Stare Miasto (Stargard)
53°20′17″N 15°02′43″E/53,338111 15,045250| Dzielnica Stargardu | |
 Stare Miasto otoczone plantami (widok od strony południowej) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| Data założenia |
X wiek |
| W granicach Stargardu |
początku istnienia |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 091 |
| Kod pocztowy |
73-110 |
Położenie na mapie Stargardu  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego  | |
| 53°20′17″N 15°02′43″E/53,338111 15,045250
| |
Stare Miasto (pot. Starówka) - najstarsza dzielnica Stargardu, położona w centralnej części miasta, otoczona plantami. W tej części miasta znajdują się najważniejsze instytucje m.in.: Urząd Miejski, Urząd Gminy, Urząd Stanu Cywilnego, Muzeum Archeologiczno-Historyczne, Książnica Stargardzka, Biblioteka Pedagogiczna oraz najcenniejsze zabytki miasta.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po II wojnie światowej z zabytkowej zabudowy w nienaruszonym stanie na Terenie Starego Miasta pozostał jedynie Kościół św. Jana, inne zabytki i pozostała zabudowa zostały uszkodzone lub całkowicie zniszczone. Przez ponad 10 lat od zakończenia działań zbrojnych na terenie Starówki nie rozpoczęto odbudowy ze względu na brak środków i materiałów. Dopiero w 1958 rozpoczęto odgruzowywanie Starego Miasta. W wyniku pośpiechu odbudowano tylko mury obronne, bramy, baszty, spichlerz, kościół Mariacki, ratusz oraz odwach i kamieniczki we wschodniej pierzei rynku. Na pozostałym terenie Starego Miasta wybudowano trzy- i czteropiętrowe budynki, a przy ulicy Szewskiej wzniesiono 5 jedenastopiętrowych budynków. W celu odciążenia Starówki od ciężkiego ruchu tranzytowego w 1998 wybudowano obwodnicę - Południowe Obejście Starego Miasta.
Przyszłość
[edytuj | edytuj kod]Miasto w ramach rewitalizacji i rewaloryzacji Starego Miasta odremontowało budynki znajdujące się w Rynku. Zakończyły się prace związane z całkowitą wymianą płyty głównej rynku, wraz z jej zagospodarowaniem oraz włączeniem elementów małej architektury. Obecnie trwają prace związane z zabudową kwartału ograniczonego ulicami: Bolesława Chrobrego, Kazimierza Wielkiego, Władysława Łokietka (Targ Drzewny) i Grodzką - kamieniczkami stylizowanymi na zabytkowe. Zakończenie planowane jest na połowę 2013 r.
Układ urbanistyczny
[edytuj | edytuj kod]Stare Miasto i otaczające je planty leżą w strefie A ochrony zabytków i znajdują się pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, ze względu na dużą koncentracje zabytków. Obecnie jest wdrażany plan rewitalizacji zabudowy Starówki oraz niektórych rejonów Stargardu, który ma na celu budowanie konkurencyjności miasta w skali ponadlokalnej. Centralną częścią Starego Miasta jest Rynek Staromiejski na planie kwadratu z 5 ulicami wylotowymi. Pozostałe w większości mają zachowany historyczny kształt. Ślady osadnictwa przedlokacyjnego możemy zauważyć w postaci ciągu historycznych ulic Johannisstraße i Grosser Wall (dziś obydwie Bolesława Chrobrego) oraz bardziej regularnej siatki bloków zabudowy wytyczonych po 1253 roku.
Ważniejsze zabytki
[edytuj | edytuj kod]- kolegiata pw. Najświętszej Marii Panny - zabytek rangi światowej, najcenniejszy na Pomorzu Zachodnim. Pochodzi z XIII wieku, zbudowany w stylu gotyckim przez Heinricha Brunsberga
- Kościół św. Jana pochodzi z XV wieku, kościół ten posiada trzecią pod względem wysokości wieżę na Pomorzu Zachodnim (99 m)
- Historyczny, barokowy ratusz
- mury obronne - pochodzące z II poł. XIII wieku
- Brama Pyrzycka
- Brama Wałowa
- Brama Młyńska - jedyna w Polsce i jedna z nielicznych w świecie brama położona ponad korytem rzeki
- Brama Świętojańska
- Baszta Morze Czerwone - najokazalsza baszta miejska w Polsce
- Baszta Tkaczy
- Baszta Białogłówka
Główne ulice Starego Miasta
[edytuj | edytuj kod]- Bolesława Chrobrego
- Świętego Jana
- Kazimierza Wielkiego
- Bolesława Krzywoustego
- Złotników
- Pocztowa
- Płatnerzy
- Grodzka
- Mieszka I
- Władysława Łokietka
- Portowa
- Rynek Staromiejski
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]