Modulimi në amplitudë
Hyrje
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Modulimi në amplitudë (AM) është një teknikë e përdorur në komunikime elektronike, më së shpeshti për të transmetuar informacione nëpërmjet radio-valëve. AM punon në varësi nga fuqia e sinjalit të transmetuar në lidhje me informacionin që është dërguar. Për shembull, ndryshimet në fuqinë e sinjalit mund të përdoren për t’i saktësuar tingujt që do të riprodhohen në një altoparlant, ose intensitetin e shkëlqimit të pikselave të televizorit.
Modulimi në amplitudë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Modulimi në amplitudë (AM) ndodh kur amplituda e një vale bartëse është moduluar, për ta korresponduar me një burim sinjali. Në AM është një ekuacion që duket si ky: Fsignal(t) = A(t)sin(ωt)
Karakteristikat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Karakteristikat kryesore të modulimeve në amplitudë janë indeksi i modulimit dhe anët e brezit
Indeksi i modulimit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Modulimi në amplitudë kërkon një bartës konstant të frekuencave të larta dhe një sinjal të moduluar të frekuencave të ulëta. Një bartës i valës sinusoidale është i formës:
Një sinjal i moduluar i valës sinusoidale është i formës
Vërehet se amplituda e transportuesit të frekuencave të larta merr formën e sinjalit të modular të frekuencave të ulëta, duke formuar atë që quhet mbështjellës i moduluar.
Indeksi i modulimit është i definuar si raport i amplitudës së sinjalit të moduluar dhe amplitudës së bartësit:
,
Sinjali i përgjithshëm mund të përshkruhet me:
Kjo shprehje mund të shkruhet thjesht, si:
Në qoftë se indeksi i modulimit është zero (mam = 0) sinjali është thjesht një bartës me amplitudë konstante.
Në qoftë se indeksi i modulimit është 1 (mam = 1), vala rezultante ka maksimum ose 100% modulim amplitudor.
Anët e brezit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Duke e zgjeruar ekuacionin e normalizuar fitojmë:
ku:
tregon bartësin,
tregon brezin e ulët,
tregon brezin e epërm
Modulatori AM
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ekuacioni standard i modulimeve në amplitudë është:
Nga kjo vërejmë se AM përfshin një proces të shumëzimit. Ka disa mënyra për ta kryer këtë funksion në formë elektronike. Metoda më e thjeshtë është duke e përdorur një switch.
Switch modulatorët
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Switch modulatorët mund të ndahen në dy kategori: bipolar dhe unipolar.
Switch modulatori bipolar
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Switch modulatori bipolar është më i lehti për t’u vizualizuar. Vërehet se një valë AM përbëhet nga një sinjal i vazhduar i frekuencës së ulët, polarizimi i të cilit është ndryshuar në llogari të bartësit.
Matematikisht, spektri i sinjalit të valës katrore (i dhënë me Transformimin Furie) është i formës:
F{f(t)}=
Kjo duket e komplikuar, por, në qoftë se ndryshimi i funksionit të valës katrore ka 50% të ciklit të funksionit, kjo thjeshtohet në:
F{f(t)}=
Switch modulatori unipolar
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Një sinjal AM mund të krijohet duke shumëzuar një sinjal dc të moduluar me 0 dhe 1.
Spektri i këtij sinjali është i përcaktuar nga:
F{f(t)}=
Fizikisht kjo është bërë duke e kthyer sinjalin e moduluar në “on” dhe “off” në llogari të bartësit.
Një bartës me amplitudë të lartë mund të përdoret për ta kthyer një diodë në gjendjen “on” dhe “off”.
Demodulimi AM
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Detektimi AM
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Janë dy lloje themelore të detektimit AM, koherent dhe jo-koherent. Nga këto dy, jo-koherenti është metodë më e thjeshtë.
Detektimi jo-koherent nuk mbështetet në rigjenerimin sinjalit të bartësit. Informacioni ose modulimi i mbështjellësit mund të hiqet ose të detektohet nga një diode, pasuar nga një filtër audio.
Detektimi koherent mbështetet në rigjenerimin e bartësit dhe përzierjen e tij me sinjal AM. Kjo krijon shumën dhe ndryshimin e frekuencave. Ndryshimi i frekuencave korrespondon me sinjalin e moduluar origjinal.
Detektori i mbështjellësit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kur bëhet shqyrtimi i amplitudës së sinjalit të dhënë në çdo kohë, ne mund të largojmë sinjalin e bartësit nga sinjali i moduluar, dhe ta shqyrtojmë sinjalin origjinal. Për fat të mirë, ne kemi një mjet në veglat tona që mund ta përdorim për të shqyrtuar amplitudën e një sinjali: Detektorin e Mbështjellësit.
Një detektor i mbështjellësit është thjesht një drejtues i gjysmë-valës i pasuar nga një filtër ulët-lëshues.
Detektori Sinkron
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në një detektor sinkron ose koherent, në hyrje sinjali AM është i përzier me frekuencën origjinale të bartësit. Kjo duket si një përzierje, që është absolutisht e vërtetë. Një detektor është sinkron atëherë kur dallimi ndërmjet dy frekuencave hyrëse është 0Hz. Me fjalë të tjera, të dy frekuencat e dhëna janë të njëjta.
Shprehja matematikore është:
Komponenti i frekuencës së lartë mund të hiqet me filtrim duke e lënë vetëm sinjal origjinal të moduluar.
Shiko Gjithashtu
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Filtrat (Përpunimi i Sinjaleve)
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]1.*Leon W. Couch. “Digital and Analog Communication Systems 7th-ed”. {{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!)
2.*Hwei Hsu. “Analog and Digital Communications”. {{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!)
3. Enver Hamiti “Bazat e Telekomunikacionit” -Ligjërata të autorizuara