Mieczysław Fejgin
Na zdjęciu od lewej: Bolesław Bierut, Mieczysław Fejgin, Friedrich Ebert (1955) | |
Data i miejsce urodzenia |
24 czerwca 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 kwietnia 1975 |
doktor habilitowany | |
Specjalność: medycyna | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1936 |
Habilitacja |
1950 |
Odznaczenia | |
Mieczysław Fejgin (ur. 24 czerwca 1894 we Włocławku, zm. 25 kwietnia 1975 w Warszawie) – polski lekarz pochodzenia żydowskiego, naczelny internista Wojska Polskiego, osobisty lekarz Bolesława Bieruta[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość i edukacja
[edytuj | edytuj kod]Urodził się we Włocławku w rodzinie mieszczańskiej. Był najstarszym synem buchaltera Hirsza Fejgina i Małki z Librachów[2]. Błędnie uważa się, że bratem Mieczysława był Anatol Fejgin, nie byli oni jednak spokrewnieni[3].
Rodzice Mieczysława często zmieniali miejsce zamieszkania, co związane było najprawdopodobniej z pracą ojca. Niedługo po narodzinach Mieczysława rodzina przeniosła się do Łodzi, gdzie ojciec podjął pracę jako urzędnik bankowy[4]. Jeszcze podczas ich pobytu w Łodzi narodził się brat Mieczysława, Leon Maksymilian[5]. W 1900 roku Mieczysław rozpoczął naukę w prywatnej szkole elementarnej, której jednak nie ukończył, gdyż rodzina opuściła Łódź trzy lata później[6].
W 1903 roku przeprowadzili do Woli Krzysztoporskiej, gdzie Hirsz objął posadę głównego księgowego w majątku rodziny Szpilfoglów[4].
Mieczysław kontynuował naukę w domu. W 1905 roku podjął naukę w rządowym gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim[7]. Szkołę ukończył z bardzo dobrymi wynikami[8] i otrzymał świadectwo ze złotym medalem[9]. W 1913 roku zdał maturę i wyjechał na studia medyczne na Uniwersytecie w Bordeaux[10]. W dokumentach, które złożył na uczelnię zmienił imiona rodziców: z Hirsza na Henryka i z Małki na Matyldę, prawdopodobnie chcąc w ten sposób odciąć się od żydowskich korzeni[10].
Po zaliczeniu I roku studiów, wrócił na wakacje do Polski, gdzie zastał go wybuch I wojny światowej. Przez dwa miesiące pracował jako sanitariusz w żydowskim szpitalu w Piotrkowie Trybunalskim[11]. Od maja 1916 roku kontynuował studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim[11].
II Rzeczpospolita
[edytuj | edytuj kod]10 listopada 1918 roku zgłosił się jako szeregowiec do pułku piechoty w Piotrkowie, gdzie przebywał do 15 grudnia. Potem rozpoczął naukę w Szkole Podoficerskiej Saperów w Lublinie, którą ukończył 25 lutego 1919 roku w stopniu podoficera[12]. Od czerwca 1919 do maja 1920 roku w stopniu podchorążego pełnił funkcję podlekarza w Szefostwie Inżynierii i Saperów Frontu Litewsko-Białoruskiego[12]. W semestrze zimowym 1919/1920 otrzymał zezwolenie Szefa Inżynierii i Saperów oraz rektora UW na kontynuowanie studiów. Od 18 września do 21 grudnia 1920 roku w stopniu podporucznika pełnił funkcję pomocnika lekarza w Batalionie Maszynowym Saperów[13]. 8 stycznia 1921 roku otrzymał bezterminowe zwolnienie z wojska[12].
Po ukończeniu studiów medycznych w październiku 1922 roku[13] podjął pracę w Szpitalu Wolskim na oddziale chorób wewnętrznych, gdzie został asystentem Anastazego Landaua[13][14]. Prowadził działalność naukową; wydał 31 publikacji, w tym 3 autorskie i 28 współautorskich[15]. Ponieważ praktyka w szpitalu była nieodpłatna, przyjmował prywatnie pacjentów w swoim mieszkaniu przy ulicy Siennej 45[15]. 16 czerwca 1927 roku urodził mu się syn Jerzy[15].
