Wacław Świerzawski

Wacław Świerzawski

Apostolus Iesu Christi Apostoł Jezusa Chrystusa
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	14 maja 1927 Złoczów
Data i miejsce śmierci	7 października 2017 Sandomierz
Miejsce pochówku	bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu
Biskup diecezjalny sandomierski
Okres sprawowania	1992–2002
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	11 grudnia 1949
Nominacja biskupia	25 marca 1992
Sakra biskupia	28 kwietnia 1992
Odznaczenia

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	28 kwietnia 1992
Miejscowość	Sandomierz
Miejsce	katedra Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Konsekrator	Józef Kowalczyk
Współkonsekratorzy	Ignacy Tokarczuk Bolesław Pylak Marian Jaworski
Współkonsekrowani biskupi Andrzej Dzięga 24 listopada 2002

Wacław Józef Świerzawski (ur. 14 maja 1927 w Złoczowie, zm. 7 października 2017 w Sandomierzu) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, biskup diecezjalny sandomierski w latach 1992–2002, od 2002 biskup senior diecezji sandomierskiej.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się 14 maja 1927 w Złoczowie. Podczas okupacji kształcił się w średniej szkole handlowej, kończąc ją w 1943, a także pobierał nauki na tajnych kompletach w liceum humanistycznym w Złoczowie, uzyskując w 1944 świadectwo dojrzałości. W obawie przed wywozem na przymusowe roboty do Niemiec w roku szkolnym 1943/1944 był kościelnym w Złoczowie. W 1944 rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym we Lwowie. Od 1945, po przymusowym przeniesieniu seminarium, odbywał studia w Kalwarii Zebrzydowskiej. Święcenia subdiakonatu i diakonatu otrzymał przez posługę Eugeniusza Baziaka, arcybiskupa metropolity lwowskiego, który 11 grudnia 1949 w kościele Matki Bożej Anielskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej (sanktuarium Matki Bolesnej Kalwaryjskiej) udzielił mu również święceń prezbiteratu.

Magisterium z teologii uzyskał w 1950 na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1952–1954 studiował prawo kanoniczne na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. W związku z likwidacją wydziału magisterium otrzymał na Wydziale Prawa Kanonicznego Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W latach 1964–1968 studiował w Instytucie Liturgicznym św. Anzelma w Rzymie, gdzie w 1968 na podstawie dysertacji Wiara i kult w komentarzach św. Tomasza z Akwinu do «Listów św. Pawła» uzyskał doktorat teologii. Habilitację otrzymał w 1975 na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie na podstawie rozprawy Dynamiczna «Pamiątka» Pana. Eucharystyczna anamneza Misterium Paschalnego i jego egzystencjalna dynamika. Specjalizację pogłębiał na stypendium naukowym w Waszyngtonie w 1978. W 1981 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1989 tytuł profesora zwyczajnego nauk teologicznych.

Prezbiter

W latach 1949–1950 pomagał w pracy duszpasterskiej w Nysie, dokąd zostali przesiedleni jego rodzice. W latach 1950–1952 pracował jako wikariusz w parafii św. Wojciecha w Cieszanowie. W latach 1952–1957 był kapelanem sióstr dominikanek w Zielonce koło Warszawy, a w latach 1957–1964 duszpasterzem akademickim przy kolegiacie św. Anny w Krakowie. W latach 1968–1989 pełnił funkcję rektora kościoła św. Marka w Krakowie, a w latach 1980–1985 był równocześnie dyrektorem pobliskiego domu księży emerytów. Przy kościele św. Marka otworzył ośrodki duszpasterstwa liturgicznego i duszpasterstwa akademickiego dla studentów Papieskiej Akademii Teologicznej, zorganizował katechumenat i reaktywował Bractwo św. Zofii.

Założył świeckie instytuty: Wspólnotę Przenajświętszej Trójcy (1956) i Wspólnotę Chrystusa Kapłana, Proroka i Króla (1971), a także zgromadzenie jadwiżanek wawelskich (1990). W Episkopacie Polski został w 1975 członkiem Komisji ds. Uchwał Soboru Watykańskiego II, a w 1980 Komisji ds. Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego. W 1979 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości.

Działalność naukowo-dydaktyczna

W 1968 na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie (następnie Papieskiej Akademii Teologicznej) założył Instytut Liturgiczny im. bł. Michała Giedroycia, którym kierował do 1998. W 1991 utworzył przy nim Studium Katechumenalne. W latach 1969–1975 był kierownikiem i wykładowcą w Studium Liturgicznym w Rzeszowie (przekształconym później w Studium Pastoralne).

