба]]
[[sv:Aruba]]
[[ta:அருபா]]
[[th:อารูบา]]
[[tl:Aruba]]
[[tr:Aruba]]
[[uk:Аруба]]
[[vec:Aruba]]
[[vi:Aruba]]
[[wo:Aruba]]
[[wuu:阿鲁巴]]
[[zh:阿魯巴]]
[[zh-min-nan:Aruba]]

Toleo la sasa la 19:29, 29 Desemba 2021

Aruba
Bendera ya Aruba Nembo ya Aruba
Bendera Nembo
Kaulimbiu ya taifa: "Kisiwa chenye heri"
Wimbo wa taifa: Aruba Dushi Tera
Lokeshen ya Aruba
Mji mkuu Oranjestad
12°19′ N 70°1′ W
Mji mkubwa nchini Oranjestad
Lugha rasmi Kiholanzi, Papiamento1
Serikali
Ufalme wa kikatiba
Uhuru
Eneo
 - Jumla
 - Maji (%)
 
178.91 km² ()
-
Idadi ya watu
 - 2018 kadirio
 - Msongamano wa watu
 
116,600 (ya 193)
624/km² (ya 22)
Fedha Florini ya Aruba (AWG2)
Saa za eneo
 - Kiangazi (DST)
AST (UTC-4)
(UTC)
Intaneti TLD .aw
Kodi ya simu +297

-


Aruba ni nchi ya kisiwani katika Bahari ya Karibi karibu na pwani ya Venezuela.

Tangu mwaka 1636 ilikuwa kwa kwikwi koloni la Uholanzi, lakini sasa ni "nchi ya kujitawala" ndani ya muundo wa "Ufalme wa Nchi za Chini" pamoja na Uholanzi yenyewe na nchi nyingine mbili za Karibi zilizokuwa makoloni ya Uholanzi.

Historia ya karibuni

[hariri | hariri chanzo]

Watu wa Aruba walielekea kwenye uhuru kamili wa kisiasa katika miaka ya 1980 na ya 1990.

Mwaka 1986 ilipata madaraka yote ya kujitawala chini ya taji la Uholanzi. Uhuru kamili ulipangwa kwa mwaka 1996 lakini serikali ya Aruba iliomba kutoendelea na mpango huo.

Wakazi ni 116,600 (2018); kwa asilimia 75 ni mchanganyiko wa Waindio, Wazungu na pia Waafrika. Watumwa Waafrika hawakuwa wengi jinsi ilivyo kwenye visiwa vingi vya Karibi kwa sababu kisiwa hicho hakikuwa na mashamba mengi ya miwa kutokana na ukame wa mahali. Hivyo sasa wenye asili hiyo ni 15% tu.

Wengi wao wanaongea Kipapiamento (68.3%) pamoja na Kihispania (13.5%), Kiingereza (7%) na Kiholanzi (lugha rasmi; 6%).

Upande wa dini, 75.3% ni Wakatoliki, 4.9% Waprotestanti n.k.

Viungo vya nje

[hariri | hariri chanzo]
WikiMedia Commons
WikiMedia Commons
Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Aruba travel guide kutoka Wikisafiri

Makala hii kuhusu maeneo ya Bahari ya Karibi bado ni mbegu.
Je unajua kitu kuhusu Aruba kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni?
Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.