Jump to content

Fauna: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
v U kthye versioni 2548552 i bërë nga 185.204.34.44 (diskutimet)
Etiketa: Undo
 
(26 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 21 përdorues)
Rreshti 1: Rreshti 1:
[[Skeda:Australisk fauna, Nordisk familjebok.jpg|miniatur|right|450px|]]
[[Skeda:Australisk fauna, Nordisk familjebok.jpg|thumb|]]
'''Fauna''' përkufizon tërësinë e të gjithë llojeve të kafshëve në një zonë, shkenca përkatëse është gjeozoologjia. Nëse shihet i tërë [[Toka|planeti tokë]], atëherë ajo përfshin të gjithë kafshët, p.sh. në [[Paleontologjia|paleontologji]], ku bëhet fjalë për një "Fauna të [[Kreidezeit]]".
[[Skeda:Fauna.png|thumb|hochkant=1.2|Fauna einer Beispiel-Insel, aufgeteilt in vier Gruppen]]
'''Fauna''' perkufizon teresine e te gjithe llojeve te [[kafsheve]]<nowiki/> ne nje zone, shkenca perkatese eshte [[Geozoologie]]. Ne se shihet e tere [[Toka|Planeti Toke]] , atehere ajo perfshin fauna gjithe kafshet, psh ne [[Paläontologie]], ku behet fjale per nje „Fauna te [[Kreide (Gjeologjie)|Kreidezeit]]“ .


Shprehja vjen nga një emër i perëndisë romake [[Bona Dea]]. Emërtimet alternative të gjuhës së folur janë kafshët e egra ose mbretëria e kafshëve ( në mënyrën e të folurit shkencor të vjetërsuar). Korrespondenca e faunës në mbretërinë bimore është flora. Në një koncept të ngushtë fauna përfshin të gjithë [[Organizmi|organizmat]] me ushqim [[Heterotrofe|heterotrofë]].
Shprehja vjen nga nje emer i perendise romake [[Bona Dea]]. Alternative, umgangssprachliche Bezeichnungen sind ''Tierwelt'' oder ''Tierreich'' (im wissenschaftlichen Sprachgebrauch veraltet). Die Entsprechung der Fauna im Pflanzenreich ist die [[Flora]].


Shpesh nuk studiohet e tërë fauna në një zonë të caktuar, përkundrazi vetëm grupe të caktuara sistematike.
Ne nje koncept te ngushte Fauna perfshin te gjithe [[Organismus|Organizmat]] me ushqim [[Heterotrophie|heterotropher]] .


== Shih edhe ==
Shpesh nuk studiohet e tere faune e nje zona (Meeresfauna, Wüstenfauna, Waldfauna oder Wattenmeerfauna), perkundrazi vetem grupe te caktuara sisitematike:
* [[Flora]]

* [[Natyra]]
<!--
* [[Kafshët]]
bitte kein Links hinter den – setzen, sofern der Artikel existiert, weil sie
* [[Natyra e egër]]
1. dort vorhanden sind und vor allem
* [[Kafshët e egra]]
2. der jeweilige (Spezial-)Faunabegriff im Vordergrund steht, ansonsten siehe [[WP:BLAU]] :-)

Sipas[[Taxonomie]]:
* [[Avifauna]] – Zogjte
* [[Entomofauna]] – Insektet
* [[Herpetofauna]] – Reptiliet, im weiteren Sinne häufig auch Amphibien
* [[Ichthyofauna]] – Fische
* [[Malakofauna]] – [[Weichtiere]]

Nach Körpergröße:
* [[Mikrofauna]] – Mikroorganismen und sehr kleine Tiere
* [[Meiofauna]] – Tiere, die zwischen der Mikro- und der Makrofauna rangieren
* [[Makrofauna]] – Tiere, die mit dem bloßen Auge zu erkennen sind (0,2 bis 20 Millimeter)
* [[Megafauna]] – große Tiere

