Roma città aperta
| Roma città aperta | |
|---|---|
 antologijska scena u kojoj lik Pine (Anna Magnani) pokušava pronaći svog muža koga vode Nijemci | |
| Režija | Roberto Rossellini |
| Producent | Giuseppe Amato Ferruccio De Martino Roberto Rossellini Rod E. Geiger |
| Scenario | Sergio Amidei Federico Fellini sinopsis: Sergio Amidei Alberto Consiglio |
| Uloge | Aldo Fabrizi Anna Magnani Marcello Pagliero |
| Muzika | Renzo Rossellini |
| Fotografija | Ubaldo Arata |
| Montaža | Eraldo Da Roma |
| Distribucija | Minerva Film Spa |
| Datum(i) premijere | 27. 9. 1945
|
| Trajanje | 105 min. |
| Zemlja |  Italija |
| Jezik | italijanski njemački |
Roma città aperta (sh. Rim otvoreni grad) je italijanski crno-bijeli film snimljen 1945. u režiji Roberta Rossellinija, poznat po tome što se smatra prvim ostvarenjem italijanskog neorealizma, odnosno kao prvi film koji je osvojio Zlatnu palmu na Kanskom filmskom festivalu.
Radnja filma se događa u Rimu za vrijeme drugog svjetskog rata, odnosno njemačke okupacije koja je trajala od septembra 1943. do juna 1944. godine. Protagonist, čiji lik tumači Aldo Fabrizi, je katolički svećenik koji pomaže italijanskom pokretu otpora, bez obzira na to što su njegovi članovi komunisti, a on sam pod stalnom prijetnjom da bude razotkriven, mučen i likvidiran od strane njemačkog okupatora i fašističke policije.
Roma città aperta je nastao u izuzetno teškim okolnostima, odnosno u vrijeme kada je rat još uvijek trajao a italijanska kinematografija praktički prestala postojati. Rosselini je projekt započeo dva mjeseca nakon oslobođenja Rima, zamislivši ga kao dokumentarni film o svećenicima Giuseppeu Morosiniju i Pietru Pappagallu koji su bili ubijeni za vrijeme okupacije. Nekoliko mjeseci kasnije se odlučio umjesto toga snimiti igrani film. Pri tome se suočio sa ogromnim poteškoćama, prije svega vezanim uz neupotrebljivost studija Cinecitta i nedostatak filmske vrpce, koju je morao nabavljati na crnoj burzi. Zbog svega toga je bio prisiljen koristiti naturščike umjesto profesionalnih glumaca, te autentične lokacije umjesto studijskih interijera, a što će kasnije postati karakteristika neorealističkih filmova.
Kada je film konačno prikazan, u samoj Italiji nije imao dobre kritike, a publika ga je, umorna od rata i željna eskapističke zabave, uglavnom ignorirala. Međutim, strana kritika je njime bila oduševljena, tako da je već sljedeće godine, na 1. filmskom festivalu u Cannesu nagrađen Zlatnom palmom. Rosselini je tehnike korištene u Roma città aperta primijenio u svoja sljedeća dva filma - Paisa (1946) i Germania anno zero (1948) - koja će činiti tzv. ratnu trilogiju.
- Aldo Fabrizi ... don Pietro Pellegrini
- Anna Magnani ... Pina
- Marcello Pagliero ... Giorgio Manfredi, alias Luigi Ferraris
- Vito Annicchiarico ... Marcello, Pinin sin
- Nando Bruno ... Agostino, crkvenjak
- Harry Feist ... Major Bergmann
- Giovanna Galletti ... Ingrid
- Francesco Grandjacquet ... Francesco
- Eduardo Passarelli ... policijski narednik u susjedstvu
- Maria Michi ... Marina Mari
- Carla Rovere ... Lauretta, Pinina sestra
- Carlo Sindici ... Policijski komesar
- Joop van Hulzen ... Kapetan Hartmann
- Ákos Tolnay ... Austrijski dezerter
- Rome, Open City na sajtu IMDb
- Rome, Open City – selected scenes at YouTube
- „CinemaRoma: alcune scene, georeferenziate, del film Roma città aperta”. Pristupljeno 26. III 2010.[mrtav link]
- Scheda su Roma città aperta de Il mondo dei doppiatori (it)
- Scheda di Cinematografo.it
- Location del film viste da Google Earth Arhivirano 2015-06-23 na Wayback Machine-u
- Roma città aperta na Filmskom leksikonu LZMK
