Przejdź do zawartości

Zofia Czekalska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Czekalska
Zofia Sosnowska
Ilustracja
Uroczystości rocznicowe pod Pomnikiem Ofiar Rzezi Woli w Warszawie w 2019 roku (w pierwszym rzędzie od prawej siedzi Kazimierz Klimczak, czwarta od prawej Jolanta Kolczyńska, a piąta Zofia Czekalska
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1923
Tomaszów Mazowiecki

Data i miejsce śmierci

14 maja 2024
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

działaczka kombatancka

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Zofia Czekalska z domu Sosnowska ps. „Sosenka” (ur. 6 lipca 1923 w Tomaszowie Mazowieckim[1], zm. 14 maja 2024 w Warszawie[2][3]) – polska działaczka kombatancka, uczestniczka powstania warszawskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Tomaszowie Mazowieckim jako córka Władysława i Pauliny z domu Adamskiej[1]. Jej ojciec był robotnikiem, zaś matka była hafciarką. Od trzynastego roku życia należała do harcerstwa. W czasie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej mieszkała u wuja w Warszawie[4]. Podczas powstania warszawskiego była łączniczką w Zgrupowaniu „Chrobry II” na terenie Śródmieścia Północnego. Po powstaniu przebywała w niewoli niemieckiej jako jeniec w Stalagu IV-B/H Zeithain (podobóz Stalagu IV B Mühlberg)[1].

W listopadzie 1945 roku poślubiła uczestnika powstania warszawskiego Czesława Czekalskiego ps. „Trzciński”[1]. Po wojnie przez wiele lat pracowała w różnych teatrach warszawskich, szyjąc stroje sceniczne[5].

29 lipca 2018 roku „za zasługi w działalności na rzecz upamiętniania prawdy o najnowszej historii Polski” odznaczona została przez Prezydenta RP Andrzeja DudęZłotym Krzyżem Zasługi[6][7].

W 2023 roku została wyróżniona tytułem „Zasłużony dla Miasta Tomaszowa Mazowieckiego”[8]. W tym samym roku znalazła się w gronie nominowanych do tytułu Warszawianka Roku[9].

Grób Zofii Czekalskiej w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Została pochowana 23 maja 2024 roku na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[10]. Uroczystości pogrzebowe rozpoczęła msza żałobna w bazylice Świętego Krzyża[11].

Pośmiertnie w 2024 roku otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[12][13].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Zofia Sosnowska. 1944.pl. [dostęp 2023-10-23].
  2. Justyna Lasota-Krawczyk, Nie żyje Zofia Czekalska „Sosenka”. Powstańczyni miała 100 lat [online], wiadomosci.wp.pl, 14 maja 2024 [dostęp 2024-05-14] (pol.).
  3. Bardzo smutna wiadomość. Nie żyje bohaterka powstania Zofia Czekalska ps. „Sosenka” [online], www.se.pl [dostęp 2024-05-14] (pol.).
  4. Archiwum historii mówionej; Zofia Czekalska „Sosenka”. 1944.pl. [dostęp 2023-10-23].
  5. Zofia Czekalska „Sosenka”, bohaterka powstania warszawskiego, skończyła 100 lat. wszystkoconajwazniejsze.pl. [dostęp 2023-10-23].
  6. M.P. z 2018 r. poz. 898
  7. 98 urodziny Zofii Czekalskiej „Sosenki”. prezydent.pl. [dostęp 2023-10-23].
  8. Zofia Czekalska i Roman Wojciechowski Zasłużeni dla Tomaszowa. tomaszow-tit.pl. [dostęp 2023-10-23].
  9. Wybierz Warszawiankę Roku. warszawiankaroku.um.warszawa.pl. [dostęp 2023-10-23].
  10. Pożegnanie Zofii „Sosenki” Czekalskiej. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 23 maja 2024. [dostęp 2024-05-24].
  11. Zofia Czekalska "Sosenka", uczestniczka Powstania Warszawskiego spoczęła na Powązkach Wojskowych [online], dzieje.pl [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  12. M.P. z 2024 r. poz. 610
  13. List Pary Prezydenckiej do uczestników uroczystości pogrzebowych śp. Zofii Czekalskiej „Sosenki” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-05-23] (pol.).