1530
- Ovo je članak o godini 1530.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1500-e 1510-e 1520-e – 1530-e – 1540-e 1550-e 1560-e |
| Godine: | 1527 1528 1529 – 1530 – 1531 1532 1533 |
| Gregorijanski | 1530. (MDXXX) |
| Ab urbe condita | 2283. |
| Islamski | 936–937. |
| Iranski | 908–909. |
| Hebrejski | 5290–5291. |
| Bizantski | 7038–7039. |
| Koptski | 1246–1247. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1585–1586. |
| • Shaka Samvat | 1452–1453. |
| • Kali Yuga | 4631–4632. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4166–4167. |
| • 60 godina | Yang Metal Tigar (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11530. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1530 (MDXXX) bila je redovna godina koja počinje u subotu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
- veljača - Turci upadaju u Kočevje i u (južnu) Hrvatsku (Zapoljini Slavonci su u sporazumu sa Turcima).
- 22. i 24. 2. - Papa Klement VII. krunisao Karla za kralja Italije i za svetog rimskog cara u Bolonji (poslednja papska krunidba).
- ožujak? - Ivan Kacijaner postaje glavni kapetan kraljevske vojske na hrvatskoj i slavonskoj krajini[1] (ove godine bez efekta).
- 8. 4. - Car uzdigao markgrofa Mantove Federica II. Gonzagu u rang vojvode.
- 3. 5. (8. 5.?) - Umro Ugarski Palatin Stjepan VII. Báthory (tek 1550-tih ga nasleđuje Toma Nádasdy).
- jun - Vlad VI Înecatul novi vojvoda Vlaške (do 1532).
- 25. 6. - Na Augsburškom Reichstagu predstavljena Confessio Augustana tj. Augsburška konfesija, glavna ispovest vere Luteranske crkve.
- srpanj, koncem - Pojačanje građanskog rata u Slavoniji.
- 3. 8. - Rat Konjačke lige: bitka kod Gavinane je odlučujuća carska pobeda nad firentinskom vojskom, grad se predaje tjedan kasnije, vraća se vlast Medicija (Alessandro).
- 24. 8. - Vuk Frankapan Brinjski drži govor na Augsburškom rajhstagu, kojim poziva na pomoć Hrvatskoj.
- septembar - Nemac Nikolaus Federmann istražuje severni basen Orinoca.
- 8. 10. - Primirje u Slavoniji između Ferdinandove i Zapoljine stranke.
- + Velika poplava u Rimu, 3.000 mrtvih.
- 26. 10. - Posle sedam godina potucanja vitezovi Hospitaleri dobili Maltu od cara Karla, nakon čega čega će postati poznati kao Malteški vitezovi; takođe su dobili i libijski grad Tripoli.
- jesen - Prva uskočka kolonija u Žumberku (tokom godine prva veća seoba iz Bosne u Hrvatsku, od 50 kuća)[2]; kolonizacija počinje i u Beloj krajini.
- 5. 11. - Poplava svetog Feliksa pogađa delove Flandrije i Zeelanda.
- 7. 11. - Nikola Jurišić i Josip Lamberg u poslanstvu pred sultanom u Carigradu.
- 3. 12. - Martim Afonso de Sousa krenuo iz Lisabona sa četiri broda kako bi ojačao portugalski posed u Brazilu, kome prete Francuzi i Holanđani.
- 26. 12. - Humayun postaje drugi mogulski car (do 1540).
- Mali rat u Ugarskoj: austrijske snage zauzele Estergom, neuspešno opsedaju Zapoljin Budim (Pavle Bakić i Radoslav Čelnik su s Ferdinandom, a Petar Ovčarević sa Zapoljom i Turcima[3]).
- Smederevski episkop Pavle objavio otcepljenje srpske crkve od (grčke) Ohridske arhiepiskopije.
- Benedikt Kuripečič je član Ferdinandovog poslanstva sultanu Sulejmanu.
- Beleži da Bosna opušćuje zbog epidemija i iseljavanja, mada ima doseljavanja iz Srbije[2] i da se stanovništvo žali na nove namete koji su pokvarili ranije stanje[4].
- Zabeleške o stanovništvu: istočno od Sarajeva preovlađuju Srbi, a da osim "pravih Turaka" u donjoj Bosni ima i "starosjedioca Bosanaca rimokršćanske vjere"[5]; između Banje Luke i Ključa spominje vlaške ovčare[6].
- 1523-1530 - Priliv pravoslavnog stanovništva u Dalmaciju, podignute mnoge crkve[7].
- 1530-1570 - Vlasi se doseljavaju u severozapadnu Bosnu iz istočne Hercegovine, zapadne Crne Gore i jugozapadne Srbije[8].
- Lodovico Gritti postavljen za turskog namesnika u Mađarskoj (do 1534).
- Osnovan Collège de France.
- Fracastorova epska poema Syphilis sive morbus gallicus ("Sifilis ili francuska bolest") izvor je naziva za tu bolest.
- Ferdinand I potvrdio gradski statut Rijeke.
- 1530-31 - Podignuta Begova džamija u Sarajevu.
- 25. 8. - Ivan IV Grozni, prvi ruski car († 1584)
- Sabo Bobaljević, dubrovački aristokrata i književnik († 1585)
- ca. Starina Novak, hajduk i vojskovođa († 1601)
- ca. Ferenc Forgách, varadinski biskup († 1577)
- 1530-35 - Šimun Budinić, književnik († 1600)
- Staniša (Skender-beg) Crnojević, crnogorski sandžak-beg (* 1457)
- 3. 5. - Stjepan VII. Báthory, Ugarski Palatin
- 26. 12. - Babur, osnivač Mogulskog carstva (* 1483)
- ca. Mila Gojsalić, hrvatska mučenica
- ↑ Klaić, 95
- ↑ 2,0 2,1 Vladimir Ćorović, Nove srpske seobe, rastko.rs (pristup 2013-02-07)
- ↑ Ćorović, Srbi pod tuđom vlašću, rastko.rs (pristup 2013-02-07)
- ↑ Ćorović, Turski zamah, rastko.rs (pristup 2013-02-07)
- ↑ Historija, str. 595-6
- ↑ Historija, str. 843
- ↑ Greška u referenci: Nevaljana oznaka
<ref>; nije zadan tekst za reference po imenucor2 - ↑ Encyclopedia of the Ottoman Empire, p. 585
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959