1622
(Preusmjereno sa stranice 1622.)
- Ovo je članak o godini 1622.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1590-e 1600-e 1610-e – 1620-e – 1630-e 1640-e 1650-e |
| Godine: | 1619 1620 1621 – 1622 – 1623 1624 1625 |
| Gregorijanski | 1622. (MDCXXII) |
| Ab urbe condita | 2375. |
| Islamski | 1031–1032. |
| Iranski | 1000–1001. |
| Hebrejski | 5382–5383. |
| Bizantski | 7130–7131. |
| Koptski | 1338–1339. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1677–1678. |
| • Shaka Samvat | 1544–1545. |
| • Kali Yuga | 4723–4724. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4258–4259. |
| • 60 godina | Yang Voda Pas (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11622. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1622 (MDCXXII) bila je redovna godina koja počinje u subotu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u utorak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
- 6. 1. - Papa Grgur XV. osnovao Kongregaciju za širenje vere (Sacra Congregatio de Propaganda Fide, današnja Kongregacija za jevanđelizaciju naroda), delovaće i na Balkanu.
- 6 - 7. 1. - Gabrijel Betlen i Ferdinand potpisali Nikolsburški mir[1].
- 12. 3. - Kanonizovani Ignacije Loyola, Franjo Ksaverski, Terezija Avilska, Izidor ratar, Filip Neri; tokom godine beatifikovan Albert Veliki.
- 14. 3. - Hrvatski sabor: traži se postavljanje novog bana (Nikola Frankopan optužen za smrt odvjetnika Krušelja i otimanje imanja), ali kralj tome nije sklon[1].
- 22. 3. - Jamestownski masakr: Powhatani poglavice Opchanacanougha ubili 347 engleskih naseljenika.
- 19. 4. - Richelieu imenovan za kardinala.
- 22. 4. - Anglo-persijske snage uzele Ormuz Portugalcima posle 107 godina .
- 27. 4. - Tridesetogodišnji rat: Bitka kod Mingolsheima s pomešanim rezultatima.
- 6. 5. - Bitka kod Wimpfena je ubedljiva katolička pobeda.
- 10. 5. - Hrvatski sabor opetuje zahtjev za Frankopanovom smjenom, na što se on odlučuje na ostavku[2].
- maj - Hugenotske pobune: kraljevske snage zauzele grad Royan.
- 18. 5. - Skup vojske u Carigradu traži od sultana Osmana da odustane od hodočašća i pogubi saradnike, kad on odbije ovo drugo dođe do nereda u kojima je ubijen veliki vezir Dilaver-paša i dr.
- 20. 5. - U janičarskoj pobuni ubijen sultan Osman II, vraćen njegov nesposobni stric Mustafa I (do 1623).
- 23. 5. - Dominik Andrijašević imenovan za skadarskog biskupa (do 1625)[3].
- 11. 6. - Zauzet hugenotski grad Nègrepelisse, stanovništvo masakrirano.
- 20. 6. - Bitka kod Höchsta je još jedan katolički uspeh u Tridesetogodišnjem ratu.
- 24. 6. - Bitka kod Makaoa: Portugalci odbranili ovaj posed od Holanđana.
- 29. 8. - Tridesetogodišnji rat: katolici potukli protestante kod kod Fleurusa.
- 6. 9. - Kod Florida Keysa potonula španska flota sa blagom, među kojima Nuestra Señora de Atocha (pronađena 1985) i Santa Margarita (deo blaga spasen).
- 19. 9. - Tridesetogodišnji rat: katolik Johan 't Serclaes Tilly zauzeo Heidelberg.
- 2. 10. - Osamdesetogodišnji rat: Holanđani deblokirali Bergen op Zoom.
- 18. 10. - Ugovor iz Montpelliera okončava Hugenotske pobune (status kvo).
- 15. 11. - Juraj V. Zrinski instaliran za bana na saboru u Varaždinu[2] (do 1626).
- 17. 11. - Abaza Mehmed-paša erzurumski, pristalica ubijenog sultana Osmana, smenjen ali ostaje na položaju i nastavlja s progonom janičara, sa Turkomanima stavio pod kontrolu dobar deo Anadolije.
- 30. 11. - Izvještaj o upadima Turaka i Vlaha iz turske Slavonije i opljačkanim selima 1621[2].
- Prvi pomen Bunjevaca u Bačkoj.
- Izdane Suze sina razmetnoga Ivana Gundulića, ove godine počinje pisati Osmana.
- Opljačkane Cjepidlake, Bastaji i sela oko Pakraca[4].
- Krajišnici, Srbi iz Rovišća, porazili turske pljačkaše u ivanićkom predelu[5].
- Vojnici iz Hrvatske učestvuju u opsadama Heidelberga, Mannheima i Frankenthala[2].
- Markantun de Dominis napustio London i stigao u Rim.
- Kipper- und Wipperzeit (pribl. "Vreme terazija") u Nemačkoj - usled Tridesetogodišnjeg rata dolazi do finansijske krize i obezvređivanja novca.
- Gaspare Aselli otkrio limfne sudove.
- Étienne Brûlé verovatno prvi Evropljanin u Mičigenu.
- Malo ledeno doba: zaledio se Zlatni rog i južni deo Bosfora; o toj (ili prethodnoj?) zimi je pisao pop Dimitrije na Svetoj Gori: "togda bila krepka zima jako dreviju izsahnuti ot korenija, pače že masličiju, i togda poide turski car sultan Osman na Lehi"[6].
- Dva tajanstvena rozenkrojcerska plakata u Parizu - vrhunac "furije".
- januar - Molière (Jean-Baptiste Poquelin), dramatičar i glumac († 1673)
- 5. 4. - Vincenzo Viviani, matematičar i naučnik († 1703)
- 8. 11. - Karl X Gustav, kralj Švedske († 1660)
- 13. 1. - Juraj Dubrovčanin (Georgius Raguseus), profesor filozofije (* 1579)
- 23. 1. - William Baffin, istraživač
- 5. 3. - Ranuccio I Farnese, vojvoda Parme i Pjačence (* 1569)
- 15. 5. - Petrus Plancius, astronom i kartograf (* 1552)
- 20. 5. - Osman II, sultan (* 1604)
- 25. 5. - Pedro Páez, jezuitski misionar u Etiopiji (* 1564)
- 28. 12. - Franjo Saleški, katolički svetac (* 1567)
- ↑ 1,0 1,1 Horvat, Ban Nikola Frankopan Tržački
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Horvat, Ban Juraj Zrinski
- ↑ Bishop Dominik Andrijasevic (Andriassus), O.F.M. †, catholic-hierarchy.org
- ↑ Historija n. J., 626
- ↑ Istorija s. n., 453
- ↑ Đorđe Trifunović, Lesi i leška zemlja u staroj srpskoj književnosti i pismenosti, rastko.rs
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
- Rudolf Horvat, (hr Wikisource):