Niedługo później wygrał konkurs na naczelnego lekarza Szpitala Żydowskiego w Białymstoku i tam też się przeniósł[16]. Jako lekarz naczelny i ordynator oddziału wewnętrznego pracował tam od stycznia do listopada 1930 roku. W tym czasie został ogłoszony konkurs na ordynatora oddziału wewnętrznego Szpitala Starozakonnych na Czystem w Warszawie, który Fejgin wygrał i powrócił do Warszawy[17]. Publikował m.in. w „Warszawskim Czasopismie Lekarskim”, „Medycynie”, „Polskiej Gazecie Lekarskiej” i „Polskim Archiwum Medycyny Wewnętrznej”[18]. Przebywał na stażu w szpitalu Charité w Berlinie[19]. W latach 1935–1939 prowadził wykłady w Szkole Pielęgniarstwa PCK[20].
Oprócz pracy zawodowej, zaangażował się w działalność towarzystw lekarskich. Był wiceprezesem Zrzeszenia Lekarzy Rzeczypospolitej Polskiej, do którego należał w latach 1936–1939. Był też członkiem Warszawskiego Towarzystwa Internistów Polskich, Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego oraz Towarzystwa Medycyny Społecznej[21]. Należał do komitetu redakcyjnego „Warszawskiego Czasopisma Lekarskiego”[20] oraz był członkiem Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski[12].
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do służby w Wojsku Polskim w stopniu podporucznika. Przydzielono go do kadry zapasowej 3 Szpitala Okręgowego[22]. Od 6 września 1939 roku był lekarzem w Szpitalu Polowym nr 508 w Lublinie, z którym trafił następnie do Łucka, gdzie 17 września szpital rozformowano. Następnie przedostał się do Białegostoku[22].
22 września Armia Czerwona zajęła Białystok, zgodnie z podziałem terytorialnym ziem polskich, zawartym w pakcie Ribbentrop-Mołotow. Armia Radziecka zarządziła w tym czasie obowiązkową rejestrację żołnierzy Wojska Polskiego[22]. Nie jest do końca pewne, czy Mieczysław się zarejestrował, ale wiadomo, że uniknął represji i do czerwca 1940 roku pracował jako konsultant internista w radzieckim szpitalu wojskowym[23].
W lipcu 1940 roku został zesłany do Archangielska, a następnie do osiedla Czażenga w obwodzie archangielskim, gdzie przebywał do stycznia 1942 roku, pracując jako kierownik punktu medycznego[24]. W grudniu 1941 roku w Kirowie zginęli jego rodzice, a 2 lutego 1942 roku na zawał serca zmarła jego żona, Maria z d. Szpilfolg, córka Izraela Szpilfolga i Estery Waldman[5][25]. W lutym 1942 roku wraz z synem udał się do Soroczynska, gdzie przebywał do lutego 1945 roku, pracując jako lekarz internista[25]. Od kwietnia 1944 roku pełnił funkcję przewodniczącego lokalnego oddziału Związku Patriotów Polskich[25][26].
Kiedy w styczniu 1943 roku na terenach ZSRR zaczęto formować Polskie Siły Zbrojne w ZSRR, Fejgin podjął próbę rekrutacji, nie został jednak przyjęty[27]. Dopiero 31 stycznia 1945 roku otrzymał depeszę o stawieniu się na dzień 15 lutego 1945 roku w Departamencie Służby Zdrowia 2 Armii Wojska Polskiego w Lublinie. Otrzymał przydział na stanowisko starszego inspektora internisty Polowego Punktu Ewakuacyjnego nr 3, któremu podporządkowane były wszystkie szpitale 2 Armii WP[28]. W marcu 1945 roku przebywał wraz z jednostką w okolicach Gorzowa Wielkopolskiego, a następnie niedaleko Wrocławia[28][29]. Od kwietnia 1945 roku przebywał w Ruszowie, opiekując się żołnierzami rannymi podczas operacji łużyckiej[29].
Za swoją służbę podczas II wojny światowej, w grudniu 1945 roku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i awansowany do stopnia majora[29].
Polska Ludowa
[edytuj | edytuj kod]Jako starszy inspektor internista Polowego Punktu Ewakuacyjnego nr 3 pracował do końca sierpnia 1945 roku. Po zakończeniu służby wrócił z synem do Warszawy, gdzie rozwijał swoją działalność naukową. Ożenił się także z dentystką Cecylią Byszkowską-Szmidt[30]. W 1947 roku krótko pracował w komitecie redakcyjnym czasopisma „Lekarz Wojskowy”[31]. W 1948 roku przebywał na trzymiesięcznych studiach w Nowym Jorku[32]. W 1949 roku został awansowany do stopnia pułkownika[32].
W 1950 roku uzyskał stopień naukowy docenta doktora habilitowanego na podstawie pracy O badaniu czynnościowym narządów krążenia i o nowej próbie wodno-sercowej[30]. Próba wodno-sercowa zwana jest próbą Fejgina[33]. W latach 1954–1971 był redaktorem głównym „Wiadomości Lekarskich”[31].
