Tabela nadawcza
Tabela nadawcza (zwana też tabelą likwidacyjną) – to spis zawierający wykaz mieszkańców wsi, którzy otrzymali nadziały ziemi w trakcie uwłaszczenia przeprowadzonego w 1864 roku wraz z opisem gospodarstw chłopskich, na podstawie której obliczano wysokość odszkodowania dla właściciela ziemskiego[1] (tzw. wynagrodzenia likwidacyjnego[2]).
Tabele nadawcze sporządzane były z urzędu w oparciu o tabele prestacyjne lub przez właściciela majątku ziemskiego, w związku z przeprowadzanym uwłaszczeniem chłopów w Królestwie Polskim z mocy dekretu cara Aleksandra II Romanowa O uwłaszczeniu włościan w Królestwie Polskim z dnia 2 marca 1864 roku[1]. Sprawę tabel nadawczych regulował artykuł 30, dekretu o uwłaszczeniu chłopów[3]. Oprócz wspomnianego opisu tabela zawierała również spis przywilejów zwanych serwitutami należnych mieszkańcom wsi a obciążających dobra ziemskie w których pracowali dotychczas pańszczyźniani chłopi[4]. Weryfikacją danych i zatwierdzaniem tabel zajmowała się od 1865 roku Komisja do Spraw Włościańskich[1].
Tabele likwidacyjne w przeciwieństwie do tabel prestacyjnych sporządzane były w języku rosyjskim. Pierwsza strona oprócz godła Rosji zawierała nazwę wsi oraz jej adres[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Guldon (red.) 1974 ↓, s. 12.
- ↑ Gronowski i Skowronek 1987 ↓, s. 181.
- ↑ Zwierzyniecki 2022 ↓, s. 40.
- ↑ Piwek 1989 ↓, s. 131.
- ↑ Search archives [online], szukajwarchiwach.pl [dostęp 2017-11-20] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Gronowski, Jerzy Skowronek: Historia polski 1795-1814. Warszawa: 1987.
- Zenon Guldon (red.): Wybór źródeł do dziejów Kielecczyzny. Część II. Kielce: 1974.
- Jerzy Piwek: Budownictwo folwarczne na Kielecczyźnie w XIX w.. Kielce: 1989.
- Robert Zwierzyniecki: Ziemia Szaniecka. Chłopi. Kraków: 2022.