Szczaw lancetowaty

Szczaw lancetowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	rdestowate
Rodzaj	szczaw
Gatunek	szczaw lancetowaty
	Nazwa systematyczna
	Rumex hydrolapathum Huds.; Fl. angl. ed. 2, 1:154. 1778
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczaw lancetowaty (Rumex hydrolapathum Huds.) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych. Występuje w Turcji i w Europie^[4]. W Polsce jest pospolity na niżu, na obszarach górskich i podgórskich jest rzadki (Sudety) lub go brak (Karpaty)^[5].

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, górą rozgałęziona. Osiąga wysokość do 2 m.
Liście: Duże – odziomkowe do 50–80 cm, całobrzegie, lancetowate, łodygowe z brzegu słabo faliste. Nasada liści wydłużona, klinowata.
Kwiaty: Niepozorne, zebrane w duże wiechowate kwiatostany. Gałązki wiechy są łukowato wzniesione. Wewnętrzne listki okwiatu o długości 5–7 mm są jajowato-rombowate, ostro zakończone i posiadają wydłużone guzki (wszystkie, lub przynajmniej 2). Zewnętrzne listki okwiatu są przylegające.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit, hydrofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Występuje na brzegach stawów, rzek i rowów. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Phragmitetea^[6].

Zmienność

Tworzy mieszańce z szczawiem kędzierzawym, sz. skupionym, sz. tępolistnym i sz. wodnym^[7].

Zastosowanie

Roślina lecznicza. Surowcem zielarskim jest korzeń – Radix Hydrolapathi. Korzenie zawierają dużo garbników pirogalowych i pirokatechinowych, antrazwiązki, flawonoidy, organiczne związki żelaza, związki żywicowe, cukry i sole mineralne. Surowiec wykazuje działanie przeciwbiegunkowe, ściągające, antyseptyczne, bakteriostatyczne i przeciwanemiczne.
Roślina ozdobna^[8]. Bywa uprawiana na rabatach i nad brzegami oczek wodnych.
Roślina barwierska: Z korzenia można otrzymać żółty barwnik.

Uprawa

Jest łatwy w uprawie i całkowicie mrozoodporny. Rozmnaża się go przez nasiona wysiewane wprost do gruntu, lub jesienią przez podział (często na korzeniach tworzy odrosty)^[8]. Preferuje stanowisko słoneczne i średniożyzną, przepuszczalną glebę^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
↑ Rumex hydrolapathum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 482, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ ^a ^b ^c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).

[iucn-3] Rumex hydrolapathum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].

[5] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 482, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[7] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[E-8] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]