Przejdź do zawartości

Prakolczatka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Prakolczatka
Zaglossus
Gill, 1877[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – prakolczatka nowogwinejska (Z. bruijni)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

prassaki

Rząd

stekowce

Rodzina

kolczatkowate

Rodzaj

prakolczatka

Typ nomenklatoryczny

Tachyglossus bruijni W. Peters & Doria, 1876

Synonimy
Rodzaje

3 gatunki – zobacz opis w tekście

Prakolczatka[7] (Zaglossus) – rodzaj ssaków z rodziny kolczatkowatych (Tachyglossidae).

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Gwinei[8][9][10][11].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 30–63,7 cm; masa ciała 4,2–9 kg[10][9].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1877 roku amerykański zoolog Theodore Nicholas Gill na łamach Annual record of science and industry[1]. Jako gatunek typowy Gill wyznaczył prakolczatkę nowogwinejską (Z. bruijni).

  • Zaglossus: gr. ζα- za- „bardzo”; γλωσσα glōssa „język”[12].
  • Acanthoglossus: gr. ακανθα akantha „kolec”; γλωσσα glōssa „język”[13]. Gatunek typowy: Tachyglossus bruijni Peters & Doria, 1876.
  • Proechidna: gr. προ pro „przed”; rodzaj Echidna G. Cuvier, 1797 (kolczatka)[14].
  • Bruynia (Bruijnia): kpt. Antonie Augustus Bruijn (1842–1890), holenderski marynarz, przyrodnik, przedsiębiorca na Molukach, zajmujący się handlem piórami z Nowej Gwinei[15].
  • Prozaglossus: gr. προ pro „przed”; rodzaj Zaglossus Gill, 1877[6]. Gatunek typowy: Tachyglossus bruijni W. Peters & Doria, 1876.

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[16][9][8][7]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa Podgatunki[10][8][9] Rozmieszczenie geograficzne[10][8][9] Podstawowe wymiary
(DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała)[10][9]
Zaglossus bruijni (W. Peters & Doria, 1876) prakolczatka nowogwinejska gatunek monotypowy zachodnia Nowa Gwinea (Ptasia Głowa, Bomberai); być może Australia DC, DO, MC: brak danych
Zaglossus bartoni (O. Thomas, 1907) prakolczatka papuaska 4 podgatunki Indonezja i Papua-Nowa Gwinea (Góry Centralne, Huon i Foja) DC: 48–63 cm; DO: ogona brak; MC: 4,2–9 kg
Zaglossus attenboroughi Flannery & Groves, 1998 prakolczatka górska gatunek monotypowy Nowa Gwinea (Pegunungan Cycloop) DC: około 30 cm; DO: ogona brak; MC: brak danych
  1. a b Nowa nazwa dla Acanthoglossus P. Gervais, 1877, ponieważ uważano, że jest zajęta przez Acanthoglossa Kraatz, 1859 (Coleoptera).
  2. Niepoprawna późniejsza pisownia Bruynia Dubois, 1882.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b T.N. Gill. Vertebrate Zoology. „Annual record of science and industry”. 1876, s. clxxi, 1877. (ang.). 
  2. P. Gervais. Anatomie Comparée. – L’Échidné de la Nouvelle-Guinée. „Comptes rendus hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 85, s. 838, 1877. (fr.). 
  3. P. Gervais: Ostéographie des monotrèmes vivants et fossiles comprenant la description et l’iconographie du squelette et du système dentaire de ces animaux ainsi que des documents relatifs à leur histoire naturelle. Paris: A. Bertrand, 1884, s. 43. (fr.).
  4. A.J.C. Dubois. Remarques sur L’Acanthoglossus bruynii. „Bulletin de la Société zoologique de France”. 6, s. 267, 1881. (fr.). 
  5. O. Thomas. Zoological record for 1882. Mammalia. „The Zoological record”. 19, s. 40, 1882. (ang.). 
  6. a b C. Kerbert. Über Zaglossus. „Zoologischer Anzeiger”. 42, s. 167, 1913. (niem.). 
  7. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 1. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. a b c d Podział systematyczny za: S.C. Nicol: Family Tachyglossidae. W: C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest (red. red.): Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. a b c d e f Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 30. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  10. a b c d e S. Nicol: Family Tachyglossidae (Echidnas). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 55. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  11. D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Zaglossus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-19].
  12. Palmer 1904 ↓, s. 713.
  13. Palmer 1904 ↓, s. 72.
  14. Palmer 1904 ↓, s. 569.
  15. Palmer 1904 ↓, s. 146.
  16. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-07-12]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]