Suwak (rodzaj)
| Meriones | |||
| Illiger, 1811[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – suwak mongolski (M. unguiculatus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
suwak | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Mus tamariscinus Pallas, 1773 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Suwak[7] (Meriones) – rodzaj ssaków z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w północnej Afryce i południowej Azji[8][9][10].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 90–200 mm, długość ogona 85–180 mm, długość ucha 10–23,5 mm, długość tylnej stopy 25–45 mm; masa ciała 24–275 g[9][11].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1811 roku niemiecki zoolog Johann Karl Wilhelm Illiger w książce swojego autorstwa o tytule Prodromus systematis mammalium et avium[1]. Na gatunek typowy Illiger wyznaczył suwaka tamaryszkowego (M. tamariscinus).
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Meriones: według Theodore’a Palmera nazwa pochodzi od gr. μηρος mēros ‘biodro, udo’[12]; natomiast Ephraim Nissan uważa, że nazwa pochodzi od Merionesa (gr. Μηριoνης Meriones), kreteńskiego wojownika z mitologii greckiej[13].
- Meriaeus: gr. μηρια mēria ‘udźce, biodra’[14].
- Idomeneus: Idomeneus (gr. Ίδομενευς Idomeneus), król Krety, towarzysz Merionesa i przywódca Kreteńczyków w wojnie przeciw Troi[15]. Gatunek typowy: Mus tamariscinus Pallas, 1773.
- Cheliones: gr. χηλη khēlē ‘pazur’[4]. Gatunek typowy: Meriones hurrianae Jordon, 1867.
- Pallasiomys: Peter Simon Pallas (1741–1811), niemiecki botanik i zoolog; gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’[5]. Gatunek typowy: Gerbillus erythrourus J.E. Gray, 1842 (= Meriones libycus Lichtenstein, 1823).
- Parameriones: gr. παρα para ‘blisko, obok’[16]; rodzaj Meriones Illiger, 1811. Gatunek typowy: Gerbillus persicus Blanford, 1875.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki zgrupowane w czterech podrodzajach[17][11][8][7]:
- Meriones Illiger, 1811
- Meriones tamariscinus (Pallas, 1773) – suwak tamaryszkowy
- Parameriones Heptner, 1937
- Meriones persicus (Blanford, 1875) – suwak perski
- Meriones rex Yerbury & O. Thomas, 1895 – suwak królewski
- Pallasiomys Heptner, 1933
- Meriones psammophilus (Milne-Edwards, 1871) – suwak murawowy
- Meriones penicilliger (Heptner, 1933)
- Meriones meridianus (Pallas, 1773) – suwak pustynny
- Meriones unguiculatus (Milne-Edwards, 1867) – suwak mongolski
- Meriones shawii (Duvernoy, 1842) – suwak śródziemnomorski
- Meriones grandis Cabrera, 1907 – suwak marokański
- Meriones sacramenti O. Thomas, 1922 – suwak palestyński
- Meriones libycus H. Lichtenstein, 1823 – suwak libijski
- Meriones arimalius Cheesman & Hinton, 1924 – suwak arabski
- Meriones tristrami O. Thomas, 1892 – suwak anatolijski
- Meriones crassus Sundevall, 1842 – suwak tłusty
- Meriones vinogradovi Heptner, 1931 – suwak irański
- Meriones zarudnyi Heptner, 1937 – suwak afgański
- Cheliones O. Thomas, 1919
- Meriones hurrianae Jordon, 1867 – suwak indyjski
Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu[18]:
- Meriones lakhutensis Zazhigin, 1988[19] (Tadżykistan)
- Meriones maghrebianus Tong, 1989[20] (Maroko)
- Meriones maximus Tong, 1986[21] (Algieria)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nowa nazwa dla Meriones Illiger, 1811.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 82. (łac.).
- ↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 1: Mammalia. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1827, s. Tab. A. (łac.).
- ↑ E. Schultze. Catalogus mammalium europaeorum. „Zeitschrift für Naturwissenschaften”. 73, s. 201, 1900. (łac.).
- ↑ a b O. Thomas. Notes on gerbils referred to the genus Meriones, with descriptions of new species and subspecies. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 3, s. 265, 1919. (ang.).
- ↑ a b V.G. Heptner. Notizen über die Gerbillinae (Mammalia, Myriade). V. Diagnosen von einer neuen Gattungund neun neuer Unterarten aus Turkestan. „Zeitschrift für Säugetierkunde”. 8, s. 150, 1933. (niem.).
- ↑ V.G. Heptner. „Bulletin de la Société des naturalistes de Moscou”. Section biologique. 46, s. 190, 192, 1937.
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 262. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 456. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 643–648. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Meriones. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-04].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 291–292. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 410.
- ↑ E. Nissan. Proper name to zoonym as a neologisation device, 2: Israeli Hebrew names for extant and Mesozoic taxa. „Diacronia”. 2, s. 856, 2013. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 951.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 349.
- ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 161, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Meriones Illiger, 1811, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-09] (ang.).
- ↑ В.С. Зажигин: Палеонтологические описания: Insectivora, Lagomorpha, Rodentia. W: К.В. Никифорова & Э.А. Вангенгейм (redaktorzy): Биостратиграфия позднего плиоцена-раннего плейстоцена Таджикистана (по фауне млекопитающих). Москва: Наука, 1988, s. 18–24. ISBN 5-02-003337-5. (ros.).
- ↑ H. Tong. Origine et évolution des Gerbillidae (Mammalia, Rodentia) en Afrique du Nord. „Mémoires de la Société Géologique de France”. Nouvelle série. 155, s. 1–120, 1989. (fr.).
- ↑ H. Tong. The Gerbillinae (Rodentia) from Tighennif (Pleistocene of Algeria) and their significance. „Modern Geology”. 10, s. 197–214, 1986. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).