Przejdź do zawartości

Trzmiel gajowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Trzmiel gajowy
Bombus lucorum[1]
(Linnaeus, 1761)
Ilustracja
samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

tchawkowce

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

żądłówki

Rodzina

pszczołowate

Podrodzina

pszczoły właściwe

Plemię

trzmielowate

Rodzaj

Bombus

Gatunek

trzmiel różnobarwny

Synonimy
  • Apis lucorum Linnaeus, 1761[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Trzmiel gajowy (Bombus lucorum) – gatunek owada z rodziny pszczołowatych (Apidae). Szeroko rozsiedlony w Europie, w Azji aż do północno-wschodnich Chin[4].

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Samica z cytrynowożółtymi przepaskami w przedniej części tułowia i na drugim tergicie odwłoka; zakończenie odwłoka białe[5]. Pozostała część ciała czarno owłosiona. Samiec ma podobny ogólny wzór ubarwienia, ale z większym udziałem żółtego (m.in. na głowie) i z czarnymi partiami futerka często jasno przyprószonymi na końcach włosków[4].

Podobne gatunki

[edytuj | edytuj kod]

Jeden z gatunków należących do kompleksu Bombus lucorum agg., obejmującego kilka bardzo podobnych z wyglądu i blisko spokrewnionych gatunków z podrodzaju Bombus[4]. Liczba wyróżnianych gatunków różni się w zależności od autora. W Polsce do tej grupy, oprócz trzmiela gajowego, należą B. cryptarum i B. magnus[6][5]. Rozpoznawanie gatunków w obrębie kompleksu, a niekiedy również odróżnianie ich od należącego do tego samego podrodzaju trzmiela ziemnego, jest trudne, a niekiedy niemożliwe, szczególnie w przypadku małych osobników (głównie robotnic)[4]. Alternatywnymi metodami oznaczania, kiedy zawodzą te morfologiczne, są metody genetyczne oraz biochemiczne (samce poszczególnych gatunków kompleksu różnią się składem chemicznym produkowanych feromonów)[7][6][4]. Trzmiel gajowy jest najczęściej spotykanym gatunkiem spośród należących do B. lucorum agg.[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bombus lucorum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Ch. Linnaeus: Fauna svecica: sistens animalia sveciae regni: mammalia, aves, amphibia, pisces, insecta, vermes, distributa per classes & ordines, genera & species, cum differentiis specierum, synonymis auctorum, nominibus incolarum, locis natalium, descriptionibus insectorum. Wyd. 2. Stockholmiae: Sumtu & Literis Direct. Laurentii Salvii, 1761, s. 425. (łac.).
  3. P. Rasmont i inni, Bombus lucorum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  4. a b c d e P Rasmont, G Ghisbain, M Terzo, Bumblebees of Europe, s. 173-208, ISBN 978-2-913688-38-4, OCLC 1296334445 [dostęp 2022-03-11].
  5. a b Anna Krzysztofiak, Trzmiele Polski : przewodnik terenowy, Krzysztofiak & Krzysztofiak, 2004, ISBN 83-920046-9-8, OCLC 749447213 [dostęp 2022-03-11].
  6. a b Silas Bossert, Recognition and identification of bumblebee species in the Bombus lucorum-complex (Hymenoptera, Apidae) – A review and outlook, „Deutsche Entomologische Zeitschrift”, 62 (1), 2015, s. 19–28, DOI10.3897/dez.62.9000, ISSN 1860-1324 [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  7. Pekka Pamilo i inni, Pheromonal and enzyme genetic characteristics of the Bombus lucorum species complex in northern Europe, „Entomologica Fennica”, 7 (4), 1996, s. 187–194, DOI10.33338/ef.83908, ISSN 2489-4966 [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  8. Silas Bossert i inni, The Cryptic Bombus lucorum Complex (Hymenoptera: Apidae) in Austria: Phylogeny, Distribution, Habitat Usage and a Climatic Characterization Based on COI Sequence Data, „Zoological Studies”, 55, 2016, e13, DOI10.6620/ZS.2016.55-13, ISSN 1021-5506, PMID31966158, PMCIDPMC6409445 [dostęp 2022-03-11].
  9. P Rasmont, G Ghisbain, M Terzo, Bumblebees of Europe, ISBN 978-2-913688-38-4, OCLC 1296334445 [dostęp 2022-03-11].