Mysz morska
Aphrodita aculeata[1] | |
Linnaeus, 1761 | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Podgromada | |
Rząd | |
Podrząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Aphrodita aculeata |
Mysz morska[2], afrodyta tęczowa, złotorunka[3] (Aphrodita aculeata) – gatunek morskiej pierścienicy zaliczany do wieloszczetów, pospolity w morzach otaczających Europę (północnej części Oceanu Atlantyckiego, Morzu Północnym, Śródziemnym[2] i Adriatyckim[4]). Występuje również na wybrzeżach Ameryki Północnej[5].
Ma grzbietobrzusznie spłaszczone ciało o długości 10–20 cm oraz grubości do 4 cm, zbudowane z somitów (dorosłe osobniki mają ich około 40)[5]. Myszy morskie otoczone są po bokach barwnym „futerkiem” miękkich, metalicznie mieniących się szczecinek[3].
Biologia
[edytuj | edytuj kod]Mysz morska jest gatunkiem rozdzielnopłciowym[3]. Prowadzi przydenny tryb życia. Porusza się za pomocą parapodiów, ryjąc w mule drąży kilkucentymetrowe tunele w dnie morskim. Wwiercając się najpierw głową lub zagrzebując się w mule częścią ciała, oczekuje na zdobycz. Jest drapieżnikiem specjalizującym się w jedzeniu wolno poruszających się lub osiadłych organizmów. Żywi się małymi bezkręgowcami morskimi, m.in. nereidami oraz młodymi krabami[6]. U myszy morskich często spotyka się kanibalizm[7]. Same stanowią pokarm wielu ryb.
Badania
[edytuj | edytuj kod]Badania Floriana Mumma i Pawła Sikorskiego z Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego wykazały, że mysz morska może pomóc wytwarzać metalowe nanodruciki 100 razy dłuższe niż się to dotąd udawało, w dodatku dużo niższym kosztem. Kanały w szczecinkach pokrywających wieloszczeta można wykorzystać jako formy do galwanicznego osadzania metalu. Przykłada się wówczas do jednego ich końca złotą elektrodę i osadza jony miedzi lub niklu. Najdłuższe uzyskiwane dotychczas nanodruciki miały długość 0,2 mm, natomiast te otrzymane przy wykorzystaniu włosków myszy morskiej aż dwa centymetry[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Aphrodita aculeata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Czesław Jura: Bezkręgowce: Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
- ↑ a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
- ↑ M. Fafandel et.al.. Hemocytes/coelomocytes DNA content in five marine invertebrates: Cell cycles and genome sizes.. „Biologia”. 63, s. 730-736, 2008.
- ↑ a b J. P. Moore. A New Species of Sea-Mouse (Aphrodita hastata) from Eastern Massachusetts. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 57, s. 294–298, 1905. (ang.).
- ↑ C. Mettam. On the Feeding Habits of Aphrodita Aculeata and Commensal Polynoids. „Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom”. 60, s. 833-834, 1980. (ang.).
- ↑ Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku. Warszawa: WSiP, 1990, s. 86. ISBN 83-02-02374-4.
- ↑ Mysz morska pomaga wytwarzać nanodruty. Polska Agencja Prasowa, 2010. [dostęp 2014-05-04].