Milan Panić
Data i miejsce urodzenia |
20 grudnia 1929 |
---|---|
Premier Federalnej Republiki Jugosławii | |
Okres |
od 14 lipca 1992 |
Następca |
Milan Panić, cyr. Милан Панић (ur. 20 grudnia 1929 w Belgradzie[1]) – serbski i amerykański przedsiębiorca oraz polityk, w latach 1992–1993 pierwszy premier Federalnej Republiki Jugosławii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie pochodzenia czarnogórskiego[2]. Gdy miał trzy lata, zmarł jego ojciec. W trakcie II wojny światowej w wieku 14 lat dołączył do Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii, którą kierował Josip Broz Tito. Po ukończeniu szkoły średniej podjął studia chemiczne na Uniwersytecie w Belgradzie[1]. W młodości uprawiał kolarstwo, był członkiem drużyny narodowej. W połowie lat 50., wykorzystując wyjazd na zawody w Holandii, zdecydował się nie wracać do Jugosławii. Początkowo zamieszkał w RFN, gdzie złożył wniosek o azyl polityczny. Pracował tam zawodowo, jednocześnie kształcąc się na Uniwersytecie w Heidelbergu. W 1956 osiedlił się w Stanach Zjednoczonych[2], do USA przyjechał, mając – według własnych wspomnień – 20 dolarów[3]. Był pracownikiem naukowym na Uniwersytecie Południowej Kalifornii[3]. W 1963 otrzymał obywatelstwo amerykańskie[1].
W 1959 założył w garażu w Los Angeles przedsiębiorstwo International Chemical and Nuclear Corporation (ICN), działające w przemyśle farmaceutycznym[4]. Przedsiębiorstwo to stopniowo się rozwijało, stając się międzynarodowym koncernem farmaceutycznym i jedną z największych kompanii operujących na rynku biotechnologicznym. Firma podjęła działalność w kilkudziesięciu krajach, produkując kilkaset produktów leczniczych[1]. Milan Panić stał się multimilionerem[5], w ICN pełnił funkcję prezesa i dyrektora generalnego[1]. Z funkcji kierowniczych w ICN ustąpił w czerwcu 2002, gdy po serii kontrowersji kontrolę nad radą dyrektorów przejęła grupa opozycyjnych wobec niego inwestorów[4][6].
W lipcu 1992, w okresie przemian politycznych, został pierwszym premierem Federalnej Republiki Jugosławii[7]. Funkcję tę zaproponował mu nowo powołany prezydent federalny Dobrica Ćosić[8]. W swoim gabinecie został również ministrem obrony[7]. W grudniu tegoż roku Milan Panić jako kandydat niezależny ubiegał się bezskutecznie o urząd prezydenta Serbii, zajmując drugie miejsce za Slobodanem Miloševiciem, który zwyciężył w pierwszej turze (przy czym prawidłowość przebiegu tych wyborów budziła wątpliwości)[9]. W tymże miesiącu parlament na wniosek radykałów przegłosował wotum nieufności wobec premiera[10]. Milan Panić zakończył urzędowanie w lutym 1993[7], odszedł następnie także z resortu obrony[7], powracając wkrótce do USA[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Ko je ovaj čovek? Milan Panić. glas-javnosti.rs, 18 czerwca 2000. [dostęp 2020-04-05]. (serb.).
- ↑ a b Milan Panic, director of ICN Pharmaceuticals – Panke „treats” Galenika again. ekapija.com, 13 lutego 2013. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).
- ↑ a b Milan Panić. munzinger.de. [dostęp 2020-07-05]. (niem.).
- ↑ a b Ronald D. White: What’s in a Name Change? A New Image, ICN Hopes. latimes.com, 12 listopada 2003. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).
- ↑ Doug Schoen: In 'Prime Minister For Peace: My Struggle For Serbian Democracy,' Milan Panić Chronicles His Fight For Freedom. forbes.com, 19 czerwca 2015. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).
- ↑ Company News; Founder of Icn Pharmaceuticals to Retire as Chief. nytimes.com, 13 czerwca 2002. [dostęp 2020-04-22]. (ang.).
- ↑ a b c d Leaders of the Federal Republic of Yugoslavia/Serbia and Montenegro. zarate.eu. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).
- ↑ Southland Businessman Picked as Yugoslav Premier : Balkans: Milan Panic, an emigre and founder of ICN Pharmaceuticals, is to announce his decision today. latimes.com, 2 lipca 1992. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).
- ↑ Serbian Presidential Elections Since 1990. balkaninsight.com, 1 kwietnia 2012. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).
- ↑ Yugoslavia’s Panic Ousted by Radicals. latimes.com, 30 grudnia 1992. [dostęp 2020-04-05]. (ang.).