Teodor Anioła
| Data i miejsce urodzenia |
4 listopada 1925 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 lipca 1993 | ||||||||
| Wzrost |
172 cm | ||||||||
| Pozycja | |||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||
| |||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||
| |||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Odznaczenia | |||||||||
 
| |||||||||
Teodor Anioła, ps. Diabeł (ur. 4 listopada 1925 w Poznaniu, zm. 10 lipca 1993 w Strykowie) – polski piłkarz, zawodnik Lecha Poznań, reprezentant Polski.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 4 listopada 1925 w Poznaniu jako czwarte dziecko konduktora Maksymiliana (1889–1971) i Jadwigi z domu Łakoma (1891–1969)[1][2][3]. Jego żoną była Helena Anioła (1927–1999)[1]. Brat Jana Anioły, także piłkarza (1928–2016)[4][5].
Kariera klubowa
[edytuj | edytuj kod]Na boisku występował w ataku jako prawy łącznik. Przez niemal całą karierę związany z poznańskim Lechem (1945–1961). W niebiesko-białych barwach zadebiutował 1 lipca 1945 w meczu z Polonią Jarocin 11:1, w którym zdobył 3 gole. W latach 1949–1950 tworzył wraz z napastnikami Edmundem Białasem i Henrykiem Czapczykiem słynny Tercet ABC. Wysoka skuteczność w meczach ligowych – 139[6] bramek w 196 meczach – przyniosła mu przydomek Diabeł i trzy tytuły króla strzelców polskiej ekstraklasy (1949, 1950, 1951 – za każdym razem z dorobkiem 20 bramek). W roku 1959 krótko był piłkarzem Warty[7][8]. Wrócił do Lecha i przyczynił się do wywalczenia ponownego awansu do ekstraklasy w roku 1960. Pożegnalny mecz rozegrał 14 maja 1961 w Poznaniu z Cracovią 1:1. Jako piłkarz Lecha zagrał w 5 meczach Pucharu Polski i zdobył w nich 3 bramki (1950–1956). Wcześniej wystąpił w rozgrywkach o wejście do ligi, w których rozegrał 15 meczów i zdobył 29 bramek. Występował też w drugiej lidze, w której rozegrał 45 meczów i zdobył 26 bramek (1958–1960). W rozgrywkach klasy A Poznańskiego OZPN rozegrał 31 meczów i zdobył 40 goli (1945/46) oraz 7 meczów i 9 goli (1946/47).
Kariera reprezentacyjna
[edytuj | edytuj kod]Siedem razy wystąpił w meczach reprezentacji narodowej, uzyskując dwa gole (1950–1954). Występował również w kadrze narodowej "B", w której zagrał w 7 meczach zdobywając 4 gole. Był wielokrotnym reprezentantem Poznania. W latach 1946–1949 wystąpił w 17 meczach w ramach Pucharu Kałuży i zdobył w nich 13 goli. Ponownie zagrał w rozgrywkach Pucharu Kałuży w roku 1958, wystąpił wówczas w 2 meczach, zdobywając 4 gole.
Działalność po 1961
[edytuj | edytuj kod]Po zakończeniu kariery zawodniczej próbował sił jako trener, m.in. prowadząc drużynę rezerw Lecha. Równocześnie pracował jako urzędnik kolejowy. W 1985 roku w plebiscycie Gazety Poznańskiej został wybrany sportowcem 40-lecia Wielkopolski (wyprzedził m.in. Wojciecha Fibaka).
Zmarł 10 lipca 1993 roku w wieku 67 lat w podpoznańskim Strykowie. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu (pole 4-A-14)[1].
Był jednym z najpopularniejszych zawodników Lecha – w 1994 roku kibice uznali go graczem 75-lecia.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” (1961)
- Złota Odznaka KKS Lech (pośmiertnie, 2007)[9]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Od 1994 roku odbywa się coroczny Memoriał Teodora Anioły w piłce nożnej[10].
Uchwałą Nr LIII/947/VII/2017 z dnia 05-09-2017 Rada Miasta Poznania nadała nazwę Tercetu ABC skwerowi położonemu przy ul. Bułgarskiej i ul. Rumuńskiej w Poznaniu[11].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bilans goli różni się w zależności od źródła.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 2022-02-14].
