Tryb wsadowy
Tryb wsadowy (ang. batch processing, batch mode) – tryb użytkowania komputera[1], sposób wykonywania zadań przez komputer, w którym zadania są wczytywane do pamięci, a następnie kolejno wykonywane, bez interakcji użytkownika[2]. Tryb wsadowy umożliwia wykonywanie długotrwałych lub powtarzających się zadań bez interwencji użytkownika i bez prezentowania interfejsu użytkownika na ekranie[3]. Kolejne zadania mogą być ze sobą powiązane, np. dane wyjściowe jednego programu mogą być przekazywane są kolejnemu, któremu posłużą jako dane wejściowe.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Termin „wsad” (ang. batch) pojawił się w czasach, gdy kod programów wprowadzany był do komputera za pomocą kart perforowanych, a czas pracy komputera był drogi[4]. Karty z kodem programu przekazywano operatorowi systemu („SysOpowi”), który rezerwował termin dla jego wykonania i w stosownym momencie wprowadzał kod programu do komputera. Ponieważ „sysop” zwykle wprowadzał kilka programów naraz, całość określano jako „wsad”, a tak uruchamiane programy nazywano zadaniami wsadowymi.
Zadania wsadowe organizowane są w ten sposób, by ich realizacja przebiegała bez udziału użytkownika, dlatego ich dane wejściowe specyfikowane są jako parametry wiersza poleceń przekazywane z innych zadań poprzez mechanizm potoków. Kontrastuje to z pracą programów interaktywnych, które wymagają wprowadzania danych przez użytkownika (tryb konwersacyjny)[5][6].
Historycznie przetwarzanie wsadowe związane jest z komputerami klasy mainframe – ze względów ekonomicznych większość operacji wykonywanych przez te komputery realizowana była w trybie wsadowym[7]. Inne przyczyny były bardziej prozaiczne – terminale graficzne i interfejsy graficzne były kiedyś rzadkością[6].
Przetwarzanie wsadowe ma szerokie zastosowanie w systemach klasy Unix, choć elementy pracy wsadowej można spotkać również w systemach DOS[6].
Zalety
[edytuj | edytuj kod]- podział zasobów komputera między wielu użytkowników;
- możliwa realizacja w czasie, gdy system jest relatywnie mało obciążony[8];
- minimalizacja czasu bezczynności systemu dzięki pracy bez ingerencji człowieka[8];
- związane z powyższym efektywne wykorzystanie zasobów drogiego (zazwyczaj) systemu komputerowego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bożenna Bojar, Słownik encyklopedyczny terminologii języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1993, s. 194, ISBN 978-83-230-0605-3 [dostęp 2024-08-11] (pol.).
- ↑ tryb wsadowy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-05-10].
- ↑ Wprowadzenie do trybu wsadowego [online], www.ibm.com [dostęp 2024-08-11] (pol.).
- ↑ Przemysław Kiciak, Grafika komputerowa I, Uniwersytet Warszawski, Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki, 5 października 2011 (pol.).
- ↑ Jan Madey, Ewolucja w sposobie korzystania z komputerów w ostatnim ćwiercwieczu, „"Delta" matematyczno-fizyczno-astronomiczny miesiecznik popularny Polskiego Towarzystwa Matematycznego, Polskiego Towarzystwa Fizycznego i Polskiego Towarzystwa Astronomicznego wydawany przy poparciu Ministerstwa Oswiaty i Wychowania” (9 (153)), 1986, s. 1—3 (pol.).
- ↑ a b c Ryszard Tadeusiewicz, Wstęp do informatyki: książka przeznaczona dla studentów Akademii Ekonomicznej, Kraków: "POLDEX" s.c, 1997, s. 166—168, ISBN 978-83-907990-0-1 [dostęp 2024-08-11] (pol.).
- ↑ Systemy mainframe obchodzą 50-te urodziny [online], Computerworld [dostęp 2024-08-11] (pol.).
- ↑ a b Zeszyty naukowe Politechniki Śląskiej: Energetyka, Dział Wydawn. Politechniki Śląskiej, 1985, s. 191 [dostęp 2024-08-11] (pol.).