Zdzisław Tobiasz

Zdzisław Tobiasz
	; Zdzisław Tobiasz (1957)
Data i miejsce urodzenia	13 maja 1926 ; Nowe Miedze
Data i miejsce śmierci	17 października 2022 ; Konstancin-Jeziorna
Zawód	aktor, reżyser teatralny
Lata aktywności	1949–1997
	Odznaczenia
	;

Zdzisław Tobiasz (ur. 13 maja 1926 w Nowych Miedzach, zm. 17 października 2022^[1] w Konstancinie-Jeziornie^[2]) – polski aktor teatralny, telewizyjny, radiowy i filmowy, reżyser teatralny.

Użyczył głosu postaci Soamesa Forsyte’a w polskiej wersji językowej serialu BBC Two Saga rodu Forsyte’ów (TVP 1970), a rola ta przeszła do historii polskiego dubbingu jako największe osiągnięcie w tej dziedzinie filmowej^[3]. Stał się rozpoznawalny dzięki roli majora Wołczyka w serialu kryminalnym 07 zgłoś się (1976–1987)^[4]. Grał i reżyserował w Teatrze Telewizji.

Kariera

Po II wojnie światowej zamieszkał w Łodzi. W 1947 zdał maturę. Kiedy w gazecie przeczytał o zapisach do szkoły teatralnej, wkrótce zdał egzaminy i został przyjęty do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi na wydział aktorski^[3]. Studiował także pod kierunkiem Leona Schillera, za którym wraz z innymi studentami z rocznika przeniósł się do Warszawy. W 1949 zadebiutował na scenie warszawskiego Teatru Placówka, filii łódzkiego Teatru Wojska Polskiego^[3] jako Antonelo w Psie ogrodnika Lope de Vegi. W 1951 ukończył studia na wydziale aktorskim warszawskiej PWST^[5]^[4].

W latach 1950–1951 występował w Państwowych Teatrach Dramatycznych w Szczecinie, gdzie w latach 1960–1961 wyreżyserował pięć przedstawień. W 1951 otrzymał angaż w warszawskim Teatrze Ateneum, z którym związał się w latach 1951–1957 i 1961–1991. Był też aktorem Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie (1957–1958) i Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1958–1960). Był wykładowcą warszawskiej PWST (1951–1955) i łódzkiej PWSFTViT (1975–1995). W 1991 otrzymał Złoty Mikrofon - nagrodę Polskiego Radia^[4].

Zmarł w wieku 96 lat w Domu Aktora Weterana w Skolimowie. 21 października 2022 aktora pożegnano podczas mszy świętej w Kościele Środowisk Twórczych przy placu Teatralnym w Warszawie. Następnego dnia został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w miejscowości Rossoszyca w gminie Warta niedaleko Sieradza^[6]^[7]^[8].

Filmografia

1962: Ludzie z pociągu – strażnik kolejowy
1962: Gangsterzy i filantropi – nieuprzejmy kelner
1965: Życie raz jeszcze – kolejarz
1971: Agent nr 1 – major RN dowódca i koordynator akcji J. Iwanowa
1974: Jutro – Jozue
1976–1987: 07 zgłoś się – major Wołczyk w odc. 1-6, 8, 10–17, 19–20
1980: Zatrzymać czas – głos lektora
1982: Dolina Issy – aktor „oficer niemiecki” na planie filmu
1985: Przyłbice i kaptury – głos kanonika Dunina, wuja Uny
1987: Krótki film o zabijaniu – sędzia
1988: Dekalog V – sędzia
1989: Kanclerz – medyk Blandrata (odc. 1 i 2)

Źródło: Filmpolski.pl^[4].

Dubbing

1995: Niekończąca się opowieść III: Ucieczka z krainy Fantazji
1992–1996: Kroniki młodego Indiany Jonesa
1987–1988: Babar
1986: Piotr Wielki
1985: Asterix kontra Cezar – Juliusz Cezar (pierwsza wersja dubbingu)
1980: Pies, który śpiewał
1976: Dwanaście prac Asteriksa – Juliusz Cezar (pierwsza wersja dubbingu)
1976: Pogoda dla bogaczy
1971: Królowa Elżbieta – William Cecil
1983: Straszydła – burmistrz
1967: Saga rodu Forsyte’ów – Soames Forsyte
1963: Ikaria XB 1
1960: Wehikuł czasu
1956: Dwunastu gniewnych ludzi – ławnik #4

Ordery i odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
Złoty Krzyż Zasługi (1974)
Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[9]
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1977)
Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1977)

Źródło: Filmpolski.pl^[4].

Przypisy

↑ PolsatP. News PolsatP., Nie żyje Zdzisław Tobiasz. Aktor miał 96 lat [online], polsatnews.pl [dostęp 2022-10-17] (pol.).
↑ Zdzisław Tobiasz nie żyje. Aktor znany między innymi z serialu „07 zgłoś się” miał 96 lat [online], TVN24 [dostęp 2022-10-17] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Zdzisław Tobiasz Biografia (1926-). Dziennik teatralny. [dostęp 2020-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-17)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zdzisław Tobiasz w bazie filmpolski.pl
↑ Zdzisław Tobiasz. Wirtualna Polska. [dostęp 2020-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-18)]. (pol.).
↑ W Kościele Środowisk Twórczych pożegnano aktora Zdzisława Tobiasza [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2022-10-22] (pol.).
↑ Pogrzeb Zdzisława Tobiasza w Rossoszycy [online], radiolodz.pl [dostęp 2022-10-22] (pol.).
↑ Zdzisław Tobiasz, aktor znany z „07 zgłoś się” i „Sagi rodu Forsyte’ów” spoczął w Rossoszycy [online], sieradz.naszemiasto.p [dostęp 2022-10-22] (pol.).
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Linki zewnętrzne

Zdzisław Tobiasz w bazie IMDb (ang.)
Zdzisław Tobiasz w bazie Filmweb
Zdzisław Tobiasz w bazie filmpolski.pl
Zdzisław Tobiasz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
Zdzisław Tobiasz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Zdzisław Tobiasz w bazie Discogs.com (ang.)
Zdzisław Tobiasz na zdjęciach w bibliotece Polona

[1] PolsatP. News PolsatP., Nie żyje Zdzisław Tobiasz. Aktor miał 96 lat [online], polsatnews.pl [dostęp 2022-10-17] (pol.).

[2] Zdzisław Tobiasz nie żyje. Aktor znany między innymi z serialu „07 zgłoś się” miał 96 lat [online], TVN24 [dostęp 2022-10-17] (pol.).

[dziennik-3] Zdzisław Tobiasz Biografia (1926-). Dziennik teatralny. [dostęp 2020-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-17)]. (pol.).

[fp-4] Zdzisław Tobiasz w bazie filmpolski.pl

[wp-5] Zdzisław Tobiasz. Wirtualna Polska. [dostęp 2020-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-18)]. (pol.).

[6] W Kościele Środowisk Twórczych pożegnano aktora Zdzisława Tobiasza [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2022-10-22] (pol.).

[7] Pogrzeb Zdzisława Tobiasza w Rossoszycy [online], radiolodz.pl [dostęp 2022-10-22] (pol.).

[8] Zdzisław Tobiasz, aktor znany z „07 zgłoś się” i „Sagi rodu Forsyte’ów” spoczął w Rossoszycy [online], sieradz.naszemiasto.p [dostęp 2022-10-22] (pol.).

[9] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]