Sentymentalizm

Sentymentalizm – kierunek umysłowy i literacki w Europie, który trwał od lat 70. XVIII wieku do początku wieku XIX, był okresem pomiędzy oświeceniem a romantyzmem. Jego twórcami byli Jean Jacques Rousseau (we Francji) i Laurence Sterne (w Anglii). Nazwa nurtu pochodzi od dzieła Laurence'a Sterne'a Podróż sentymentalna przez Francję i Włochy.

Sentymentaliści w centrum zainteresowania stawiali człowieka i jego uczucia, skupiali się na indywidualizmie, wnętrzu. Uważali, że człowiek w procesie cywilizacji utracił podstawowe wartości, dlatego propagowali powrót do natury. Metody poznawania świata według nich to: empiryzm i sensualizm. Dzieło sztuki, zgodnie z zasadami kierunku, powinno mówić o uczuciach, psychice człowieka i przeżywanych przez niego emocjach. Dla nurtu typowe były gatunki: sielanka, powieść sentymentalna. Główni przedstawiciele w Europie to Jean Jacques Rousseau, Laurence Sterne; w Polsce: Franciszek Karpiński i Franciszek Dionizy Kniaźnin.

Cechy stylu sentymentalnego

• nasilenie pierwiastka uczuciowego,
• poszerzenie tematyki literatury i wzbogacenie jej o treści społeczne,
• w literaturze podkreślanie indywidualizmu bohaterów,
• stylowi retoryczno-oratorskiemu przeciwstawienie intymności i czułości,
• nastroje religijne, smutek i melancholia,
• wprowadzenie uczuć litości i empatii,
• wprowadzenie folkloru,
• naśladowanie natury, ale nie ucywilizowanej, lecz prostej, a nawet dzikiej.

Charakterystyka człowieka sentymentalnego

• czuły,
• patrzy na świat przez pryzmat miłości,
• powinien analizować własne przeżycia,
• powinien kochać przyrodę,
• powinien bywać na łonie natury.

Zobacz też

• sentymentalizm w literaturze polskiej

Linki zewnętrzne

• Sentymentalizm - WIEM, darmowa encyklopedia. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-03)].