STS-121

STS-121
	Dane misji
Indeks COSPAR	2006-028A
Zaangażowani	NASA
Oznaczenie kodowe	STS-121
	Pojazd
Wahadłowiec	Discovery
	Załoga
	; (od lewej) Wilson, Fossum, Lindsey, Sellers, Kelly, Reiter, Nowak
Dowódca	Steven Lindsey
	Start
Miejsce startu	Stany Zjednoczone, KSC, LC39-B
Początek misji	4 lipca 2006; 18:37:55 UTC
	Orbita okołoziemska
Apogeum	354,2 km
Perygeum	352,8 km
Okres orbitalny	91,6 min
Inklinacja orbity	51,6°
	Lądowanie
Miejsce lądowania	KSC, pas startowy 15
Lądowanie	17 lipca 2006; 13:14:43 UTC
Czas trwania misji	12 dni, 18 godzin,; 36 minut, 48 sekund
Przebyta odległość	8 519 743 km; (5 293 923 mil)
Liczba okrążeń Ziemi	202
	Program lotów wahadłowców
	Multimedia w Wikimedia Commons

STS-121 – sto piętnasta misja amerykańskiego programu lotów wahadłowców i trzydziesta druga wahadłowca Discovery. Była traktowana jako misja testowa, druga z kolei misja programu Powrót do lotów (ang. Return to flight). Program ten wprowadzono po katastrofie promu Columbia w 2003 roku, w celu wprowadzenia nowych procedur poprawy bezpieczeństwa wahadłowca i załogi.

Załoga

źródło^[2]

Steven Lindsey (4)*, dowódca
Mark E. Kelly (2), pilot
Michael Fossum (1), specjalista misji
Piers Sellers (2), specjalista misji
Lisa Nowak (1), specjalista misji
Stephanie Wilson (1), specjalista misji
Thomas Reiter (2), członek Ekspedycji 13. na ISS – Niemcy, ESA

*(liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)

Thomas Reiter był pierwszym członkiem stałej załogi ISS spoza Rosji lub Stanów Zjednoczonych. 15 lipca 2004 z załogi został z przyczyn medycznych usunięty Carlos Noriega. Zastąpił go Piers Sellers.

Charakterystyka misji

Głównym celem misji była poprawa bezpieczeństwa podczas przyszłych misji. Ponadto Discovery dostarczył zaopatrzenie na Międzynarodową Stację Kosmiczną w specjalnym module MPLM Leonardo, który został przyłączony do stacji na czas misji STS-121. Na pokładzie był również trzeci członek stałej załogi stacji. Dwóch pozostałych członków, Pawieł Winogradow i Jeffrey Williams, dotarło na stację 1 kwietnia na pokładzie statku Sojuz TMA-8. Dotarcie Thomasa Reitera ponownie zwiększyło stałą załogę stacji do trzech osób. Winogradow i Williams wrócili na Ziemię tym samym Sojuzem, którym przylecieli. Reiter powrócił podczas misji wahadłowca STS-116. Od czasu Ekspedycji 7. załogę stanowiło tylko dwóch astronautów, co było spowodowane wstrzymaniem programu wahadłowców, które regularnie dostarczały zaopatrzenie na stację.

Astronauci Fossum i Sellers przeprowadzili trzy 6,5 godzinne spacery kosmiczne (EVA), podczas których przetestowali m.in. nowe techniki naprawy płytek termicznych oraz nowe przedłużenie ramienia wahadłowca RMS. Naprawili także kursujący po kratownicy stacji Mobile Transporter.

