Przepust wałowy
Przepust wałowy – przepust przeprowadzający wodę lub inną ciecz przez korpus takich obiektów budowlanych jak wały przeciwpowodziowe czy groble[1]. Ten rodzaj budowli zaliczany jest do kategorii budowli hydrotechnicznych[a], co zdefiniowane zostało w paragrafie 3 punkcie 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie, które stanowi podstawowy przepis techniczno–budowlany w zakresie budownictwa wodnego, śródlądowego[2].
Współcześnie przepusty wałowe konstruuje się jako przewody zamknięte wykonane w technologii żelbetowej. Dopuszcza się także stosowanie prefabrykowanych rur żelbetowych przy zachowaniu wymogu posadowienia ich na monolitycznym fundamencie i zapewnienia szczelności połączeń pomiędzy poszczególnymi prefabrykatami[b]. Ponadto niezbędne jest stosowanie zabezpieczeń przed szkodliwą filtracją wody wzdłuż ścian przepustu[c][2]. Przepust wałowy może być wyposażony w zamknięcie w postaci klapy zwrotnej, umożliwiającej przepuszczanie wody przy stanach niskich i średnich oraz zapewniającej samoczynne jej zamknięcie przy stanach wysokich, gdy woda zamiast przepływać do recypienta, odpływałaby przez przepust na teren zawala (tzw. cofka)[3].
W zakresie przepustów wałowych opracowano związane z tym zganieniem następujące normy:
- BN-74/9191-01 Urządzenia wodno-melioracyjne. Przepusty z rur betonowych i żelbetowych. Wymagania i badania przy odbiorze.
- BN-75/9191-09 Urządzenia wodno-melioracyjne. Przepusty rurowe. Wymiary.
- BN-83/8971-06.02 Prefabrykaty budowlane z betonu. Rury bezciśnieniowe. Rury betonowe i żelbetowe typów O, Os, C i Cs.
- BN-67/6744-08 Rury betonowe.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Paragraf 3 punkt 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie zawiera podstawową definicję pojęcia budowli hydrotechnicznej dla potrzeb tego rozporządzenia, w której na końcu wymienia listę budowli hydrotechnicznych, w tym przepust wałowy.
- ↑ Taką możliwość z zachowaniem podanego wymogu określa paragraf 74 ustęp 3 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie.
- ↑ Taką konieczność określa paragraf 74 ustęp 4 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ przepust, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-12-23].
- ↑ a b Dz.U. z 2007 r. nr 86, poz. 579 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie
- ↑ Dr inż. Andrzej Szamowski: Powodzie -co warto wiedzieć o wodnym żywiole?. [w:] WODA dobrodziejstwo czy klęska [on-line]. www.ww.org.pl – Witryna Wiejska; Fundacja Wspomagania Wsi dla gmin zagrożonych powodzią, 2010-02-22. [dostęp 2010-12-23]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Julian Wołoszyn, Włodzimierz Czamara, Ryszard Eliasiewicz, Jerzy Krężel: Regulacja rzek i potoków. Wyd. II zmienione. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, 1994. ISBN 83-85582-45-2. (pol.).
- Wiesław Depczyński, Andrzej Szamowski: Budowle i zbiorniki wodne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1997, seria: Inżynieria Środowiska. ISBN 83-87012-66-1. (pol.).