Trzy Kopy
 Trzy Kopy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2136 m n.p.m. |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Tatr  | |
 49°11′58,9″N 19°43′46,1″E/49,199694 19,729472
| |
Trzy Kopy (słow. Tri kopy) – postrzępiona grań z kilkoma wierzchołkami w słowackich Tatrach Zachodnich. Jest to fragment grani głównej Tatr Zachodnich pomiędzy Smutną Przełęczą (1963 m) a niewybitną przełęczą Hruba Przehyba, oddzielającą tę grań od Hrubej Kopy (2166 m). W grani tej wyróżnia się 3 wierzchołki, w kierunku od Smutnej Przełęczy na zachód są to:
- Przednia Kopa[1][2] (Prvá kopa), zwana też Skrajną Kopą[3], Wielką Kopą[4][2] lub Zieloną Kopą[2],
- Drobna Kopa (Druhá kopa)[1][2][3],
- Szeroka Kopa (Tretia kopa)[1][2][3].
Józef Nyka do kompleksu Trzech Kop zalicza także wyższą od nich Hrubą Kopę[1].
W różnych publikacjach podawane są różne wysokości poszczególnych turni, różnice sięgają kilkadziesiąt metrów. Wielka encyklopedia tatrzańska podaje wysokości ok. 2095 m dla Przedniej Kopy i ok. 2090 m dla dwóch niższych[3], według Józefa Nyki[1] Przednia Kopa ma 2150 m, a według mapy Tatr Zachodnich[5] oraz atlasu satelitarnego Tatr i Podtatrza[2] – 2136 m. Jeszcze inne dane podają za niesprecyzowanymi ostatnimi słowackimi publikacjami kartograficznymi w przewodniku Słowackie Tatry Zachodnie Marian Kunicki i Tadeusz Szczerba – dla Przedniej Kopy jest to 2154 m[4]. Różnice wysokości między Przednią Kopą a dwoma niższymi są nie większe niż kilka–kilkanaście metrów[4].
Trzy Kopy od północnej strony opadają stromymi ścianami skalnymi do górnej części Doliny Rohackiej[1]. U podnóża tych ścian znajdują się Rohackie Stawy. W północno-wschodnim kierunku Trzy Kopy wysuwają krótką grań zakończoną wierzchołkiem Zielonego Wierchu Rohackiego. Grań ta tworzy zachodnie zbocza Doliny Smutnej. Południowe zbocza Trzech Kop opadają do Wielkich Zawratów – górnej części Doliny Żarskiej[2].
Swoją skalną scenerią, przepaścistymi ścianami i wielkimi skałami granitowymi Trzy Kopy bardziej przypominają Tatry Wysokie niż Zachodnie. Z ich wierzchołków i całej grani interesująca panorama widoków, szczególnie na pobliskie Rohacze, a także na Dolinę Żarską i Dolinę Rohacką[1]. Prowadzący granią, a częściowo po południowej jej stronie szlak turystyczny przypomina polską Orlą Perć. Przeznaczony jest dla wprawnych i odpornych na przepaściste widoki turystów. Niektóre jego fragmenty prowadzące wciętymi w skale szczerbami o długości ok. 35 m i ubezpieczone łańcuchami wymagają dużej uwagi. W niektórych miejscach trzeba trawersować przepaściste ściany o dużej ekspozycji. Jan Alfred Szczepański, który w 1922 r. tędy się wspinał, tak opisywał swoje wrażenia: „I oto teraz posuwamy się po głazach i trawkach nieznaną granią, zadziwiająco skalistą, i szczyt mijamy po szczycie, o których ani nam się śniło wiedzieć, które nie weszły jeszcze do tatrzańskiej literatury. Tu i ówdzie odstrzelały igły i dzioby i grzbiet najeżał się trudnościami: wysokogórska grań, dająca taternickie emocje. Jednomyślnie zgadzamy się, że to łańcuch piękniejszy niż Rohacze.”[6]
Północne ściany Trzech Kop przeszli jako pierwsi w 1932 r. Zygmunt Klemensiewicz i Stanisław Krystyn Zaremba. Zimą grań masywu pokonali w 1936 r. Adam Karpiński i Wacław Tarnowski. Badania terenowe Jozefa Čajki wykazały, że dawniej nie używano nazwy Trzy Kopy, ale Rohacze, Trzy Rohacze albo Smreckie Rohacze[1].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]
– czerwony, biegnący główna granią Tatr Zachodnich na odcinku od Smutnej Przełęczy do Banikowskiej Przełęczy przez Trzy Kopy, Hrubą Kopę i Banówkę. Czas przejścia fragmentu szlaku: 2 h, z powrotem tyle samo[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008, s. 350, 397. ISBN 978-83-60078-05-1.
- ↑ a b c d e f g Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 114. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b c Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 49. ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
- ↑ Jan Szczepański. Pół wieku Karpat. „Wierchy”. 42, 1973.
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Zachodnie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-89-7.