Stepan Wajda
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
17 stycznia 1922 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 kwietnia 1945 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1942–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca batalionu czołgów |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stepan Nikołajewicz Wajda (ros. Степан Николаевич Вайда, cz. Stěpan Vajda; ur. 17 stycznia 1922 na Zakarpaciu, zm. 6 kwietnia 1945 w Tworkowie) – czechosłowacki żołnierz narodowości ukraińskiej, nauczyciel, porucznik czechosłowackich formacji wojskowych w ZSRR, Bohater Związku Radzieckiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego w Mukaczewie rozpoczął pracę w jednej z tamtejszych szkół, w charakterze nauczyciela. Po zajęciu Rusi Zakarpackiej przez Węgry w listopadzie 1938 emigrował do Polski, a później do ZSRR.
W lutym 1942 wstąpił do 1 Czechosłowackiego Samodzielnego Batalionu Piechoty, organizowanego w Buzułuku przez pułkownika Ludvíka Svobodę. Następnie dowodził plutonem, kompanią i w końcu 2. batalionem czołgów 1 Czechosłowackiej Samodzielnej Brygady Pancernej. W czasie walk o sforsowanie rzeki Odry i uchwycenie przyczołka w rejonie Tworkowa zniszczył 12 pojazdów bojowych wroga, w tym czołgi i działa pancerne[1]. Poległ 6 kwietnia 1945 w czasie walk o Tworków. Został zastrzelony przez snajpera.
Pośmiertnie awansowany na kapitana oraz 10 sierpnia 1945 wyróżniony tytułem Bohatera ZSRR i odznaczony Złotą Gwiazdą i Orderem Lenina. Za życia był odznaczony Orderem Sławy.
9 maja 1967 w Łużyckiej Brygadzie WOP z okazji święta narodowego Czechosłowacji odbyła się uroczystość nadania imienia kapitana Stepana Wajdy strażnicy WOP w Porajowie[2][3].
W Raciborzu znajduje się Przedszkole nr 23, którego patronem jest kpt. Stefan Vajda.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 546.
- ↑ Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (43), Warszawa 1967, s. 391.
- ↑ Leszkowicz 2022 ↓, s. 751.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Żołnierze Siczy Karpackiej
- Ukraińscy nauczyciele
- Czescy oficerowie
- Ukraińscy Bohaterowie Związku Radzieckiego
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Sławy
- Odznaczeni Orderem Lwa Białego
- Odznaczeni Krzyżem Wojennym Czechosłowackim 1939
- Ludzie związani z Mukaczewem
- Patroni jednostek ludowego Wojska Polskiego
- Urodzeni w 1922
- Zmarli w 1945