We wrześniu 1945 roku podjął pracę w Szpitalu Ministerstwa Obrony Narodowej[32], gdzie pełnił funkcję m.in. szefa Oddziału Chorób Wewnętrznych, ordynatora Oddziału Chorób Wewnętrznych i Nerwowych, ordynatora Klinicznego Oddziału Chorób Wewnętrznych a następnie konsultanta gabinetów chorób wewnętrznych[34].
W lipcu 1954 roku został głównym internistą Wojska Polskiego[34]. Gdy pracował w przychodni i szpitalu MON jego pacjentami byli m.in. Zofia Nałkowska (która opisała go w swoich wspomnieniach jako życzliwego doktora[35]), Maria Dąbrowska oraz Bolesław Bierut[35]. Ten ostatni był pacjentem Fejgina już od 1946 roku, gdy zgłosił się do niego z powodu bólów serca. Fejgin towarzyszył Bierutowi już do śmierci w 1956 roku[36][35]. Wraz z Jakubem Bermanem był członkiem delegacji wysłanej do Moskwy i obecny był przy zgonie prezydenta, jego podpis znalazł się także na orzeczeniu lekarskim wydanym po badaniu sekcyjnym[37]. W lutym 1957 roku został zwolniony z czynnej służby wojskowej[38].
Po przejściu do rezerwy objął funkcję ordynatora Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Czerniakowskim[38].
Był działaczem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego i Towarzystwa Internistów Polskich[32].
Do końca życia był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa, od 1959 roku miał utrzymywać kontakty z Ambasadą Izraela[38].
Zmarł 25 kwietnia 1975 roku[39]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D 29, rząd 4, grób 3)[40].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Źródło:[29]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1946)
- Złoty Krzyż Zasługi (1947)
- Srebrny Krzyż Zasługi (1945)
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk (1946)
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1946)
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1955)
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1951)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Henryk Rechowicz, Bolesław Bierut 1892–1956, 1974, s. 145
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 256.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 254.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 257.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 258.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 259.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 260.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 261.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 262.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 263.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 264.
- ↑ a b c d Epsztein 2021 ↓, s. 265.
- ↑ a b c Epsztein 2021 ↓, s. 266.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 267.
- ↑ a b c Epsztein 2021 ↓, s. 268.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 269.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 270.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 271.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 272.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 274.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 273.
- ↑ a b c Epsztein 2021 ↓, s. 275.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 276.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 277.
- ↑ a b c Epsztein 2021 ↓, s. 278.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 279.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 281.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 282.
- ↑ a b c d Epsztein 2021 ↓, s. 283.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 284.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 286.
- ↑ a b c d Epsztein 2021 ↓, s. 288.
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 285.
- ↑ a b Epsztein 2021 ↓, s. 289.
- ↑ a b c Epsztein 2021 ↓, s. 291.
- ↑ „Życie Warszawy”, 1956, nr 62, s. 1
- ↑ Epsztein 2021 ↓, s. 292.
- ↑ a b c Epsztein 2021 ↓, s. 293.
- ↑ Mieczysław Fejgin w Bazie Biogramów Biblioteki Jagiellońskiej
- ↑ Mieczysław Fejgin [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-10-12] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jolanta Epsztein. Zarys biografii Mieczysława Fejgina, osobistego lekarza Bieruta. „Komunizm. System, ludzie, dokumentacja”. 10, s. 253–298, 2021.
- Henryk Rechowicz, Bolesław Bierut 1892–1956, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków 1974.
- „Życie Warszawy”, 1956, nr 62, s. 1.
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1975
- Ludzie urodzeni we Włocławku
- Polscy lekarze w wojnie polsko-bolszewickiej
- Polscy lekarze w kampanii wrześniowej
- Oficerowie lekarze ludowego Wojska Polskiego
- Podporucznicy lekarze II Rzeczypospolitej
- Członkowie Związku Patriotów Polskich
- Ludzie związani z Łodzią (Królestwo Kongresowe)
- Ludzie związani z Piotrkowem Trybunalskim (Królestwo Kongresowe)
- Ludzie związani z Bordeaux
- Absolwenci Uniwersytetu Warszawskiego
- Polacy pochodzenia żydowskiego
- Bolesław Bierut
- Pułkownicy ludowego Wojska Polskiego
- Członkowie Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Ludzie związani z Białymstokiem
- Ludzie związani z Lublinem
- Ludzie związani z Łuckiem
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk na froncie wschodnim