Przejdź do zawartości

Viktor Ponrepo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Viktor Ponrepo
Dismas Šlambor
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1858
Praga

Data i miejsce śmierci

3 grudnia 1926
Praga

Zawód, zajęcie

złotnik, iluzjonista, reżyser

Viktor Ponrepo, właśc. Dismas Šlambor (ur. 16 czerwca 1858 w Pradze, zm. 3 grudnia 1926 tamże) – czeski złotnik, iluzjonista i reżyser, pionier kinematografii w Czechach.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się na Starym Mieście, był drugim z pięciorga dzieci złotnika Jana Šlambora i Karoliny[1]. Od najmłodszych lat interesował się sztuczkami magicznymi, którymi zabawiał znajomych[1]. Na prośbę ojca zaczął kształcić się w złotnictwie, w latach 1878−1881 pracował w warsztacie ojca[1].

Po obejrzeniu występu niemieckiego magika Bruna Schenka w Karlínie postanowił zawodowo poświęcić się efektami iluzjonistycznymi[1]. W 1881 roku, po otrzymaniu zezwolenia zaczął pracę jako iluzjonista, prowadząc występy w czeskich wsiach i miasteczkach[1]. Zaczął wtedy używać pseudonimu Viktor Ponrepo, wywodzącego się od nazwy zamku Bon Repos we wsi Čihadla koło Benátek nad Jizerou[1]. Wkrótce później zyskał duże uznanie na czeskiej prowincji i założył firmę „Kouzelné divadlo s původními zjevy duchů a strašidel Viktora Ponrepo, krále magie a nedostižitelného magnetiseura“[1].

W związku z rozwojem czeskiej wsi w latach 90. XIX wieku jego występy przestały być tak dużą atrakcją w Czechach, przez co rozszerzył swoją działalność na Morawy, Śląsk i Galicję[1]. Pod koniec XIX wieku zakupił w Taborze kinematograf. Po raz pierwszy zaprezentował go 30 września 1899 roku w Czeskich Budziejowicach[1].

W 1900 roku uzyskał licencję na organizowanie seansów kinowych w Czechach i niedługo potem przestał zajmować się iluzjami, skupiając się na filmach. W latach 1904−1907 powrócił do Pragi, gdzie organizował m.in. kina plenerowe i pokazy reklam[1]. 15 września 1907 roku otworzył pierwsze stałe kino w Pradze[1]. Traktował swoje kino jako „miejsce rodzinne” i znany był z tego, że osobiście witał i żegnał każdego gościa przychodzącego na seans[1].

W 1912 roku został członkiem założycielem Spolku českých majitelů kinematografů v království Českém[1]. Dalszą działalność przerwał mu wybuch I wojny światowej[1]. W 1924 roku ponownie uzyskał pozwolenie i zaczął organizować projekcje filmowe połączone z widowiskami iluzjonistycznymi[1].

3 grudnia 1926 roku podczas spotkania z innymi właścicielami kin w jednej z praskich kawiarni doznał udaru mózgu i zmarł tego samego dnia[1]. Został pochowany na cmentarzu Vinohradskim[1].

Po jego śmierci kinem kierowała żona Karel Kolářová-Kerbel, a po jej śmierci w 1930 roku siostrzenica Marie Fišerová[1]. Kino Ponrepa zostało zamknięte w 1950 roku[1].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Jego imieniem nazwano planetoidę (7332) Ponrepo, kino Czechosłowackiego Instytutu Filmowego i Filmoteki Narodowej oraz ulicę w Pradze[1]. W 2008 roku Czeski Bank Narodowy wyemitował pamiątkową, srebrną monetę o nominale 200 koron z okazji 150. rocznicy jego urodzin[2].

Jego postać została przedstawiona w filmie Cudowni mężczyźni z korbką z 1979 roku.

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ponrepovo kouzelnictví (1911)
  • Pan Ponrepo se klaní (1910) − film Ponrepa witającego gości w jego kinie, wyświetlany gdy on sam nie mógł tego robić[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Viktor Ponrepo [online], Filmový přehled [dostęp 2021-09-14] (cz.).
  2. 159/2008 Sb. Vyhláška o vydání pamětních stříbrných dvousetkorun ke 150. výročí narození Viktora Ponrepa [online], Zákony pro lidi [dostęp 2021-09-14] (cz.).
  3. Magický pan Ponrepo vykouzlil v Praze první stálé kino. Diváky v sále před více jak sto lety vítal „virtuálně“ [online], Muži v Česku, 14 sierpnia 2020 [dostęp 2021-09-14] (cz.).