René-Just Haüy
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 lutego 1743 |
Data i miejsce śmierci |
3 czerwca 1822 |
Specjalność: mineralogia | |
Uczelnia |
Muzeum Historii Naturalnej, |
Odznaczenia | |
René Just Haüy (ur. 28 lutego 1743 w Saint-Just-en-Chaussée, zm. 3 czerwca 1822 w Paryżu) – francuski mineralog, wraz z Jeanem Baptiste Romé de l’Isle był twórcą krystalografii geometrycznej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z biednej rodziny tkackiej[1]. Absolwent Collège de Navarre i Collège de Lemoine, po ukończeniu którego przyjął święcenia kapłańskie i wykładał w koledżu. Podczas swej 21-letniej pracy w Collège de Navarre zainteresował się botaniką. W r. 1802 został profesorem mineralogii w Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu, a w 1809 został mianowany na podobne stanowisko na Sorbonie[2]. Krystalografią zainteresował się przypadkowo; podczas obserwowania pękniętego kryszatału kalcytu zauważył regularności w jego strukturze[2]. Po przeprowadzeniu szeregu eksperymentów sformułował teorię struktury kryształu, w której najistotniejszą było stwierdzenie istnienia stałych kątów, które miały być identyczne jak struktura cząsteczkowa kryształów. Badał również zjawisko piezoelektryczności kryształów.
Prześladowany podczas rewolucji francuskiej; jego kolekcję minerałów skonfiskowano, a sam Haüy został uwięziony w Séminaire de Saint-Firmin[1]. Po zakończeniu rewolucji wrócił do pracy naukowej.
Jego bratem był pedagog Valentin Haüy.
Hołd
[edytuj | edytuj kod]Był jednym z pierwszych członków Legii Honorowej[3].
Jego nazwisko pojawiło się na liście 72 nazwisk na wieży Eiffla[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b New Advent Catholic Encyclopaedia - René-Just Haüy. [dostęp 2011-11-20].
- ↑ a b René-Just Haüy, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2011-11-20] (ang.).
- ↑ L’abbé René-Just Haüy (1743-1822), minéralogiste. Fondation Napoléon. [dostęp 2024-07-25]. (fr.).
- ↑ La tour Eiffel Laboratoire. tour-eiffel.fr. [dostęp 2011-11-20]. (fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- René-Just Haüy – dzieła w bibliotece Polona (pol.)
- ISNI: 0000000108579617
- VIAF: 61606340
- LCCN: n82157917
- GND: 119097125
- LIBRIS: fcrv04fz3qn8m85
- BnF: 12276345g
- SUDOC: 031575153
- NLA: 35794350
- NKC: nlk20000088089
- BNE: XX1653620
- NTA: 121365662
- CiNii: DA01793927
- Open Library: OL165897A, OL2506997A
- PLWABN: 9810533314405606
- NUKAT: n2007145792
- J9U: 987007275048705171
- PTBNP: 1171632
- BNC: 000161301
- ΕΒΕ: 211854
- LIH: LNB:Bln2;=Bu