Andere Kriterien:
* [[Epifauna]] – nicht [[Photosynthese|fotosynthetische]] Organismen in sauerstoffarmer Umgebung und auf Oberflächen von [[Sedimentation|Lockersedimenten]]
* [[Infauna]] – Tiere im Wasser, die auf dem Boden oder in Lockersedimenten leben
* [[Kryofauna]] – Tiere in Eisnähe ([[Kryal]])
* [[Kryptofauna]] – „verborgene“ Tiere (siehe [[Kryptozoologie]])


== Literatura ==
== Literatura ==
Matthias Schäfer (Hrsg.): ''Brohmer – Fauna von Deutschland. Ein Bestimmungsbuch unserer heimischen Tierwelt'', 20. Aufl., Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2000, ISBN 3-494-01295-4
* Matthias Schäfer (Hrsg.): ''Brohmer – Fauna von Deutschland. Ein Bestimmungsbuch unserer heimischen Tierwelt'', 20. Aufl., Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2000, ISBN 3-494-01295-4


-->
== Lidhje të jashtme ==
== Lidhje të jashtme ==
{{Commonscat|Animals}}
{{Commonscat|Animals}}
Rreshti 42: Rreshti 21:
{{Wiktionary|Tierwelt}}
{{Wiktionary|Tierwelt}}


[[Kategoria:Fauna]]

[[az:Fauna (zoologiya)]]
[[br:Fauna]]
[[bs:Fauna]]
[[ca:Fauna]]
[[cs:Fauna]]
[[da:Fauna]]
[[de:Fauna]]
[[el:Πανίδα]]
[[en:Fauna]]
[[eo:Bestaro]]
[[es:Fauna]]
[[et:Loomastik]]
[[eu:Fauna]]
[[fa:زیاگان]]
[[fi:Eläimistö]]
[[fr:Faune (biologie)]]
[[he:פאונה]]
[[hr:Fauna (životinje)]]
[[id:Fauna]]
[[is:Fána]]
[[it:Fauna]]
[[ja:動物相]]
[[kk:Фауна]]
[[ko:동물상]]
[[la:Fauna]]
[[lb:Déierewelt]]
[[lv:Fauna]]
[[ms:Fauna]]
[[nl:Fauna (dierenleven)]]
[[no:Fauna]]
[[oc:Fauna (biologia)]]
[[pl:Fauna]]
[[pt:Fauna]]
[[ro:Faună]]
[[ru:Фауна]]
[[simple:Fauna]]
[[sk:Fauna]]
[[sr:Фауна]]
[[sv:Fauna]]
[[tr:Fauna]]
[[tt:Фауна]]
[[uk:Фауна]]
[[zh:動物相]]

Versioni aktual i datës 27 prill 2023 15:52

Fauna përkufizon tërësinë e të gjithë llojeve të kafshëve në një zonë, shkenca përkatëse është gjeozoologjia. Nëse shihet i tërë planeti tokë, atëherë ajo përfshin të gjithë kafshët, p.sh. në paleontologji, ku bëhet fjalë për një "Fauna të Kreidezeit".

Shprehja vjen nga një emër i perëndisë romake Bona Dea. Emërtimet alternative të gjuhës së folur janë kafshët e egra ose mbretëria e kafshëve ( në mënyrën e të folurit shkencor të vjetërsuar). Korrespondenca e faunës në mbretërinë bimore është flora. Në një koncept të ngushtë fauna përfshin të gjithë organizmat me ushqim heterotrofë.

Shpesh nuk studiohet e tërë fauna në një zonë të caktuar, përkundrazi vetëm grupe të caktuara sistematike.

  • Matthias Schäfer (Hrsg.): Brohmer – Fauna von Deutschland. Ein Bestimmungsbuch unserer heimischen Tierwelt, 20. Aufl., Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2000, ISBN 3-494-01295-4

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
 Commons: Animals – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale

Definimi i Fauna tek WikiFjalori Definimi i Tierwelt tek WikiFjalori