Waleryj Szczukin

Waleryj Szczukin

Валерый Аляксеевіч Шчукін

Data urodzenia	22 marca 1942
Data śmierci	10 października 2020
Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji
Okres	od 9 stycznia 1996 do 9 stycznia 2000
Przynależność polityczna	Partia Komunistów Białoruska
Następca	wybory nie odbyły się

komandor porucznik
Data i miejsce urodzenia	22 marca 1942 Władywostok
Data śmierci	10 października 2020
Przebieg służby
Lata służby	1966–1987
Siły zbrojne	Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Waleryj Alaksiejewicz Szczukin (biał. Валерый Аляксеевіч Шчукін, ros. Валерий Алексеевич Щукин, Walerij Aleksiejewicz Szczukin; ur. 22 marca 1942 we Władywostoku, zm. 10 października 2020 w Mińsku) – radziecki i białoruski oficer marynarki wojennej i polityk, deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji; komandor porucznik; aktywnie występował przeciwko polityce przywódcy Białorusi Alaksandra Łukaszenki, wielokrotnie aresztowany i karany grzywnami.

Życiorys

Młodość i praca

Urodził się 22 maja 1942 roku we Władywostoku, w Kraju Nadmorskim Rosyjskiej FSRR, ZSRR. W 1951 roku rodzina wróciła do Białoruskiej SRR, w rodzinne strony matki. W 1966 roku ukończył Wyższą Inżynieryjną Szkołę Marynarki Wojennej w Leningradzie ze specjalnością wojskową „inżynier mechanik okrętowy” i cywilną „eksploatacja parowych urządzeń energetycznych”. Pracę rozpoczął jako ślusarz. W latach 1966–1987 był oficerem Marynarki Wojennej ZSRR. Po przeniesieniu do rezerwy w latach 1987–1995 pracował jako maszynista żurawia do układania rur BMU-2 grupy firm Szczokinhazbud. Posiada stopień komandora porucznika rezerwy. W 1995 roku był członkiem Partii Komunistów Białoruskiej.

Działalność parlamentarna

W drugiej turze wyborów parlamentarnych 28 maja 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z Połockiego-Centralnego Okręgu Wyborczego Nr 74. 9 stycznia 1996 roku został zaprzysiężony na deputowanego. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka, a następnie sekretarza Stałej Komisji ds. Bezpieczeństwa Narodowego, Obrony i Walki z Przestępczością. W czasie kryzysu konstytucyjnego w 1996 roku opowiedział się przeciwko zmianom forsowanym przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę i po stronie obrońców Konstytucji z 1994 roku. Brał czynny udział w próbie wprowadzenia przewodniczącego Centralnej Komisji Wyborczej Wiktara Hanczara do jego biura, wcześniej bezprawnie wyrzuconego stamtąd przez siły bezpieczeństwa lojalne wobec prezydenta. 27 listopada 1996 roku, po dokonanej przez Łukaszenkę kontrowersyjnej i częściowo nieuznanej międzynarodowo zmianie konstytucji, nie wszedł w skład utworzonej przez niego Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2000 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły.

Waleryj Szczukin był aktywnym publicystą w niezależnych gazetach „Towariszcz” i „Narodnaja Wola” oraz obrońcą praw człowieka. Za działalność polityczną i społeczną był wielokrotnie aresztowany i karany grzywną. Mimo komunistycznych poglądów w 1998 roku został wykluczony z Partii Komunistów Białoruskiej. W 2001 roku spędził 3 miesiące w więzieniu za „antyprezydencką działalność”. Usiłował kandydować w wyborach parlamentarnych w 2004 roku na deputowanego do Izby Reprezentantów III kadencji, jednak nie został zarejestrowany jako kandydat.

Odznaczenia

Waleryj Szczukin posiadał radzieckie medale jubileuszowe, którymi nagradzano wojskowych podczas służby.

Życie prywatne

Waleryj Szczukin był żonaty, miał dwoje dzieci i siedmioro wnuków. Był prawosławny. W 1995 roku mieszkał w Mińsku.

Zmarł 10 października 2020 w Mińsku.

Bibliografia

• Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
• Алесь Пяткевіч, Вольф Рубінчык: Кароткія зьвесткі аб некаторых беларускіх палітыках, актыўных у 1991—2006 гадах. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 1178–1213. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).