Prątniki

Prątniki
	; Prątnik srebrzysty i prątnik włosowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
	Nazwa systematyczna
	Bryopsida
	Multimedia w Wikimedia Commons

Prątniki, mchy właściwe, mchy liściaste, mechowcowe, prątnikowe, prątnikowcowe (Bryopsida) – klasa mchów, obejmująca ok. 98% wszystkich gatunków mchów (84% wszystkich rodzin mchów)^[3].

Charakterystyka

Rośliny o różnej wielkości. Listki posiadają żebra; zazwyczaj nie są pokryte lamellami. Puszki otwierają się wieczkiem. Perystom typu błonozębnego.

Systematyka

Pozycja systematyczna prątników na drzewie filogenetycznym mchów^[4]

mchy

Takakiopsida takakiowe

Sphagnopsida torfowce

	Andreaeobryopsida

	Andreaeopsida naleźliny

Oedipodiopsida

	Tetraphidopsida

	Polytrichopsida płonniki

Bryopsida prątniki

Podział prątników na podklasy i rzędy^[2]

Podklasa: Buxbaumiidae Doweld
- rząd: Buxbaumiales M. Fleisch. – bezlistowce
Podklasa: Diphysciidae Ochyra – mchy o małych, wieloletnich gametofitach; liście z żebrami; puszki zanurzone w długich liściach perychecjalnych; perystom podwójny
- rząd: Diphysciales M. Fleisch. – koimkowce
Podklasa: Gigaspermidae Stech & W.Frey
- rząd: Gigaspermales Goffinet, Wickett, O. Werner, Ros, A.J. Shaw & C.J. Cox
Podklasa: Timmiidae Ochyra
- rząd: Timmiales Ochyra – trzęślikowce
Podklasa: Funariidae Ochyra – mchy ortotropowe żyjące na ziemi; ich łodygi często mają wiązkę środkową; często spotyka się dobrze wykształcony pierścień poniżej brzegu wieczka puszki
- rząd: Disceliales Ignatov, Ignatova & Fedosov
- rząd: Encalyptales Dixon – opończykowce
- rząd: Funariales M. Fleisch. – skrętkowce
Podklasa: Dicranidae Doweld – charakterystyczną cechą jest pojedynczy perystom typu Haplolepideae, zazwyczaj bez ząbków zewnętrznych
- rząd: Catoscopiales Ignatov & Ignatova
- rząd: Pseudoditrichales Ignatov & Fedosov
- rząd: Scouleriales Goffinet & W. R. Buck
- rząd: Bryoxiphiales A. Crum & L. E. Anderson
- rząd: Grimmiales M. Fleisch. – strzechwowce
- rząd: Archidiales Limpr. – pierwomszakowce
- rząd: Dicranales H. Philib. ex M. Fleisch. – widłozębowce
- rząd: Pottiales M. Fleisch. – płoniwowce
Podklasa: Bryidae Engl. – mchy o perystomie podwójnym, z naprzemiennie ustawionymi ząbkami i segmentami
- nadrząd: Bryanae (Engl.) Goffinet & W. R. Buck – mchy ortotropowe ew. ze sporangiami na bardzo krótkich gałązkach, zazwyczaj bez nibylistków; liście lancetowate do jajowatych, zazwyczaj z żebrem; komórki liścia są zazwyczaj krótkie
  - rząd: Splachnales (M. Fleisch.) Ochyra – podsadnikowce
  - rząd: Hedwigiales Ochyra – hedwigiowce
  - rząd: Bartramiales Quandt, N.E. Bell & Stech – szmotłochowce
  - rząd: Bryales Limpr. – prątnikowce
  - rząd: Orthotrichidales Dixon – szurpkowce
  - rząd: Rhizogoniales (M. Fleisch.) Goffinet & W. R. Buck
  - rząd: Aulacomniales N.E. Bell, A.E. Newton & D. Quandt
  - rząd: Orthodontiales N.E. Bell, A.E. Newton & D. Quandt
- nadrząd: Hypnanae W. R. Buck, Goffinet & A. J. Shaw – mchy plagiotropowe; łodygi zazwyczaj z pseudoparafiliami; liście zazwyczaj jajowate, z żebrem lub bez żebra; komórki blaszki liściowej są zazwyczaj wydłużone
  - rząd: Hypnodendrales N. E. Bell, A. E. Newton & D. Quandt
  - rząd: Ptychomniales W. R. Buck, C. J. Cox, A. J. Shaw & Goffinet
  - rząd: Hypopterygiales Goffinet
  - rząd: Hookeriales M. Fleisch. – płaskoliściowce
  - rząd: Hypnales (M. Fleisch.) W. R. Buck & Vitt – rokietowce

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ ^a ^b B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2020-11-11] (ang.).
↑ Glime, Janice M. 2007. Bryophyte Ecology. Volume 1. Physiological Ecology. Ebook sponsored by Michigan Technological University and the International Association of Bryologists. Dostęp 07.05.2009 pod adresem www.bryoecol.mtu.edu
↑ YangY. Liu YangY. i inni, Resolution of the ordinal phylogeny of mosses using targeted exons from organellar and nuclear genomes, „Nature Communications”, 10 (1), 2019, s. 1485, DOI: 10.1038/s41467-019-09454-w, PMID: 30940807, PMCID: PMC6445109 [dostęp 2021-04-01] (ang.).

Bibliografia

A. G. L. Shaw, Bernard Goffinet: Bryophyte biology. Cambridge, U.K.: Cambridge University Press, 2000, s. 97-118. ISBN 0-521-66794-1.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2020-11-11] (ang.).

[3] Glime, Janice M. 2007. Bryophyte Ecology. Volume 1. Physiological Ecology. Ebook sponsored by Michigan Technological University and the International Association of Bryologists. Dostęp 07.05.2009 pod adresem www.bryoecol.mtu.edu

[4] YangY. Liu YangY. i inni, Resolution of the ordinal phylogeny of mosses using targeted exons from organellar and nuclear genomes, „Nature Communications”, 10 (1), 2019, s. 1485, DOI: 10.1038/s41467-019-09454-w, PMID: 30940807, PMCID: PMC6445109 [dostęp 2021-04-01] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]