Przejdź do zawartości

Polikarp Wróblewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Polikarp Wróblewski
Wyrwa
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1898
Chotomów

Data śmierci

4 czerwca 1983

Zawód, zajęcie

inżynier, działacz niepodległościowy, członek POW

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
Grób Polikarpa Wróblewskiego i jego rodziny na cmentarzu parafialnym w Chotomowie

Polikarp Wróblewski (ur. 26 stycznia 1898 w Chotomowie, zm. 4 czerwca 1983) – działacz niepodległościowy, dowódca grupy POW (Polska Organizacja Wojskowa) w Chotomowie, działacz ochotniczych straży pożarnych. W POW używał ps. Wyrwa.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

I wojna światowa i niepodległość

[edytuj | edytuj kod]

W Warszawie ukończył Gimnazjum Mariana Rychłowskiego, następnie Szkołę Techniczną Wawelberga i Rotwanda. W 1916 roku podczas wakacji w Chotomowie założył tam filię Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Tomasza Zana. W krótkim czasie drużyna ta została przekształcona w oddział POW, którego został dowódcą. Po przeszkoleniu podoficerskim POW w Buchniku uczestniczył m.in. w ćwiczeniach i defiladzie przed Komendantem POW, Józefem Piłsudskim w Zielonce pod Warszawą w 1917. Po otrzymaniu uprawnień instruktora przeciwpożarowego założył ochotnicze drużyny strażackie w Chotomowie, Olszewnicy i Krubinie w 1918. Wykorzystując działalność strażacką, organizował szkolenia i akcje wojskowo-konspiracyjne. Od 11 do 14 listopada 1918 na czele 100-osobowego oddziału dowodził, wspólnie z oddziałem POW z Nowej Jabłonny, akcją opanowania i rozbrojenia koszar niemieckich w Nowej Jabłonnie zakończone kapitulacją liczącego 200 żołnierzy garnizonu niemieckiego. Raport z tej akcji złożył płk. Wacławowi Stachiewiczowi, szefowi sztabu Komendy Naczelnej POW w Warszawie. W okresie peowiackim dużą role w pracy konspiracyjno-niepodległościowej odgrywała również jego siostra, Zuzanna Wróblewska, która wspólnie z m.in. Jadwigą Pietrasówną i Bronisławą Janież kolportowała w rejonie Chotomowa i Nowej Jabłonny bibułę niepodległościową. Po odzyskaniu niepodległości zaciągnął się jako ochotnik do 3 pułku ułanów (zwanego pułkiem dzieci Warszawy) i wyruszył z nim na Front Południowy w rejon Lwowa. Otrzymał funkcję pułkowego fotografa i kronikarza. Posługując się dużym kliszowym aparatem fotograficznym wykonał kilkaset zdjęć z akcji bojowych 3 szwadronu pułku, które były publikowane w prasie wojskowej i warszawskim „Tygodniku Ilustrowanym”. W czasie potyczki 28 grudnia 1919 został ranny w głowę i dla leczenia kontuzji wysłano go do Warszawy. W sierpniu 1920 jako kierowca samochodu pancernego uczestniczył w Bitwie Warszawskiej. Zdemobilizowany w 1921 w stopniu kaprala (Armia Polska nie weryfikowała stopni oficerskich POW). W 1921 podjął pracę w CWL (Centralne Warsztaty Lotnicze), kontynuując studia w Wyższej Szkole Technicznej Wawelberga i Rotwanda. Kontynuował też aktywną działalność w organizacji i rozbudowie pożarnictwa polskiego na szczeblu lokalnym i krajowym. M.in. reprezentował Polskę na międzynarodowych zjazdach, kongresach i zawodach pożarniczych w Czechosłowacji, Belgii i Francji. W 1932 został prezesem Zarządu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych powiatu warszawskiego.

II wojna światowa i PRL

[edytuj | edytuj kod]

Po napaści Niemiec na Polskę został zmobilizowany 7 września 1939. Otrzymał zadanie zorganizowania w Białej Podlaskiej fabryki samolotów na potrzeby wojska, ale szybko zmieniający się front i załamanie obrony pokrzyżowały te plany. Przedostał się do Rumunii, a następnie do Turcji, gdzie wespół z innymi polskimi specjalistami założyli fabrykę samolotów ćwiczebnych Turk Hava Kurumi (THK) w Etimesqut pod Ankarą. Dyrektorem THK był znany polski inżynier Jerzy Wędrychowski. Do kraju wrócił w 1946 i objął stanowisko dyrektora technicznego Zakładów Samochodowych nr 2 na Pradze (późniejsza WFM). Skutkiem inwigilacji przez UB i podejrzeń o współpracę z wywiadem amerykańskim odszedł z WFM i podjął pracę w biurze konstrukcyjnym. We wrześniu 1973 został wybrany Honorowym Prezesem OSP w Chotomowie.

Syn Polikarpa Wróblewskiego, Andrzej Jan Wróblewski, był w latach 80. rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i jest nazywany jednym z twórców współczesnej polskiej szkoły dizajnu[1]. Z tą uczelnią związany jest również drugi syn, Bohdan Wróblewski, znany rysownik i ilustrator[2].

Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Chotomowie[3].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

22 maja 2013 roku Polikarp Wróblewski został wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Gminy Jabłonna[4].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. 100 lat ASP w Warszawie. rzeczy.net. [dostęp 2020-10-01].
  2. Kultura Polska: Bohdan Wróblewski. Ilustracje, Grafika. culture.pl. [dostęp 2020-10-01].
  3. Wieś Chotomów. pttk.pl. [dostęp 2022-07-21].
  4. Gmina Jabłonna. Honorowi obywatele. Polikarp Wróblewski. jablonna.pl. [dostęp 2020-09-30].
  5. M.P. z 1931 r. nr 296, poz. 391 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  6. M.P. z 1929 r. nr 188, poz. 452 „za zasługi około rozwoju przemysłu wojennego”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]