Fauna: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Liridon (diskuto | kontribute) No edit summary |
v U kthye versioni 2548552 i bërë nga 185.204.34.44 (diskutimet) Etiketa: Undo |
||
(26 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 21 përdorues) | |||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
[[Skeda:Australisk fauna, Nordisk familjebok.jpg| |
[[Skeda:Australisk fauna, Nordisk familjebok.jpg|thumb|]] |
||
'''Fauna''' përkufizon tërësinë e të gjithë llojeve të kafshëve në një zonë, shkenca përkatëse është gjeozoologjia. Nëse shihet i tërë [[Toka|planeti tokë]], atëherë ajo përfshin të gjithë kafshët, p.sh. në [[Paleontologjia|paleontologji]], ku bëhet fjalë për një "Fauna të [[Kreidezeit]]". |
|||
[[Skeda:Fauna.png|thumb|hochkant=1.2|Fauna einer Beispiel-Insel, aufgeteilt in vier Gruppen]] |
|||
'''Fauna''' perkufizon teresine e te gjithe llojeve te [[kafsheve]]<nowiki/> ne nje zone, shkenca perkatese eshte [[Geozoologie]]. Ne se shihet e tere [[Toka|Planeti Toke]] , atehere ajo perfshin fauna gjithe kafshet, psh ne [[Paläontologie]], ku behet fjale per nje „Fauna te [[Kreide (Gjeologjie)|Kreidezeit]]“ . |
|||
Shprehja vjen nga një emër i perëndisë romake [[Bona Dea]]. Emërtimet alternative të gjuhës së folur janë kafshët e egra ose mbretëria e kafshëve ( në mënyrën e të folurit shkencor të vjetërsuar). Korrespondenca e faunës në mbretërinë bimore është flora. Në një koncept të ngushtë fauna përfshin të gjithë [[Organizmi|organizmat]] me ushqim [[Heterotrofe|heterotrofë]]. |
|||
Shprehja vjen nga nje emer i perendise romake [[Bona Dea]]. Alternative, umgangssprachliche Bezeichnungen sind ''Tierwelt'' oder ''Tierreich'' (im wissenschaftlichen Sprachgebrauch veraltet). Die Entsprechung der Fauna im Pflanzenreich ist die [[Flora]]. |
|||
Shpesh nuk studiohet e tërë fauna në një zonë të caktuar, përkundrazi vetëm grupe të caktuara sistematike. |
|||
Ne nje koncept te ngushte Fauna perfshin te gjithe [[Organismus|Organizmat]] me ushqim [[Heterotrophie|heterotropher]] . |
|||
== Shih edhe == |
|||
Shpesh nuk studiohet e tere faune e nje zona (Meeresfauna, Wüstenfauna, Waldfauna oder Wattenmeerfauna), perkundrazi vetem grupe te caktuara sisitematike: |
|||
* [[Flora]] |
|||
* [[Natyra]] |
|||
<!-- |
|||
* [[Kafshët]] |
|||
bitte kein Links hinter den – setzen, sofern der Artikel existiert, weil sie |
|||
* [[Natyra e egër]] |
|||
1. dort vorhanden sind und vor allem |
|||
* [[Kafshët e egra]] |
|||
2. der jeweilige (Spezial-)Faunabegriff im Vordergrund steht, ansonsten siehe [[WP:BLAU]] :-) |
|||
Sipas[[Taxonomie]]: |
|||
* [[Avifauna]] – Zogjte |
|||
* [[Entomofauna]] – Insektet |
|||
* [[Herpetofauna]] – Reptiliet, im weiteren Sinne häufig auch Amphibien |
|||
* [[Ichthyofauna]] – Fische |
|||
* [[Malakofauna]] – [[Weichtiere]] |
|||
Nach Körpergröße: |
|||
* [[Mikrofauna]] – Mikroorganismen und sehr kleine Tiere |
|||
* [[Meiofauna]] – Tiere, die zwischen der Mikro- und der Makrofauna rangieren |
|||
* [[Makrofauna]] – Tiere, die mit dem bloßen Auge zu erkennen sind (0,2 bis 20 Millimeter) |
|||