- ↑ Rodzice i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp z dnia: 2015-06-19]
- ↑ Teodor Anioła i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp z dnia: 2015-06-19]
- ↑ Teodor Anioła i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp z dnia: 2015-06-21]
- ↑ Jan Anioła nie żyje. 90minut.pl. [dostęp 2016-10-07]. (pol.).
- ↑ Liczba goli jaką zdobył w ekstraklasie Teodor Anioła waha się w różnych opracowaniach od 138 do 141 goli. Rozbieżności dotyczą w zasadzie trzech meczów. Pierwszy z nich to wyjazdowe spotkanie z Garbarnią (1:1, rok 1948). Wprawdzie Przegląd Sportowy i katowicki Sport podają, że gola zdobył Anioła, jednak Głos Wielkopolski, Express Poznański, Sport i Wczasy oraz krakowski Start (mecz odbywał się w Krakowie) przypisują zdobycie bramki Atlasińskiemu, co potwierdzał wielokrotnie sam zainteresowany, jako że był to jedyny gol tego piłkarza w ekstraklasie. Różnice dotyczą także strzelców goli dla Lecha w meczu z Ruchem (8:4, rok 1949). Kontrowersje związane są z piątą bramką dla Lecha, bowiem według Sportu oraz Piłkarza gola zdobył Anioła, natomiast Przegląd Sportowy, Głos Wielkopolski i Gazeta Poznańska uznają, że padła bramka samobójcza (jej niefortunnym strzelcem był Oślizlok), żadna z gazet nie podaje, jakoby Kołtuniak zdobył więcej niż dwa gole, choć taka wersja (trzy gole Kołtuniaka) znalazła się w jednym z opracowań książkowych. Trzecia rozbieżność dotyczy meczu z AKS (4:3, rok 1952). Według Sportu i Piłkarza ostatniego gola zdobył Gogolewski, natomiast Przegląd Sportowy, Głos Wielkopolski i Express Poznański podają, że strzelcem tego gola był Anioła. Tę drugą wersję potwierdzają także osobiste zapiski Gogolewskiego, który nie przypisuje sobie zdobycia gola w tym meczu. Kierując się większością źródeł, spośród trzech spornych goli tylko ostatniego należy przypisać Aniole, co oznacza, że jego dorobek bramkowy w ekstraklasie zamyka się liczbą 139 trafień.
- ↑ Zamiast zwolnienia - 6-miesięczna dyskwalifikacja, „Gazeta Zielonogórska”, 19 lutego 1959 [dostęp 2021-03-31], Informacja o zgłoszeniu akcesu do gry w Warcie Poznań i o 6-miesięcznej dyskwalifikacji Anioły przez macierzysty klub.
- ↑ Teodor Anioła wrócił do Lecha, „Gazeta Zielonogórska”, 3 listopada 1959 [dostęp 2021-04-15].
- ↑ Złote odznaki dla lechitów [online], www.lechpoznan.pl, 17 marca 2007 [dostęp 2022-02-14] (ang.).
- ↑ XXI Memoriał Teodora Anioły w piłce nożnej [dostęp z dnia: 2019-11-01]
- ↑ Uchwała nr LIII/947/VII/2017 z dnia 2017-09-05 [online], bip.poznan.pl [dostęp 2022-02-14].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Gowarzewski, Jan Rędzioch, Lech Poznań, wydawnictwo GiA, Katowice 2003 (8. część cyklu Kolekcja Klubów).
- Jarosław Owsiański, Tomasz Siwiński: Historia futbolu wielkopolskiego. WZPN Poznań, 2013. ISBN 978-83-64237-00-3.
- Wojciech Frączek, Mariusz Gudebski, Jarosław Owsiański: Encyklopedia ekstraklasy, statystyczny bilans 80 sezonów. Fundacja Dobrej Książki Warszawa, 2015. ISBN 978-83-86320-65-3.
- Klub 100
- Królowie strzelców Ekstraklasy
- Ludzie urodzeni w Poznaniu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Mistrz Sportu” (Polska)
- Piłkarze Lecha Poznań
- Pochowani na Cmentarzu na Junikowie
- Polscy pracownicy kolejowi
- Reprezentanci Polski w piłce nożnej
- Urodzeni w 1925
- Zmarli w 1993