Wyżni Zarębek
część wsi | |
Widok z Zarębka Wyżniego na Tatry | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Część miejscowości | |
Wysokość |
825–850 m n.p.m. |
Strefa numeracyjna |
18 |
Kod pocztowy |
34-432 |
SIMC |
0457403 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego | |
49°30′18″N 20°07′21″E/49,505000 20,122500[1] |
Wyżni Zarębek[2][3], Zarębek Wyżni[4][5][6] (również Wyżny Zarębek[7] i Zarębek Wyżny[8]) – część wsi Łopuszna, w gminie Nowy Targ, w powiecie nowotarskim w województwie małopolskim[2][3].
Znajduje się w Gorcach, na wysokości ok. 825[6] do 850 m n.p.m.[4] Numer TERYT to 0457403[2][3], a kod pocztowy to 34-432[9].
Położony jest na grzbiecie opadającym na południowy wschód od Bukowiny Waksmundzkiej (1105 m). Jest najwyżej położonym z trzech przysiółków w górnej części Łopusznej[6] – pozostałe to Zarębki Średni oraz Niżni[2][3]. Nazwa pochodzi od wyrębywania śródgórskich polan w celu uzyskania terenów pod osadnictwo[6], uprawy[8] lub pastwiska. Pierwotnie znajdowały się tutaj zagrody zimowe dla owiec, dopiero po jakimś czasie pojawiły się tu stale zamieszkane domy[10].
Z Łopusznej (z Zarębka Średniego) można się tu dostać drogą bitą[5] lub – tylko pieszo – niebieskim szlakiem turystycznym prowadzącym na Turbacz[5][6].
W kierunku wschodnim widać z Zarębka grzbiety Wyszniej i Chorobowskiej Góry, zaś w dalszym planie widać Pasmo Lubania z Runkiem. Poza tym można zobaczyć położoną w dolinie Łopuszanki – Łopuszną, panoramę Podhala, a w oddali Tatry Zachodnie[4][5][6].
W okolicy osiedla można zaobserwować takie ptaki jak: bocian czarny myszołów, pustułka, trznadel czy gąsiorek[4].
Na Zarębku Wyżnim zachowały się przykłady starego budownictwa góralskiego[6].
Powyżej ostatnich zabudowań Zarębka znajduje się murowana kapliczka z drewnianym pokryciem z figurą Matki Bożej z Dzieciątkiem. Przez wiele lat, w sierpniu, przy kapliczce odprawiana była przez ks. prof. Józefa Tischnera msza święta[4].
Szlak turystyczny
[edytuj | edytuj kod]- Łopuszna – Niżni Zarębek – Wyżni Zarębek – Bukowina Waksmundzka – polana Świderowa – Turbacz. Odległość 10,4 km, suma podejść 690 m, suma zejść 30 m, czas przejścia 3:15 h, ↓ 2:15 h[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 154027
- ↑ a b c d Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b c d Urzędowy wykaz nazw miejscowości. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2019-04-21].
- ↑ a b c d e M. Cieszkowski i inni 2011 ↓, s. 218.
- ↑ a b c d Zarębek Wyżni. gis.geo.uj.edu.pl. [dostęp 2019-04-21].
- ↑ a b c d e f g Zarębek Wyżni. malopolska.szlaki.pttk.pl. [dostęp 2019-04-21].
- ↑ M. Cieszkowski i inni 2011 ↓, s. 43.
- ↑ a b M. Cieszkowski i inni 2011 ↓, s. 107.
- ↑ Łopuszna, [w:] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 708 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ M. Cieszkowski i inni 2011 ↓, s. 98.
- ↑ Gorce. Mapa turystyczna 1:50 000, Kraków: Compass, 2007, ISBN 83-89472-59-7 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Cieszkowski i inni: Gorce. Przewodnik. Pruszków: Rewasz, 2011, seria: Dla prawdziwego turysty. ISBN 978-83-62460-00-7.