Podfilipszczyzna
Podfilipszczyzna – polski pejoratywny termin stanowiący według Juliana Krzyżanowskiego synonim snobistycznej blagi i pozbawionego skrupułów karierowiczostwa społecznego[1][2].
Określenie pochodzi od postaci głównego bohatera powieści Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego autorstwa Józefa Weyssenhoffa wydanej w 1894. W osobie Podfilipskiego autor sportretował symbol pasożyta obracającego się w środowisku arystokracji i plutokracji[1].
Józef Czapski twierdził, że podfilipszczyzna to świat lekkomyślny i bezmyślny[2]. Prof. Ewa Ihnatowicz napisała w 1999, że "Polacy przełomu wieków posługiwali się aż czterema związanymi z literaturą określeniami filisterstwa. Te sygnatury to dulszczyzna, bałucczyzna, połaniecczyzna i podfilipszczyzna (do dziś w polskim kodzie przetrwał tylko pierwszy)"[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Aneta Pawłowska, Polska ilustracja modernistyczna a Weyssenhoffowie [online], s. 265-266.
- ↑ a b Monika Anna Noga, STANISŁAW BRZOZOWSKI W KRĘGU „KULTURY” PARYSKIEJ [online], 228 (przypis).
- ↑ Dawid Maria Osiński, Aleksander Świętochowski w poszukiwaniu formy. Biografia myśli [online], s. 200.