William Jowitt

William Jowitt, 1. hrabia Jowitt

Portret z 1912 (autor: Ambrose McEvoy)
Data i miejsce urodzenia	15 kwietnia 1885 Stevenage
Data śmierci	16 sierpnia 1957
lord kanclerz
Okres	od 27 lipca 1945 do 26 października 1951
Przynależność polityczna	Partia Pracy
Poprzednik	lord Simon
Następca	lord Simonds

William Allen Jowitt, 1. hrabia Jowitt (ur. 15 kwietnia 1885 w Stevenage, zm. 16 sierpnia 1957) – brytyjski prawnik i polityk, członek Partii Liberalnej i Partii Pracy, minister w rządach Ramsaya MacDonalda, Winstona Churchilla i Clementa Attleego.

Życiorys

W wieku 9 lat rozpoczął naukę w Northaw Place. Następnie kształcił się w Marlborough oraz w New College na Uniwersytecie Cambridge. Studiował prawo i w 1909 r. został powołany do korporacji prawniczej. W 1922 r. otrzymał tytuł Radcy Króla. Jeszcze w tym samym roku został wybrany do Izby Gmin jako reprezentant okręgu Hartlepool. W tym czasie był związany z Partią Liberalną. Miejsce w parlamencie utracił po wyborach 1924 r. Do Izby Gmin powrócił w 1929 r. jako reprezentant okręgu Preston.

Premierem został wówczas laburzysta Ramsay MacDonald, który stał na czele mniejszościowego rządu. Ponieważ Partia Pracy nie miała w swych szeregach zbyt wielu doświadczonych prawników, MacDonald zaproponował Jowittowi stanowisko prokuratora generalnego. Jowitt zgodził się, ale zrezygnował z miejsca w Izbie Gmin i ponownie wystartował w swoim okręgu, tym razem jako kandydat Partii Pracy. Wybory te wygrał i objął stanowisko prokuratora. Otrzymał też wówczas tytuł szlachecki. Po rozłamie w Partii Pracy w 1931 r. z powodu koalicji z konserwatystami i liberałami, Jowitt pozostał przy MacDonaldzie w rządzie narodowym. Okazało się jednak, że Partia Konserwatywna wystawiła swojego kandydata w okręgu Preston i Jowitt musiał przenieść się do okręgu Combined English Universities, jednak przegrał wybory w tym okręgu. MacDonald przekonał go do pozostania na stanowisku prokuratora w nadziei, że Jowitt odzyska miejsce w parlamencie w wyborach uzupełniających. Tak się jednak nie stało i w styczniu 1932 r. Jowitt zrezygnował ze stanowiska.

Po rezygnacji Jowitt powrócił do praktyki prawniczej. Pozostał stronnikiem MacDonalda, jednak kiedy w 1935 r. premierem został Stanley Baldwin, zbliżył się grupy laburzystów pozostających w opozycji do rządu narodowego. W 1936 r. ponownie wstąpił do Partii Pracy. Krytykował rządową politykę appeasementu i domagał się dozbrojenia armii brytyjskiej. W lutym 1939 r. postulował odtworzenie Ministerstwa Uzbrojenia. W październiku tego roku powrócił do Izby Gmin jako reprezentant okręgu Ashton-under-Lyne. Kiedy w 1940 r. Winston Churchill stanął na czele rządu wojennego, Jowitt otrzymał stanowisko Radcy Generalnego. W 1942 r. został Paymaster-General, a następnie ministrem bez teki. W 1944 r. stanął na czele nowo utworzonego Ministerstwa Zabezpieczenia Socjalnego. Zrezygnował w 1945 r., kiedy Partia Pracy opuściła wojenną koalicję.

Wybory powszechne 1945 r. zakończyły się lawinowym zwycięstwem Partii Pracy. Nowy premier, Clement Attlee, powierzył Jowittowi stanowisko lorda kanclerza. 2 sierpnia otrzymał on tytuł 1. barona Jowitt (w 1947 r. podniesiony do rangi wicehrabiego) i zasiadł w Izbie Lordów. W okresie jego urzędowania przyznano pełną suwerenność Kanadzie i wielu innym krajom Wspólnoty Narodów. Przeprowadził również reformę sądów magistrackich. Lord Jowitt pozostał na stanowisko lorda kanclerza przez cały okres sprawowania władzy przez laburzystów i odszedł po porażce wyborczej swojej partii w 1951 r.

W 1951 r. otrzymał tytuł 1. hrabiego Jowitt. Niedługo potem zmarł lider Partii Pracy w Izbie Lordów, lord Addison, i Jowitt zajął jego miejsce. Z tego stanowiska zrezygnował w listopadzie 1955 r. Zmarł 2 lata później. Wraz z jego śmiercią wygasł tytuł parowski. Po jego śmierci opublikowano jego Dictionary of English Law.

Linki zewnętrzne

• Portcullis
• thepeerage.com