Ulica Świętosławska w Poznaniu
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||
.jpg) Widok z północy | |||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Poznania  | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||
 52°24′27,1″N 16°56′03,9″E/52,407528 16,934430
| |||||||||||||||||||||||||
Ulica Świętosławska – ulica w Poznaniu na Starym Mieście, na osiedlu Stare Miasto biegnąca od południowo-wschodniego rogu Starego Rynku w kierunku południowym[1].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu nosiła nazwę Kozia[2], do 1919: Jesuitenstrasse, 1919[2]–1939: Jezuicka, 1939–1945: Albrecht-Dürer-Strasse, od 1945: Świętosławska[3].
Historia i obiekty
[edytuj | edytuj kod]
W pobliżu Starego Rynku wschodnią pierzeję ulicy stanowi Pałac Górków, powstały w latach 1545-1549 ze spojenia kilku gotyckich kamienic[4], mieszczący obecnie Muzeum Archeologiczne (główne wejście znajduje się od ulicy Wodnej). W 1896 swój sklep z porcelaną, serwisami stołowymi, szkłem i sztućcami założył Wincenty Janaszek. Był to jeden z najlepiej zaopatrzonych w mieście sklepów tej branży. Obok funkcjonowała introligatornia Józefa Zimnego, kolekcjonera motyli. Jego zbiór gromadził ośmiu tysięcy owadów w czterech szafach[5]. Zimny dysponował również dużą biblioteka entomologiczną. Obok funkcjonowała inna introligatornia, z której chętnie korzystał Zbigniew Zakrzewski. Funkcjonowała tu prywatna szkoła tańca założona przez Piotra Mikołajczaka (ur. 1867), wykształconego w Warszawie i Berlinie choreografa i działacza społecznego, aktywnego m.in. w Sokole i Klubie Wioślarskim 04. Szkołę przejął po nim syn, Bolesław (baletmistrz poznańskiej Opery). W latach 1923–1933 pod numerem 5 funkcjonowała Szkoła Sztuki Zdobniczej. Mieszkał tu jej dyrektor, Karol Zyndram-Maskowski. Wykładali w niej m.in. Szczęsny Detloff, Wiktor Gosieniecki, Józef Kostrzewski, Kazimierz Ulatowski i Marcin Rożek. Prace uczniów wyróżniono w 1925 na międzynarodowej wystawie sztuki w Paryżu. Po zachodniej stronie traktu działał przed 1939 m.in. duży zakład szklarski i sklep z dewocjonaliami Lesińskiego, nestora poznańskich szklarzy[6]. W kamienicy nr 7 swoją siedzibę ma Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu[7], a naprzeciw wznoszą się gmachy Szkoły Baletowej. Jej dziedziniec i schody są wzorowane na rzymskim kościele San Carlo alle Quattro Fontane. W budynku tym działał pierwszy w Poznaniu zawodowy teatr, którego enterprenerem był Wojciech Bogusławski[8]. 15 października 1917 ulicą przeszedł (po wyjściu z fary) pochód w stulecie śmierci naczelnika Tadeusza Kościuszki[9].
Perspektywę ulicy od strony południowej zamyka Bazylika Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny[10]. Według Zbigniewa Zakrzewskiego miejsce to stanowi "z całą pewnością jedno z ciekawszych w Polsce rozwiązań architektury zabytkowej śródmieścia"[6].
Przy ulicy znajdują się wartościowe architektonicznie budynki:
- nr 3 z XV wieku, przebudowany w latach 1802–1804, 1871, odbudowany w latach 1959–1960,
- nr 4 z około 1804, przebudowany w 1882, odbudowany w 1961,
- nr 6 z początku XVI wieku, rozbudowany w 1736, przebudowany w 1870 i 1902, odbudowany w latach 1974–1976,
- nr 7 z początku XVI wieku, przebudowany w latach 1796 i 1882, odbudowany w latach 1974–1976,
- nr 8 z XVI wieku, przebudowany w XVIII wieku, a także w latach 1813 i 1868,
- nr 9 z XVI wieku, przebudowany w połowie XVII wieku, a także w latach 1780–1781 i 1881 (ostatnia przebudowa według projektu Antoniego Höhne),
- nr 10 z XVI wieku, przebudowany w latach 1804 i 1857, odbudowany w 1964,
- nr 11 z około 1804, przebudowany w latach 1867–1869,
- nr 12 z XV wieku, przebudowany w latach 1835 i 1875–1877, odbudowany w 1949[11].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pałac Górków i ulica Świętosławska po prawej -
Widok w stronę Starego Rynku i ul. Wodnej (po prawej) -
Liczne przy ulicy kawiarnie -
Szkoła Baletowa (ulica Świętosławska po lewej)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice. Sport i Turystyka, 1983, s. 79. ISBN 83-217-2434-5.
- ↑ a b Ul. Jezuicka. W: Zygmunt Zaleski: Nazwy ulic w Poznaniu. Poznań: Magistrat Stołecznego Miasta Poznania, 1926, s. 35. (pol.).
- ↑ Zbigniew Zakrzewski: Nazwy osobowe i historyczne ulic Poznania. Wydawnictwo Poznańskie, 1971.
- ↑ Piotr Libicki, Poznań : przewodnik, Poznań: Gazeta Handlowa, 1997, s. 94, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402 [dostęp 2020-12-03].
- ↑ Zbigniew Zakrzewski, Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych, wyd. 2, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, ISBN 83-01-04696-1, OCLC 65186627 [dostęp 2020-12-03].
- ↑ a b Magdalena Mrugalska-Banaszak, Ulicami mojego Poznania. Cz. 2, W zasięgu hejnału, Poznań: Wydawnictwo Kwartet, 2006, s. 103-105, ISBN 83-60069-25-5, OCLC 749727476 [dostęp 2020-12-03].
- ↑ Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. [dostęp 2018-10-07]. (pol.).
- ↑ Jerzy Borwiński, Poznań : przewodnik po zabytkach i historii, wyd. 1, Poznań: Wydawn. Miejskie, 2003, ISBN 83-87847-92-5, OCLC 54072453 [dostęp 2020-12-03].
- ↑ Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s. 367
- ↑ Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice. Sport i Turystyka, 1983, s. 99. ISBN 83-217-2434-5.
- ↑ Joanna Bielawska-Pałczyńska, Poznań : spis zabytków architektury, Poznań: Urząd Miasta, 2004, s. 224, ISBN 83-89525-07-0, OCLC 750015628 [dostęp 2020-12-03].