W 1975 został mianowany docentem oraz kierownikiem Katedry Teologii Liturgii i kuratorem Katedry Homiletyki Papieskiego Wydziału Teologicznego w Krakowie. W 1989 objął funkcję kuratora Katedry Teologii Życia Wewnętrznego. W latach 1988–1992 sprawował urząd rektora Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W tym czasie zaaranżował konwersatoria interdyscyplinarne „Communio et Communicatio”, a herb uczelni opatrzył hasłem „Euntes docete” (Idźcie i nauczajcie).

Został przewodniczącym Kolegium Władz Akademickich Uczelni Papieskich w Polsce, a także członkiem Zespołu Rektorów Federacji Uniwersytetów Katolickich Europy. W 1983 wszedł w skład zespołu redakcyjnego polskiej edycji czasopisma „Communio”.

Biskup

25 marca 1992 decyzją papieża Jana Pawła II został prekonizowany biskupem diecezjalnym diecezji sandomierskiej. 28 kwietnia 1992 otrzymał święcenia biskupie i odbył ingres do katedry Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu. Konsekrował go arcybiskup Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce, w asyście Ignacego Tokarczuka, arcybiskupa metropolity przemyskiego, Bolesława Pylaka, arcybiskupa metropolity lubelskiego, i Mariana Jaworskiego, arcybiskupa metropolity lwowskiego. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Apostolus Iesu Christi” (Apostoł Jezusa Chrystusa). W latach 1996–1999 przeprowadził drugi synod diecezjalny, a w 1997 diecezjalny kongres eucharystyczny. Założył ośrodek katechumenalny dla diecezji sandomierskiej (1993), Dom Rekolekcyjny w Radomyślu nad Sanem (1995) i Katolicki Dom Kultury Arka w Racławicach (1996). Powołał ośrodki Caritas (1992), Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży (1993), Stowarzyszenia Rodzin Katolickich (1993) i Akcji Katolickiej (1995). W 1994 otworzył Dom Samotnej Matki. W 1992 erygował w Sandomierzu Instytut Liturgiczny im. bł. Michała Giedroycia (od 1993 Instytut Teologiczny im. bł. Wincentego Kadłubka). Utworzył Liceum Katolickie im. Świętej Jadwigi Królowej w Sandomierzu (1997) oraz katolickie uniwersytety ludowe w Staszowie (1994), Modliborzycach (1995), Nisku (1995) i w Łagowie Opatowskim (1997). W 2000 ustanowił kapitułę kolegiacką w Ostrowcu Świętokrzyskim. W 1994 zarządził wieczystą adorację i dyżury w konfesjonale w kościele Świętego Ducha w Sandomierzu, a w 1996 zapoczątkował doroczną diecezjalną pielgrzymkę do grobów św. Stanisława i św. Jadwigi. W 1994 wprowadził duszpasterskie konwersatoria „Communio et communicatio” dla duchowieństwa i świeckich, a w 1997 zebrania naukowe dla kapłanów w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu. W 1999 gościł w Sandomierzu papieża Jana Pawła II. 7 października 2002 papież Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego sandomierskiego.

W 1993 zorganizował krajowy kurs katechumenalny dla duszpasterzy, a następnie przygotowywał coroczne sympozja „Sandomierskie Dni Duszpasterskie”. W 1996 powołał Sodalicję św. Jadwigi Królowej, a w 2001 Wspólnotę Kapłanów Chrystusa Paschalnego.

W ramach prac Episkopatu Polski był przewodniczącym Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (1994–2001), a ponadto zasiadał w Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego (1994–2001) i w Radzie Naukowej (1997–2001). W 1994 został członkiem Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

W 2002 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa diecezjalnego sandomierskiego Andrzeja Dzięgi.

Zmarł 7 października 2017 w Szpitalu Specjalistycznym Ducha Świętego w Sandomierzu. 16 października 2017 został pochowany w krypcie katedry sandomierskiej.

Odznaczenia i wyróżnienia

Postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy z 8 grudnia 2017 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 2007 z nadania Burmistrza Sandomierza otrzymał Honorowe Wyróżnienie „Bene Meritus”.

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Wacława Świerzawskiego na stronie diecezji sandomierskiej [dostęp 2017-05-09]
• Nota biograficzna Wacława Świerzawskiego na stronie Jadwiżanek wawelskich [dostęp 2016-10-12]
• Wacław Świerzawski na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-10-12].
• Wacław Świerzawski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-12-03]  (ang.).
• Wacław Świerzawski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-12-03] .