האָבן
Wygląd
- transliteracja:
- YIVO: hobn; polska: hobn
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) mieć (w różnych znaczeniach), t. posiadać, dysponować
- (1.2) mieć (do rzeczy), mieć związek, dotyczyć, odnosić się, zajmować stanowisko (w sprawie)
- (1.3) mieć (dziecko, potomstwo), rodzić, wydawać na świat
czasownik posiłkowy
- (2.1) … służący do tworzenia czasu przeszłego oraz wyrażania uprzedniości
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (3.1) poród, rozwiązanie
- odmiana:
- (1-2) lp איך האָב, דו האָסט, ער / זי / עס האָט ‖ lm מיר האָבן, איר האָט, זיי האָבן ‖ fp האָבן + געהאַט
- przykłady:
- (1.1) איך האָב ניט קיין געלט. → Nie mam pieniędzy.
- (1.1) וואָס האָב איך דערפֿון? → Co ja będę z tego miał?[1]
- (1.2) וואָס האָסטו צו / קעגן מיר? → Co ty masz do / przeciwko mnie?[1]
- (1.3) זי דאַרף באַלד האָבן. → Ona powinna już niedługo rodzić.[2]
- (1.3) דו זאָלסט מיר זיבן קינדערלעך האָבן. → Powinnaś mi urodzić siedmioro dzieci.[3]
- (2.1) מיר האָבן געזונגען אַ ליד. → Zaśpiewaliśmy piosenkę.[1]
- (2.1) איך וועל וואַרטן אויף דיר און שוין האָבן צוגעזוכט אַ פֿײַנע דירה. → Będę na ciebie czekać i znajdę ci już w tym czasie (= przed twoim przyjazdem) jakieś ładne mieszkanie.[1]
- składnia:
- (1.1) האָבן (עפּעס) פֿון → mieć (coś / pożytek / korzyść) z + D.
- (1.2) האָבן צו → mieć do + D., mieć związek z + N., dotyczyć + D., odnosić się do + D.
- (1.2) האָבן (עפּעס) צו / קעגן → mieć (coś) do + D. / przeciwko + C., móc (coś) zarzucić / wypomnieć + C., mieć pretensje do + D., sprzeciwiać się + C.
- (2.1) ims. przesz. + האָבן → robił(a); zrobiwszy
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- האָבן צו טאָן → mieć do czynienia
- האָבן אין אויג → mieć na uwadze, mieć na względzie[2]
- האָבן אַן אָרט → mieć miejsce[2]
- ליב האָבן → kochać, lubić[2]
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Hasło „האָבן” w: Борис Вайнблат, Идиш-русский словарь, 2008, s. 275.
- ↑ Z piosenki ludowej ( Hasło „hobn” w: Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2, s. 386.).
- ↑ Hasło „haben” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.