Przebieg misji

19 maja 2006 prom został umieszczony na platformie startowej LC39B. Okno startowe dla misji trwa około 10 minut każdego dnia od 1 do 19 lipca.
28 czerwca rozpoczęto końcowe odliczanie (T-43). Start planowany jest 1 lipca o godzinie 19:48:41 UTC. W przypadku złej pogody (lub innych nieprzewidywanych okoliczności), start zostanie opóźniony o 24 godziny.
1 lipca o godzinie 12:53 UTC wstrzymano zgodnie z planem odliczanie przy stanie T-03:00:00. Odliczanie zostanie wznowione o godzinie 15:53. W tym czasie astronauci przygotowują się do wejścia na pokład. Pozostałe przygotowania do startu również przebiegały zgodnie z planem.
1 lipca o godzinie 19:42 UTC podjęto decyzję o przełożeniu startu o 24 godziny. 2 lipca okno startowe trwa od 19:21 do 19:31.
2 lipca o godzinie 17:15 UTC, niedługo po wejściu załogi na pokład promu, podjęto decyzję o odłożeniu startu do 4 lipca, powodem ponownie była niesprzyjająca pogoda. Planowany start ma nastąpić w trakcie okna startowego, które będzie trwało od 18:37 do 18:42.
4 lipca start nastąpił zgodnie z planem o godzinie 18:37:55 UTC.
Około 2 minuty 50 sekund, oraz 4 minuty 45 sekund po starcie z zewnętrznego zbiornika odpadają kawałki izolacji. Wstępna analiza zapisów wideo nie rozstrzyga, czy elementy te uderzyły w prom, wiadomo jednak, że kawałki izolacji oddzielające się od zbiornika po 135 sekundzie lotu nie są w stanie osiągnąć prędkości, przy której mogłyby spowodować uszkodzenia wahadłowca.
6 lipca Discovery przycumował do ISS o 14:52 UTC. Półtorej godziny później załoga weszła na pokład stacji.
7 lipca przy pomocy ramienia stacji Canadarm2 astronauci przyłączyli moduł ładunkowy Leonardo do ISS (węzeł na module Unity).
8 lipca o 13:17 UTC rozpoczęła się EVA-1 z udziałem astronautów Fossuma i Sellersa. Obaj przebywali poza stacją przez 7,5 godziny wykonując w tym czasie m.in. testy symulowanej naprawy trudno dostępnych miejsc poszycia termicznego wahadłowca.
10 lipca o godz. 12.14 UTC rozpoczęto EVA-2, ponownie z udziałem Fossuma i Sellersa. Tym razem przez 6 godzin i 47 minut obaj wymienili kable sterujące i zasilające wózka MT, służącego do mocowania dźwigu potrzebnego do dalszej rozbudowy stacji. Wózek był unieruchomiony od grudnia 2005. Poza tym w magazynie części zapasowych pozostawili dla astronautów z następnej misji STS-116 pompę ciekłego amoniaku. Zostanie ona zamontowana w systemie chłodzenia stacji.
12 lipca o godz. 11.20 UTC Fossum i Sellers po raz trzeci wyszli na zewnątrz Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Podczas EVA-3 trwającej ponad 7 godzin astronauci przećwiczyli techniki naprawiania różnych uszkodzeń powłoki wahadłowca. Próbki, które wykorzystano do tego celu znajdowały się w tylnej części komory ładunkowej promu kosmicznego Discovery.
14 lipca moduł ładunkowy Leonardo przy pomocy manipulatora został odłączony od ISS i przeniesiony do ładowni wahadłowca. Moduł m.in. wypełniono zużytym sprzętem.
15 lipca o godz. 10.08 UTC Discovery odłączył się od ISS i rozpoczął autonomiczny lot.
17 lipca o godz. 13.15 UTC wahadłowiec wylądował na pasie 15 w Centrum Kosmicznym im. Kennedy’ego. Do 13.18 UTC prom był już zabezpieczony, a oprogramowanie pojazdu zostało skonfigurowane do wykonania pakietu programowego Ops 9 Transition. Wyłączenie wszystkich trzech APU nastąpiło o 13.43 UTC – pomimo wcześniejszych awarii, podczas lądowania wszystkie trzy jednostki pracowały w zakresie normalnych parametrów.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Adam Chen, William Wallack, George Gonzales: Celebrating 30 Years of the Space Shuttle program. NASA, 2012. ISBN 978-0-16-090202-4.
↑ Robert Godwin: Space Shuttle. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2011, s. 88, seria: Historia podboju Kosmosu. ISBN 978-83-7648-973-5.

