1. 8.
(Preusmjereno sa stranice 1. august)
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd. |
1. kolovoz/august/avgust ('1. 8.) je 213. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (214. u prestupnoj godini) Do kraja godine ima još 152 dana.
Događaji
uredi- 527. — Justinijan I. je postao bizantski car.
- 1291. — tri kantona, Uri, Untervalden i Švic su su sklopili savez za odbranu od Habsburgovaca. Taj je savez bio osnova za stvaranje Švajcarske. Ovaj dan se proslavlja kao nacionalni praznik Švajcarske.
- 1560. — škotski parlament je ukinuo papsku jurizdikciju i odobrio kalvinističku veroispovest. Time je osnovana Škotska crkva.
- 1774. — Carl Wilhelm i Joseph Priestley otkrili element kisik.
- 1778. — otvorena je prva štedionica u svetu u nemačkom gradu Hamburgu.
- 1793. — kao prva zemlja u svetu, Francuska je uvela metrički sistem mera.
- 1798. — britanska flota admirala Horacija Nelsona uništila je francusku flotu pod komandom admirala Fransoa Brijesa u Bitci kod Abukira, blizu Aleksandrije. Napoleonova je vojska u Egiptu posle tog poraza ostala odsečena od Evrope.
- 1806. — srpski ustanici pobedili Turke na Mišarskom polju kod Šapca, što je bila i najveća pobeda Karađorđeve vojske u Prvom srpskom ustanku.
- 1894. — zbog spora oko Koreje, Japan je objavio rat Kini.
- 1914. — četiri dana posle austrougarskog objavljivanja rata Srbiji, Francuska je proglasila opštu mobilizaciju, Nemačka je objavila rat Rusiji, dok je Italija proklamovala neutralnost.
- 1921. — Skupština Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca je donela Zakon o zaštiti države, na osnovu kojeg je zabranjen rad Komunističkoj partiji i njenim poslanicima u Skupštini (kojih je bilo 58) poništila mandate.
- 1936. — 11. olimpijske igre u Berlinu otvorio je Adolf Hitler.
- 1941. — Proizvodnja prvog Jeep-a.
- 1944. — Posljednji datum koji je Anna Frank unijela u svoj dnevnik.
- 1944. — u Vašavi je izbio ustanak protiv nemačke okupacije. Posle dvomesečnih borbi Nemci su savladali ustanike, a veliki broj njih poslali u koncentracione logore.
- 1958. — jordanski kralj Husein II poništio je federaciju svoje zemlje sa Irakom.
- 1960. — Benin se osamostalio od Francuske.
- 1966. — počeo je 11. plenum Komunističke partije Kine. Na plenumu je doneta odluka o početku „kulturne revolucije“, koja je trajala deset godina.
- 1975. — državnici 35 zemalja potpisali su u Helsinkiju završni dokument Konferencije o evropskoj bezbednosti i saradnji (KEBS, danas Organizacija za evropsku bezbednost i saradnju, OEBS). Među potpisnicima je bio i jugoslovenski predsenik Josip Broz Tito.
- 1981. — Glazbena televizija MTV započela s emitiranjem.
- 1994. — Roman Hercog, predsenik Nemačke, izrazio je žaljenje Poljacima zbog patnji koje su pretrpeli tokom nemačke okupacije u Drugom svetskom ratu.
- 2000. — ekstremisti u Kašmiru u Indiji izvršili su sedam napada u kojima je oko 90 ljudi ubijeno a više desetina ranjeno. Većina žrtava su bili hinduskih hodočasnici.
- 2001. — Toni Bler, premijer Velike Britanije, započeo je zvaničnu posetu Argentini. To je bila prva poseta nekog britanskog premijera Argentini od Foklandskog rata 1982. godine.
.
Rođenja
uredi- 10. pne. - Klaudije, rimski car i istoričar.
- 126. — Pertinaks, rimski car.
- 1744. — Jean-Baptiste Lamarck, francuski znanstvenik (u. 1829.).
- 1819. — Herman Melville, američki književnik (u. 1891.).
- 1844. — Armin Šrabec, hrvatski klasični filolog, violočelist i skladatelj (u. 1876.).
- 1942. — Giancarlo Giannini, italijanski glumac.
- 1948. — Sead Hasanefendić, hrvatski rukometni trener.
- 1952. — Zoran Đinđić, predsednik Vlade Srbije (2000.-2003.).
- 1953. — Bogdan Diklić, srpski glumac.
- 1961. — Danny Blind, nizozemski nogometaš i trener.
- 1970. — Dejvid Džejms, engleski fudbaler.
- 1971. — Hakan Şükür, umirovljeni turski nogometaš.
- 1973. — Mate Baturina, hrvatski nogometaš.
- 1979. — Nenad Đorđević, srpski fudbaler.
- 1980. — Mancini, brazilski nogometaš.
- 1981. — Dragan Blatnjak, bosanskohercegovački nogometaš.
- 1982. — Hans Lindberg, danski rukometaš.
- 1984. — Bastian Schweinsteiger, njemački nogometani reprezentativac.
- 1984. — Mladen Božović, crnogorski nogometaš.
- 1986. — Jelena Vesnina, ruska tenisačica.
- 1987. — Jakov Fak, biatlonac koji je nekada skijao za Hrvatsku a od 2010. za Sloveniju. Senzacionalni je osvajač bronzane medalje sa Svetskog šampionata u biatlonu.
- 1987. — Iago Aspas, španjolski nogometaš.
- 1988. — Nikolaj Markussen, danski rukometaš.
.
Smrti
uredi- 1137. — Luj VI, kralj Francuske..(r. 1081.).
- 1589. — Jacques Clément, dominikanac, pristalica katoličke Svete lige.(r. 1567.).
- 1628. — Juraj Baraković, hrvatski pjesnik (r. 1548.).
- 1714. — Anne Stuart, engleska kraljica.
- 1860. — Danilo Petrović, crnogorski knez.
- 1889. — Ivan Kukuljević Sakcinski, hrvatski političar, književnik i povjesničar (r. 1816.).
- 1936. — Luj Blerio, francuski inženjer i pilot. . (r. 1872.).
- 1955. — Stanislav Vinaver, srpski pisac i jedna od najistaknutijih ličnosti beogradskog modernističkog pokreta između dva svetska rata.
- 1970. — Otto Heinrich Warburg, njemački fiziolog i liječnik, dobitnik Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu 1931. godine. Otkrio je uzrok nastanka kancera (* 1883.).
- 1973. — Walter Ulbricht, njemački političar i prvi sekretar Jedinstvene radničke partije (r. 1893.).
- 1995. — Mirko Božić, hrvatski književnik (r. 1919.).
- 1996. — Mohamed Farah Aidid, somalijski političar.
- 2009. — Borka Vučić, srpska bankarka (r. 1926.).
.
Praznici i dani sećanja
uredi.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar