Nina Bahinska
| |
| Data i miejsce urodzenia |
30 grudnia 1946 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
geolog |
| Alma Mater |
Białoruski Państwowy Uniwersytet Informatyki i Radioelektroniki, Iwano-Frankiwski Narodowy Techniczny Uniwersytet Nafty i Gazu |
| Odznaczenia | |
| |
Nina Ryhorauna Bahinska (biał. Ніна Рыгораўна Багінская) (ur. 30 grudnia 1946 w Mińsku) – białoruska aktywistka praw człowieka, geolożka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Mińsku. W młodości uprawiała kolarstwo i była członkiem młodzieżowej reprezentacji Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. W wyniku wypadku na rowerze doznała urazu głowy, który doprowadził do padaczki pourazowej[1].
Ukończyła Białoruski Państwowy Uniwersytet Informatyki i Radioelektroniki, specjalizując się w urządzeniach radiowych, a następnie geologię w Iwano-Frankiwskim Narodowym Technicznym Uniwersytecie Nafty i Gazu jako specjalistka od wydobycia ropy naftowej i gazu. Do 1994 pracowała jako geolog w Białoruskim Geologicznym Instytucie Badawczym, gdzie założyła lokalną organizację Białoruskiego Frontu Ludowego „Odrodzenie”[2].
W 1988 w dniu Dziadów wzięła udział w marszu na miejscu zbrodni NKWD w Kuropatach[3].
W czerwcu 1989 była delegatką na zjazd założycielski Białoruskiego Frontu Ludowego „Odrodzenie” w Wilnie[4]. W 1999 wstąpiła do Konserwatywno-Chrześcijańskiej Partii – BNF i została stałą organizatorką pikiet ulicznych w Mińsku z biało-czerwono-białą flagą Białorusi. W 2006 czasopismo ARCHE zamieściło na okładce jej zdjęcie z flagą co spowodowało, że stała się osobą rozpoznawalną[2].
1 sierpnia 2014 została aresztowana za spalenie flagi Związku Radzieckiego w pobliżu siedziby KGB w Mińsku. Jej demonstracja upamiętniała rozstrzelanie białoruskich pisarzy i spalenie ich książek na podwórzu więzienia w 1937[5][6].
W 2015 upamiętniała rocznicę śmierci białoruskiego dziennikarza Michaiła Żyznieuskiego, który zginął w trakcie Euromajdanu w Kijowie. Została aresztowana wraz z 8 innymi osobami pod pomnikiem Tarasa Szewczenki[4].
Po aresztowaniach z 25 marca 2017 w trakcie protestów w Dniu Wolności demonstrowała przez wiele dni pod siedzibą KGB z flagą białoruską i plakatem wzywającym do uwolnienia więźniów politycznych[7].
We wrześniu 2020 została okrzyknięta przez włoski magazyn „Vogue” Matką białoruskiej rewolucji po tym, gdy jej zdjęcia wykonane przez Iwana Rewiakę ukazały się w piśmie[8][9].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 2017 – nagroda im Wiktara Iwaszkiewicza[10]
- 2018 – nagroda im. Siarhieja Chanżankoua[11]
- 2019 – Medal 100-lecia Białoruskiej Republiki Ludowej nadany przez Radę Białoruskiej Republiki Ludowej na emigracji[12][13]
- 2020 – Człowiek Wolności Radia Swoboda[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ «Я гуляю!» 73-летняя Нина Багинская про возраст, популярность в интернете и защиту флага. TUT.BY, 2020-08-29. [dostęp 2021-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-07)]. (ros.).
- ↑ a b “Пытаннечкі”: нязломная і непахісная Ніна Багінская. Europejskie Radio dla Białorusi, 2020-09-10. [dostęp 2021-03-23]. (biał.).
- ↑ a b Ніна Багінская – «Чалавек Cвабоды – 2020». Radio Swoboda, 202-12-10. [dostęp 2021-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-10)]. (biał. (tar.)).
- ↑ a b «Калі на нас нападуць, як на Ўкраіну, я вазьму ў рукі зброю», – Ніна Багінская. Radio Swoboda, 2015-02-04. [dostęp 2021-03-23]. (biał. (tar.)).
- ↑ Wiaczesław Budkiewicz: У здания КГБ задержана общественная активистка Нина Багинская, которая сожгла советский флаг. [w:] TUT.BY [on-line]. Yandex, 2014-08-02. [dostęp 2021-03-23]. (ros.).
- ↑ „Dopóki nie mam alzheimera, będę wychodzić”. Starsza pani z flagą stała się symbolem protestu. TVN24, 2020-09-04. [dostęp 2021-03-24].
- ↑ Ніна Багінская выйшла да КДБ з плакатам „Свабоду палітвязням!”, яе затрымалі. Europejskie Radio dla Białorusi, 2017-03-24. [dostęp 2021-03-23]. (biał.).
- ↑ The mother of Belarusian revolution. Vogue. [dostęp 2021-03-23]. (wł.).
- ↑ Italian Vogue Publishes Photos Of Icon Protester Nina Baginskaya. [w:] 202-09-30 [on-line]. BelarusFeed. [dostęp 2021-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-07)]. (ang.).
- ↑ 28 гадоў таму была прынятая Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце Беларусі. BiełaPAN, 2018-07-27. [dostęp 2021-03-23]. (biał.).
- ↑ Першым ляўрэатам мэдаля імя Сяргея Ханжанкова стала Ніна Багінская. Radio Swoboda, 2018-03-13. [dostęp 2021-03-24]. (biał. (tar.)).
- ↑ Уручэньне Мэдалёў да стагодзьдзя БНР, верасень 2020 г.. Rada Białoruskiej Republiki Ludowej, 202-09-30. [dostęp 2021-03-23]. (biał. (tar.)).
- ↑ Siarhiej Nawumczyk: Алексіевіч, Пазьняк, Вольскі, Эрыксан, Белавус. Хто яшчэ ўзнагароджаны мэдалём у гонар БНР-100. svaboda.org, 27 marca 2019. [dostęp 2024-08-25]. (biał.).