Oskar Awejde

Oskar Awejde

Data i miejsce urodzenia	1837 Mariampol
Data i miejsce śmierci	20 sierpnia 1897 Wiatka
Zawód, zajęcie	prawnik, powstaniec styczniowy

Oskar Awejde (ur. 1837 w Mariampolu, zm. 20 sierpnia 1897 we Wiatce) – prawnik, powstaniec styczniowy, członek Tymczasowego Rządu Narodowego i Komitetu Centralnego Narodowego. Jeden z przywódców stronnictwa czerwonych, związany z jego umiarkowanym skrzydłem.

Ojciec Marii Awejde. Absolwent prawa Uniwersytetu Petersburskiego, które ukończył w 1858 r. Następnie studiował na uczelniach niemieckich i francuskich. Od 1862 organizował konspirację przedpowstaniową. Jako prawnik zredagował dekret uwłaszczeniowy, wydany w dniu wybuchu powstania. Wszedł do Tymczasowego Rządu Narodowego. Wysłany na Litwę jako komisarz Rządu Narodowego. 3 września 1863 został przez Rosjan aresztowany. W śledztwie załamał się, wydając tysiące nazwisk powstańców i dekonspirując całą strukturę rządu podziemnego. Zesłany został do guberni wiackiej, a później zezwolono mu na zamieszkanie w stolicy tejże, gdzie prowadził praktykę adwokacką.

Bibliografia

• Kijas A., 2000: Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Inst. Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Poznańskie. ISBN 83-211-1340-0

Literatura uzupełniająca

• Walentyna Nagórska-Górska, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 190–191. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0

Linki zewnętrzne

• Oskar Awejde – publikacje w bibliotece Polona (ros.)