Sójka kanadyjska
| Perisoreus canadensis[1] | |||
| (Linnaeus, 1766) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
sójka kanadyjska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Sójka kanadyjska[4] (Perisoreus canadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae), występującego w tajdze Ameryki Północnej. Nie jest zagrożony.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Jest jednym z trzech gatunków należących do rodzaju Perisoreus. Jest blisko spokrewniona z sójką syberyjską (P. infaustus) oraz sójką okopconą (P. internigrans). Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 9 podgatunków P. canadensis[5].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Sójka kanadyjska występuje w zależności od podgatunku[5][2]:
- P. canadensis pacificus – środkowa Alaska do wybrzeży zachodnio-środkowej Kanady.
- sójka kanadyjska[4] (P. canadensis canadensis) – północno-wschodnia Alaska i północno-zachodnia Kanada do wschodniej Kanady i północno-wschodnich USA.
- P. canadensis nigricapillus – północno-wschodni Quebec i Labrador.
- P. canadensis albescens – na wschód od Gór Skalistych w zachodnio-środkowej Kanadzie i północno-środkowych USA.
- P. canadensis bicolor – Góry Skaliste od południowo-wschodniej Kolumbii Brytyjskiej i południowo-wschodniej Alberty do wschodniego Waszyngtonu, Idaho i zachodniej Montany.
- sójka białogłowa[4] (P. canadensis capitalis) – Góry Skaliste od południowego Idaho do Nowego Meksyku i Arizony.
- P. canadensis griseus – Góry Kaskadowe od południowo-zachodniej Kanady do północno-wschodniej Kalifornii.
- sójka białobrzucha[4] (P. canadensis obscurus) – wybrzeża północno-zachodnich USA.
- P. canadensis sanfordi – Nowa Fundlandia.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 25–29 cm; masa ciała 58–84 g[6]. Rozpiętość skrzydeł około 45 cm[7].
Dość krępy ptak o krótkim i grubym dziobie, okrągłej głowie, długim ogonie i zaokrąglonych skrzydłach. Grzbiet ciała ciemnoszary, spód jasnoszary, tył głowy czarny[6]. Białe czoło, twarz, gardło po pierś[8]. Osobniki młodociane są szarawoczarne, zwykle z bledszym obszarem u nasady dzioba[6].
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Sójka kanadyjska występuje w tajdze, głównie w drzewostanach iglastych (a zwłaszcza świerkowych), ale też mieszanych, a także w górach zachodniej części Kanady i USA[6]. Nie migruje[8].
Wyprowadza jeden lęg w roku[7][8][9]. Jaja składa w późnym lutym i marcu[7]. W zniesieniu 2–5 jaj. Okres inkubacji wynosi 16–19 dni. Pisklęta są w pełni opierzone po 22–24 dniach[9] (inne źródła podają 17–23[7], a nawet 15 dni[8]). Po 55–66 dniach od wyklucia stają się niezależne od rodziców, a dojrzałość płciową osiągają w wieku 1–2 lat[7].
Żywi się głównie owadami, owocami i padliną[8], zjada też grzyby, pisklęta, drobne ssaki, płazy, a niekiedy poluje na małe ptaszki. Przez cały rok gromadzi zapasy, przyklejając je specjalną śliną pod kawałkami kory, porostami, wśród igieł drzew czy w rozwidleniu gałęzi; dobrze zapamiętuje miejsca, w których je ukryła[9].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje sójkę kanadyjską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight w 2016 roku szacowała liczebność populacji na około 26 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Perisoreus canadensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Grey Jay (Perisoreus canadensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
- ↑ a b Perisoreus canadensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-14].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-14]. (ang.).
- ↑ a b c d Canada Jay Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e Mullen, B.: Perisoreus canadensis. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2017. [dostęp 2021-01-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e Gray Jay - Perisoreus canadensis USGS Patuxent Bird Identification InfoCenter
- ↑ a b c Canada Jay Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-14]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Gray Jay Research in Algonquin Park. [w:] The Science Behind Algonquin's Animals [on-line]. [dostęp 2013-01-01]. (ang.).