Przejdź do zawartości

Ukraińska Ludowa Republika Rad

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ukraińska Ludowa Republika Rad
Українська Народна Республіка Рад
1917
Herb Flaga
Herb Flaga
Dewiza: Пролетарі всіх країн, єднайтесь!
Proletari wsich krajin, jednajteś!
(Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!)
Ustrój polityczny

republika socjalistyczna

Stolica

Charków

Data powstania

25 grudnia 1917

Data likwidacji

20 marca 1918

Język urzędowy

ukraiński

Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Ukraińska Ludowa Republika Rad”
49°58′59,8800″N 36°13′00,1200″E/49,983300 36,216700

Ukraińska Ludowa Republika Rad (ukr. Українська Народна Республіка Рад) – marionetkowe państwo, utworzone przez bolszewików na Ukrainie jesienią 1917.

Ukraińską Ludową Republikę Rad utworzyła grupa działaczy bolszewickich, która nie pogodziła się z ogłoszeniem powstania Ukraińskiej Republiki Ludowej przez Ukraińską Centralną Radę w listopadzie 1917.

Po porażce poniesionej na Wszechukraińskim Zjeździe Rad Delegatów Chłopskich, Żołnierskich i Robotniczych w Kijowie (17 grudnia 1917) i nieudanej próbie przejęcia siłą władzy w Kijowie, grupa ta zwołała na 25 grudnia 1917 alternatywny Wszechukraiński Zjazd Rad do Charkowa, gdzie delegaci bolszewiccy proklamowali powstanie Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad i powołali jej Sekretariat Ludowy. Nazwa była świadomą kopią nazwy Ukraińskiej Republiki Ludowej (ukr. Українська Народна Республіка), a Sekretariat Ludowy kopią nazwy Sekretariatu Generalnego wyłonionego przez Ukraińską Centralną Radę w czerwcu 1917[1]. Republika niezwłocznie przystąpiła do tworzenia swoich regularnych oddziałów zbrojnych, którym nadano nazwę Czerwonych Kozaków[2].

„Rząd” Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad, natychmiast „zaprosił” oddziały bolszewickie na swoje terytorium. W konsekwencji rosyjskie oddziały podporządkowane bolszewikom (od lutego 1918 – Armia Czerwona) natychmiast zaatakowały i okupowały przez styczeń i luty 1918 część terytorium Ukraińskiej Republiki Ludowej. W dniach 20 marca 1918 Ukraińską Ludową Republikę Rad zjednoczono z Doniecko-Krzyworoską Republiką Radziecką w jedno państwo ze stolicą w Charkowie, gdzie miał siedzibę Sekretariat Ludowy.

Wraz z podpisaniem traktatu brzeskiego wojska niemieckie wraz z armią URL usunęły Armię Czerwoną z terytorium Ukrainy, w tym z terytoriów obejmowanych przez Ukraińską Ludową Republikę Rad, a Rada Komisarzy Ludowych Rosji Sowieckiej zawarła zawieszenie broni z Państwami Centralnymi, uznała niepodległość Hetmanatu, rozpoczęła z nim rozmowy o zawarciu pokoju i wytyczeniu granic i podpisała 12 czerwca 1918 preliminaryjny traktat pokojowy z Państwem Ukraińskim. Ukraińska Ludowa Republika Rad jako twór państwowy przestała w ten sposób istnieć.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. „27 XII 1917 w Charkowie samozwańczy Zjazd Rad Delegatów proklamował utworzenie sowieckiej UNR. Przywłaszczenie przez bolszewików tej nazwy świadczy o natężeniu nastrojów niepodległościowych – sugerowali oni w ten sposób, że nie są przeciw odrębności państwowej. Rosja Sowiecka uznawała istnienie Republiki Ukraińskiej tylko w granicach potwierdzonych przez Rząd Tymczasowy, ale po utworzeniu samozwańczych władz w Charkowie zaakceptowała istnienie sowieckiej UNR w granicach proponowanych przez Ukraińską Radę Centralną.” Robert Potocki: Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920–1939). Wydawnictwo: INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ, Lublin 1999; s. 29, ISBN 83-85854-46-0. Por też: Jan Jacek Bruski Petlurowcy Kraków 2004, Wyd. Arcana, s. 37–40, ISBN 83-86225-03-3.
  2. Władysław Andrzej Serczyk, Historia Ukrainy, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2001, s. 264.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]