Zlata Filipović
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość |
bośniacka |
Dziedzina sztuki |
literatura, film dokumentalny |
Ważne dzieła | |
Dziennik Zlaty, Najdalej (film dokumentalny) | |
Nagrody | |
Emmy (2018) |
Zlata Filipović (ur. 3 grudnia 1980 w Sarajewie) – pisarka i producentka filmów dokumentalnych. W czasie wojny w Bośni i Hercegowinie prowadziła dziennik, który został wydany i przetłumaczony na trzydzieści sześć języków[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dorastała w rodzinie klasy średniej jako dziecko adwokata i chemiczki. W latach 1991–1993, mieszkając w Sarajewie, prowadziła dziennik opisujący przeżycia wojenne. Przez niektórych jest nazywana bośniacką Anne Frank[2]. Filipović oraz jej rodzina przeżyli wojnę i uciekli do Paryża, gdzie mieszkali przez rok. Filipović uczęszczała do szkoły Dublinie (St. Andrew’s College), jest absolwentką Uniwersytetu Oksfordzkiego w zakresie nauk humanistycznych[2]. Od 2016 roku mieszka w Dublinie, gdzie zajmuje się produkcją filmów dokumentalnych. W 2011 roku wyprodukowała krótkometrażowy film Stand Up! przeciwko dręczeniu w szkołach na tle homofobicznym. Film na YouTube obejrzano ponad 1,8 million razy[3]. Współpracowała z Amnesty International, jest założycielką NYPAW (Network of Young People Affected by War)[4]. Wielokrotnie publicznie zabierała głos w sprawie udziału dzieci w konfliktach zbrojnych.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Dziennik Filpović został wydany w 1993 roku. W Polsce ukazał się jako Dziennik Zlaty[5]. Pisarka opisuje w nim życie w bombardowanym mieście, niedobory żywności oraz koniec szczęśliwego dzieciństwa. Czytelnicy śledzą jej transformację z bystrej dziewczynki w osobę, której cały świat został zniszczony przez okrucieństwo wojny[2]. W 1992 roku Zlata dała pamiętnik swojemu nauczycielowi, który przekazał go do małego wydawnictwa w Sarajewie[2]. Po publikacji wzbudził zainteresowanie na całym świecie. Filipović napisała także przedmowę do The Freedom Writers Diary oraz współredagowała Stolen Voices: Young People’s War Diaries, From World War I to Iraq[6].
Od 2011 roku zajmuje się także produkcją filmową. Jej dorobek obejmuje filmy dokumentalne i krótkometrażowe[7]. W 2016 roku była nominowana do IFTA (Irish Film and Television Awards) za The Story of Yes na temat wprowadzenia równości małżeńskiej w Irlandii. W 2018 roku otrzymała nagrodę Emmy za The Furthest (Najdalej), który przedstawia historię Programu Voyager[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zlata Filipovic | Penguin Random House [online], PenguinRandomhouse.com [dostęp 2019-03-05] (ang.).
- ↑ a b c d Paul R. Bartrop , Bosnian Genocide: The Essential Reference Guide: The Essential Reference Guide, ABC-CLIO, 18 stycznia 2016, ISBN 978-1-4408-3869-9 [dostęp 2019-03-05] (ang.).
- ↑ Stand Up! - Don’t Stand for Homophobic Bullying. BeLonG To Youth Services 2011-04-01. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ Young conflict survivors launch network for children caught in war [online], UNICEF [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] .
- ↑ Dziennik Zlaty [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2019-03-05] (pol.).
- ↑ Zlata Filipović [online], www.goodreads.com [dostęp 2019-03-05] .
- ↑ Zlata Filipovic [online], IMDb [dostęp 2019-03-05] .
- ↑ Irish produced feature wins News and Documentary Emmy [online], 2 października 2018 [dostęp 2019-03-05] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000108659641
- VIAF: 5743046
- LCCN: n94045034
- GND: 11952094X
- NDL: 00466447
- BnF: 123732627
- SUDOC: 032767285
- SBN: RAVV086286
- NKC: jn20000700533
- BNE: XX928123
- NTA: 113689004
- BIBSYS: 90746190
- CiNii: DA08251933
- PLWABN: 9810603554905606, 9810596360005606
- NUKAT: n95210375
- J9U: 987007457681305171
- PTBNP: 124301
- LNB: 000057908
- NSK: 000091768
- BLBNB: 000204900
- KRNLK: KAC199608743
- LIH: LNB:CGJ7;=uY