Barometar
Barometar je uređaj koji se koristi za mjerenje vazdušnog pritiska.
Italijanski naučnik Galileo Galilej je 1640. dokazao da vazduh ima težinu. Evanđelista Toričeli (ital. Evangelista Torricelli) je odredio 1644. težinu atmosferskog vazduha ili vazdušni pritisak. Takođe je utvrdio da promjena pritiska vazduha mijenja visinu živinog stuba. S time su date osnove barometra.
Po načinu rada postoje dvije vrste: metalni i barometri sa tekućinom (tečnošću).
Barometri sa tekućinom često koriste stub žive za mjerenje, po Toričelijevom principu. To je staklena cijev na jednom kraju zatvorena, a na drugom uronjena u posudu sa živom (koja je otvorena za dejstvo atmosferskog pritiska). Pritisak vazduha pritiska živu u posudi, i tjera je u usku staklenu cijev, to više što je pritisak veći. Kako je na cijevi označena skala, pritisak atmosferskog vazduha se direktno očitava. Može se reći da težina živinog stuba održava ravnotežu sa pritiskom vazduha.
Iznad žive u cijevi se nalazi bezvazdušni Toričelijev prostor (vakuum) pa on ne utiče na visinu stuba žive. Na nivou mora visina živinog stuba je oko 760 milimetara.
Skala je u milimetrima žive, barima, milibarima, ili paskalima. Na visinu žive ponešto utiče i temperatura, što se kod profesionalnih uređaja uzima u obzir.
Konstrukcija može biti različita, sa posudom žive, samo sa savijenom cijevi, sa pomičnim i nepomičnim sudom i tako dalje.
Još se naziva aneroid ili holosterik. Burdonove i Vidijeve konstrukcije su najčešće. Osnovni element Vidijevog barometra je aneroidna vakuumska metalna kapsula koja mijenja dimenzije pod djelovanjem atmosferskog pritiska. Ove promjene se preko mehanizma prenose na kazaljku, koja pokazuje vrijednost na skali. Aneroidna kapsula ima unutrašnju oprugu.
Burdonov barometar je elastična spljoštena i spiralna vakuumska komora od gume ili sličnog materijala. Pritisak savija cjevčicu i ovo kretanje se prenosi na kazaljku skale preko mehanizma.
Metalni barometri su dobri za mjerenje promjene pritiska, ali vrijednosti nisu tačne kao kod živinih. Zbog lakog rukovanja i otpornosti koriste se u meteorologiji kao pomoćni uređaji, na avionima za mjerenje visine, i za određivanje približne nadmorske visine kod drugih uređaja.
Za bilježenje promjena pritiska kroz vrijeme, koristi se barograf — barometar s pridodatim uređajem za registraciju.
- Vojna enciklopedija, Beograd, 1970., knjiga prva, strane 494 i 495.
 | U Wikimedijinoj ostavi nalazi se članak na temu: Barometers |
 | Potražite izraz Barometar u W(j)ečniku, slobodnom rječniku. |