Muzeum Archeologiczne Bereście

Muzeum Archeologiczne Bereście
Археалагічны музей «Бярэсце»
	Oddział Brzeskiego Obwodowego Muzeum Krajoznawczego
	; Pawilon muzealny (2020)
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Brześć
Data założenia	1982
Zakres zbiorów	zbiory archeologiczne
Wielkość zbiorów	ok. 1200
Powierzchnia ekspozycji	2400 m²
	Położenie na mapie Brześcia Muzeum Archeologiczne Bereście
	Położenie na mapie Białorusi Muzeum Archeologiczne Bereście
	Położenie na mapie obwodu brzeskiego Muzeum Archeologiczne Bereście
	52°04′47,86″N 23°39′17,09″E/52,079961 23,654747
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Muzeum Archeologiczne Bereście^[1] (biał. Археалагічны музей «Бярэсце»^[1]) – muzeum archeologiczne(inne języki) w Brześciu na Białorusi, na terenie Twierdzy Brzeskiej, prezentujące pozostałości średniowiecznego grodziska Słowian wschodnich (jedyne tego typu muzeum w Europie^[2]), otwarte w 1982 roku; oddział Brzeskiego Obwodowego Muzeum Krajoznawczego.

Historia

Na pozostałości średniowiecznego grodu zalegające 4 m pod powierzchnią ziemi natrafiono w 1968 roku^[3]. Od 1969 do 1981 roku na Wyspie Szpitalnej, na terenie Twierdzy Brzeskiej^[2] prowadzono badania pod kierunkiem Piotra Łysienki(inne języki)^[4], podczas których natrafiono na ślady osady Słowian wschodnich^[3], znaleziono pozostałości przeszło 220 budynków pochodzących z XI–XIII wieku^[4]. Odkryto ponad 43 tysiące artefaktów, 66% stanowiły fragmenty ceramiczne^[4]; znaleziono m.in. muszelki kauri (porcelanki)^[4], grzebień z wyrytymi literami cyrylicą (najstarszy przykład nauki pisania z terytorium Białorusi)^[4], figurę szachową króla^[4] czy dębowe radło – jedyne takie znalezisko na terenie Europy^[4]. 18 stycznia 1972 roku podjęto decyzję o utworzeniu muzeum^[5]^[4]. Podczas tworzenia muzeum starano się jak najlepiej zachować oryginalne elementy drewnianej zabudowy, które konserwowano roztworami fenoli i poddawano obróbce cieplnej^[4]. Placówka została otwarta 2 marca 1982 roku^[5]. 29 grudnia 1997 roku grodzisko Bereście otrzymało status nieruchomego zabytku historycznego i kulturowego Republiki Białorusi^[4]. 8 stycznia 2020 muzeum otrzymało nagrodę „Za duchowe odrodzenie”(inne języki) za swoją działalność na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego oraz za utworzenie zaktualizowanej ekspozycji^[4] (m.in. dodano elementy multimedialne, zwiedzanie z okularami 3D^[2]). Muzeum jest oddziałem Brzeskiego Obwodowego Muzeum Krajoznawczego^[6].

Budynek

Na potrzeby prezentacji grodziska zbudowano pawilon^[1], który chroni ekspozycję przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych^[7]. Zaprojektowali go pracownicy „Biełgosprojektu”: Wiktar Kramarenka(inne języki), Michaił Winahradau(inne języki) i Uładzimir Szczarbina(inne języki)^[2]. Budynek ma wymiary 40 na 60 m^[4], wzniesiono go z betonu, szkła i anodowanego aluminium^[4]. Pawilon nakrywa dwuspadowy dach^[5] ze świetlikiem pośrodku^[5]. Całkowita powierzchnia ekspozycji wynosi 2400 m²^[8].

Ekspozycja

Muzeum prezentuje pozostałości średniowiecznego grodziska Bereście na Wyspie Szpitalnej^[1] w postaci wykopu o powierzchni 1118 m²^[5]^[8] z fragmentami 28^[5] drewnianych chałup i dróg^[1]. Zachował się pierwotny układ ulic^[5]. Na wystawie na powierzchni 252 m²^[5] znajdują się znaleziska archeologiczne z grodziska pochodzące z XIII wieku^[5], m.in. grzebienie z kości i drewna, buty, wyroby skórzane, kolczyki i bransoletki^[1]. Ekspozycja jest uporządkowana tematycznie i dotyczy m.in.: historii miasta, technik obróbki metali, drewna oraz kości, tkactwa, garbarstwa, garncarstwa^[5]. Muzeum prezentuje ok. 1200 eksponatów^[9].