* [[Megafauna]] – große Tiere |
|||
Andere Kriterien: |
|||
* [[Epifauna]] – nicht [[Photosynthese|fotosynthetische]] Organismen in sauerstoffarmer Umgebung und auf Oberflächen von [[Sedimentation|Lockersedimenten]] |
|||
* [[Infauna]] – Tiere im Wasser, die auf dem Boden oder in Lockersedimenten leben |
|||
* [[Kryofauna]] – Tiere in Eisnähe ([[Kryal]]) |
|||
* [[Kryptofauna]] – „verborgene“ Tiere (siehe [[Kryptozoologie]]) |
|||
== Literatura == |
== Literatura == |
||
Matthias Schäfer (Hrsg.): ''Brohmer – Fauna von Deutschland. Ein Bestimmungsbuch unserer heimischen Tierwelt'', 20. Aufl., Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2000, ISBN 3-494-01295-4 |
* Matthias Schäfer (Hrsg.): ''Brohmer – Fauna von Deutschland. Ein Bestimmungsbuch unserer heimischen Tierwelt'', 20. Aufl., Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2000, ISBN 3-494-01295-4 |
||
--> |
|||
== Lidhje të jashtme == |
== Lidhje të jashtme == |
||
{{Commonscat|Animals}} |
{{Commonscat|Animals}} |
||
Rreshti 42: | Rreshti 21: | ||
{{Wiktionary|Tierwelt}} |
{{Wiktionary|Tierwelt}} |
||
⚫ | |||
[[az:Fauna (zoologiya)]] |
|||
⚫ | |||
[[bs:Fauna]] |
|||
[[ca:Fauna]] |
|||
[[cs:Fauna]] |
|||
[[da:Fauna]] |
|||
[[de:Fauna]] |
|||
[[el:Πανίδα]] |
|||
[[en:Fauna]] |
|||
[[eo:Bestaro]] |
|||
[[es:Fauna]] |
|||
[[et:Loomastik]] |
|||
[[eu:Fauna]] |
|||
[[fa:زیاگان]] |
|||
[[fi:Eläimistö]] |
|||
[[fr:Faune (biologie)]] |
|||
[[he:פאונה]] |
|||
[[hr:Fauna (životinje)]] |
|||
[[id:Fauna]] |
|||
[[is:Fána]] |
|||
[[it:Fauna]] |
|||
[[ja:動物相]] |
|||
[[kk:Фауна]] |
|||
[[ko:동물상]] |
|||
[[la:Fauna]] |
|||
[[lb:Déierewelt]] |
|||
[[lv:Fauna]] |
|||
[[ms:Fauna]] |
|||
[[nl:Fauna (dierenleven)]] |
|||
[[no:Fauna]] |
|||
[[oc:Fauna (biologia)]] |
|||
[[pl:Fauna]] |
|||
[[pt:Fauna]] |
|||
[[ro:Faună]] |
|||
[[ru:Фауна]] |
|||
[[simple:Fauna]] |
|||
[[sk:Fauna]] |
|||
[[sr:Фауна]] |
|||
[[sv:Fauna]] |
|||
[[tr:Fauna]] |
|||
[[tt:Фауна]] |
|||
[[uk:Фауна]] |
|||
[[zh:動物相]] |
Versioni aktual i datës 27 prill 2023 15:52
Fauna përkufizon tërësinë e të gjithë llojeve të kafshëve në një zonë, shkenca përkatëse është gjeozoologjia. Nëse shihet i tërë planeti tokë, atëherë ajo përfshin të gjithë kafshët, p.sh. në paleontologji, ku bëhet fjalë për një "Fauna të Kreidezeit".
Shprehja vjen nga një emër i perëndisë romake Bona Dea. Emërtimet alternative të gjuhës së folur janë kafshët e egra ose mbretëria e kafshëve ( në mënyrën e të folurit shkencor të vjetërsuar). Korrespondenca e faunës në mbretërinë bimore është flora. Në një koncept të ngushtë fauna përfshin të gjithë organizmat me ushqim heterotrofë.
Shpesh nuk studiohet e tërë fauna në një zonë të caktuar, përkundrazi vetëm grupe të caktuara sistematike.
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Matthias Schäfer (Hrsg.): Brohmer – Fauna von Deutschland. Ein Bestimmungsbuch unserer heimischen Tierwelt, 20. Aufl., Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2000, ISBN 3-494-01295-4
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Definimi i Fauna tek WikiFjalori Definimi i Tierwelt tek WikiFjalori