Linki zewnętrzne

Informacje o misji na stronie NASA (ang.)
Informacje o misji na stronie Loty kosmiczne
STS-121 Landing Blog
Mark Wade: STS-121. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).
Spaceflight mission report: STS-121. Spacefacts. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).

[celebrating-1] Adam Chen, William Wallack, George Gonzales: Celebrating 30 Years of the Space Shuttle program. NASA, 2012. ISBN 978-0-16-090202-4.

[robert-2] Robert Godwin: Space Shuttle. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2011, s. 88, seria: Historia podboju Kosmosu. ISBN 978-83-7648-973-5.

[1]

[2]

Loty	STS-41-D STS-51-A STS-51-C STS-51-D STS-51-G STS-51-I STS-26 STS-29 STS-33 STS-31 STS-41 STS-39 STS-48 STS-42 STS-53 STS-56 STS-51 STS-60 STS-64 STS-63 STS-70 STS-82 STS-85 STS-91 STS-95 STS-96 STS-103 STS-92 STS-102 STS-105 STS-114 STS-121 STS-116 STS-120 STS-124 STS-119 STS-128 STS-131 STS-133
Status	Eksploatacja zakończona

Loty zakończone	STS-88 STS-96 STS-101 STS-106 STS-92 Sojuz TM-31 STS-97 STS-98 STS-102 STS-100 Sojuz TM-32 STS-104 STS-105 Sojuz TM-33 STS-108 STS-110 Sojuz TM-34 STS-111 STS-112 Sojuz TMA-1 STS-113 Sojuz TMA-2 Sojuz TMA-3 Sojuz TMA-4 Sojuz TMA-5 Sojuz TMA-6 STS-114 Sojuz TMA-7 Sojuz TMA-8 STS-121 STS-115 Sojuz TMA-9 STS-116 STS-117 STS-118 Sojuz TMA-10 STS-120 STS-122 STS-123 Sojuz TMA-11 STS-124 STS-126 Sojuz TMA-12 STS-119 Sojuz TMA-13 STS-127 STS-128 Sojuz TMA-14 Sojuz TMA-15 Sojuz TMA-16 STS-129 STS-130 STS-131 STS-132 Sojuz TMA-17 Sojuz TMA-18 Sojuz TMA-19 STS-133 Sojuz TMA-01M Sojuz TMA-20 STS-134 STS-135 Sojuz TMA-21 Sojuz TMA-02M Sojuz TMA-22 Sojuz TMA-03M Sojuz TMA-04M Sojuz TMA-05M Sojuz TMA-06M Sojuz TMA-07M Sojuz TMA-08M Sojuz TMA-09M Sojuz TMA-10M Sojuz TMA-11M Sojuz TMA-12M Sojuz TMA-13M Sojuz TMA-14M Sojuz TMA-15M Sojuz TMA-16M Sojuz TMA-17M Sojuz TMA-18M Sojuz TMA-19M Sojuz TMA-20M Sojuz MS-01 Sojuz MS-02 Sojuz MS-03 Sojuz MS-04 Sojuz MS-05 Sojuz MS-06 Sojuz MS-07 Sojuz MS-08 Sojuz MS-09 Sojuz MS-11 Sojuz MS-12 Sojuz MS-13 Sojuz MS-15 SpaceX DM-2 Sojuz MS-16 Sojuz MS-17 SpaceX Crew-1 Sojuz MS-18 SpaceX Crew-2 Sojuz MS-20 Sojuz MS-19 Axiom Mission 1 SpaceX Crew-3 Sojuz MS-21 SpaceX Crew-4 SpaceX Crew-5 Sojuz MS-22 Axiom Mission 2 SpaceX Crew-6 Sojuz MS-23 Axiom Mission 3 SpaceX Crew-7 Sojuz MS-24 Boeing Crew Flight Test Sojuz MS-25
W trakcie	SpaceX Crew-8 Sojuz MS-26 SpaceX Crew-9
Loty planowane	SpaceX Crew-10 Sojuz MS-27 Axiom Mission 4 Boeing Starliner-1
Loty zakończone niepowodzeniem	Sojuz MS-10