Wierzbowo (powiat mrągowski)
53°48′54″N 21°19′44″E/53,815000 21,328889| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-700[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NMR |
| SIMC |
0483547 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Mrągowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego  | |
| 53°48′54″N 21°19′44″E/53,815000 21,328889[1]
| |
Wierzbowo (niem. Wiersbau, 1938–1945 Lockwinnen[3]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo nad rzeką Dajna. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś lokowana w 1470 r. na 20 łanach na prawie chełmińskim. Dokument wystawił zarządca szestneński Fritz Locwin "dla Polaka w Wirspaum" (w Wierzbowie). Była to wieś służebna z powinnością służby konnej w zbroi. W późniejszych latach majątek ziemski w Wierzbowie należał do rodziny Wildenau. W 1528 r. jako dobro lenne Wierzbowo znalazło się w posiadaniu Engela von Goltzheim, które otrzymał w drodze rekompensaty za swą służbę. Jego synowie dokupili jeszcze cztery łany od Tomasza Richtera, powiększając areał wsi do 24 łanów.
Przed 1740 r. powstała we wsi szkoła. W 1766 r. uczyło się w tej szkle 16 dzieci. W 1785 r. w Wierzbowie było 19 domów. W tym okresie wieś była w posiadaniu rodziny szlacheckiej Rogali-Biebersteinów. W 1815 r., Wierzbowo liczyło 19 domów i 130 mieszkańców. W 1818 r. w tutejszej szkole uczyło się 28 uczniów a nauczycielem był Krzysztof Kühn. Według danych z 1823 r. był tu majątek szlachecki (najpewniej folwark). Po separacji gruntów i uwłaszczeniu w 1838 r. we wsi były 24 domy z 221 mieszkańcami, a w 1849 r. "majątek i wieś" liczyły łącznie 21 budynków mieszkalnych i 205 mieszkańców. Później majątek uległ parcelacji. W dniu 30 września 1898 r. oddano do użytku przystanek kolei w Wierzbowie, na linii Czerwonka -Mrągowo-Ruciane.
W 1928 r. sama wieś chłopska liczyła 304 mieszkańców. W 1928 r. do granic administracyjnych Wierzbowa włączono folwark Bieberstein (od 1945 r. samodzielna osada pod nazwą Wólka Baranowska). W 1935 r. istniała tu dwuklasowa szkoła, do której uczęszczało 73 dzieci. W tym czasie Wierzbowo należało do parafii ewangelickiej w Mrągowie. W 1938 r. ówczesne władze niemieckie, w ramach szeroko zakrojonej akcji germanizacyjnej, zmieniły urzędową nazwę wsi z Wiersbau na Lockwimien[3]. W 1939 r. było we wsi 281 mieszkańców. Na obszarze wiejskim znajdowały się 72 gospodarstwa domowe, w tym rolnicze, z których 12 miało wielkość w granicach 10-20 ha, 10 w granicach 20-100 ha jedno ponad 100 ha.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146994
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1465 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn, 1975, 488 str.
- Historia miejscowości Gminy Mrągowo, (dostęp 1.08.2013)