Przejdź do zawartości

Mieczysław Fejgin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Fejgin
Ilustracja
Na zdjęciu od lewej: Bolesław Bierut, Mieczysław Fejgin, Friedrich Ebert (1955)
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1894
Włocławek

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 1975
Warszawa

doktor habilitowany
Specjalność: medycyna
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1936

Habilitacja

1950

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”

Mieczysław Fejgin (ur. 24 czerwca 1894 we Włocławku, zm. 25 kwietnia 1975 w Warszawie) – polski lekarz pochodzenia żydowskiego, naczelny internista Wojska Polskiego, osobisty lekarz Bolesława Bieruta[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość i edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się we Włocławku w rodzinie mieszczańskiej. Był najstarszym synem buchaltera Hirsza Fejgina i Małki z Librachów[2]. Błędnie uważa się, że bratem Mieczysława był Anatol Fejgin, nie byli oni jednak spokrewnieni[3].

Rodzice Mieczysława często zmieniali miejsce zamieszkania, co związane było najprawdopodobniej z pracą ojca. Niedługo po narodzinach Mieczysława rodzina przeniosła się do Łodzi, gdzie ojciec podjął pracę jako urzędnik bankowy[4]. Jeszcze podczas ich pobytu w Łodzi narodził się brat Mieczysława, Leon Maksymilian[5]. W 1900 roku Mieczysław rozpoczął naukę w prywatnej szkole elementarnej, której jednak nie ukończył, gdyż rodzina opuściła Łódź trzy lata później[6].

W 1903 roku przeprowadzili do Woli Krzysztoporskiej, gdzie Hirsz objął posadę głównego księgowego w majątku rodziny Szpilfoglów[4].

Mieczysław kontynuował naukę w domu. W 1905 roku podjął naukę w rządowym gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim[7]. Szkołę ukończył z bardzo dobrymi wynikami[8] i otrzymał świadectwo ze złotym medalem[9]. W 1913 roku zdał maturę i wyjechał na studia medyczne na Uniwersytecie w Bordeaux[10]. W dokumentach, które złożył na uczelnię zmienił imiona rodziców: z Hirsza na Henryka i z Małki na Matyldę, prawdopodobnie chcąc w ten sposób odciąć się od żydowskich korzeni[10].

Po zaliczeniu I roku studiów, wrócił na wakacje do Polski, gdzie zastał go wybuch I wojny światowej. Przez dwa miesiące pracował jako sanitariusz w żydowskim szpitalu w Piotrkowie Trybunalskim[11]. Od maja 1916 roku kontynuował studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim[11].

II Rzeczpospolita

[edytuj | edytuj kod]

10 listopada 1918 roku zgłosił się jako szeregowiec do pułku piechoty w Piotrkowie, gdzie przebywał do 15 grudnia. Potem rozpoczął naukę w Szkole Podoficerskiej Saperów w Lublinie, którą ukończył 25 lutego 1919 roku w stopniu podoficera[12]. Od czerwca 1919 do maja 1920 roku w stopniu podchorążego pełnił funkcję podlekarza w Szefostwie Inżynierii i Saperów Frontu Litewsko-Białoruskiego[12]. W semestrze zimowym 1919/1920 otrzymał zezwolenie Szefa Inżynierii i Saperów oraz rektora UW na kontynuowanie studiów. Od 18 września do 21 grudnia 1920 roku w stopniu podporucznika pełnił funkcję pomocnika lekarza w Batalionie Maszynowym Saperów[13]. 8 stycznia 1921 roku otrzymał bezterminowe zwolnienie z wojska[12].

Po ukończeniu studiów medycznych w październiku 1922 roku[13] podjął pracę w Szpitalu Wolskim na oddziale chorób wewnętrznych, gdzie został asystentem Anastazego Landaua[13][14]. Prowadził działalność naukową; wydał 31 publikacji, w tym 3 autorskie i 28 współautorskich[15]. Ponieważ praktyka w szpitalu była nieodpłatna, przyjmował prywatnie pacjentów w swoim mieszkaniu przy ulicy Siennej 45[15]. 16 czerwca 1927 roku urodził mu się syn Jerzy[15].

Niedługo później wygrał konkurs na naczelnego lekarza Szpitala Żydowskiego w Białymstoku i tam też się przeniósł[16]. Jako lekarz naczelny i ordynator oddziału wewnętrznego pracował tam od stycznia do listopada 1930 roku. W tym czasie został ogłoszony konkurs na ordynatora oddziału wewnętrznego Szpitala Starozakonnych na Czystem w Warszawie, który Fejgin wygrał i powrócił do Warszawy[17]. Publikował m.in. w „Warszawskim Czasopismie Lekarskim”, „Medycynie”, „Polskiej Gazecie Lekarskiej” i „Polskim Archiwum Medycyny Wewnętrznej[18]. Przebywał na stażu w szpitalu Charité w Berlinie[19]. W latach 1935–1939 prowadził wykłady w Szkole Pielęgniarstwa PCK[20].

Oprócz pracy zawodowej, zaangażował się w działalność towarzystw lekarskich. Był wiceprezesem Zrzeszenia Lekarzy Rzeczypospolitej Polskiej, do którego należał w latach 1936–1939. Był też członkiem Warszawskiego Towarzystwa Internistów Polskich, Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego oraz Towarzystwa Medycyny Społecznej[21]. Należał do komitetu redakcyjnego „Warszawskiego Czasopisma Lekarskiego”[20] oraz był członkiem Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski[12].

II wojna światowa

[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do służby w Wojsku Polskim w stopniu podporucznika. Przydzielono go do kadry zapasowej 3 Szpitala Okręgowego[22]. Od 6 września 1939 roku był lekarzem w Szpitalu Polowym nr 508 w Lublinie, z którym trafił następnie do Łucka, gdzie 17 września szpital rozformowano. Następnie przedostał się do Białegostoku[22].

22 września Armia Czerwona zajęła Białystok, zgodnie z podziałem terytorialnym ziem polskich, zawartym w pakcie Ribbentrop-Mołotow. Armia Radziecka zarządziła w tym czasie obowiązkową rejestrację żołnierzy Wojska Polskiego[22]. Nie jest do końca pewne, czy Mieczysław się zarejestrował, ale wiadomo, że uniknął represji i do czerwca 1940 roku pracował jako konsultant internista w radzieckim szpitalu wojskowym[23].

W lipcu 1940 roku został zesłany do Archangielska, a następnie do osiedla Czażenga w obwodzie archangielskim, gdzie przebywał do stycznia 1942 roku, pracując jako kierownik punktu medycznego[24]. W grudniu 1941 roku w Kirowie zginęli jego rodzice, a 2 lutego 1942 roku na zawał serca zmarła jego żona, Maria z d. Szpilfolg, córka Izraela Szpilfolga i Estery Waldman[5][25]. W lutym 1942 roku wraz z synem udał się do Soroczynska, gdzie przebywał do lutego 1945 roku, pracując jako lekarz internista[25]. Od kwietnia 1944 roku pełnił funkcję przewodniczącego lokalnego oddziału Związku Patriotów Polskich[25][26].

Kiedy w styczniu 1943 roku na terenach ZSRR zaczęto formować Polskie Siły Zbrojne w ZSRR, Fejgin podjął próbę rekrutacji, nie został jednak przyjęty[27]. Dopiero 31 stycznia 1945 roku otrzymał depeszę o stawieniu się na dzień 15 lutego 1945 roku w Departamencie Służby Zdrowia 2 Armii Wojska Polskiego w Lublinie. Otrzymał przydział na stanowisko starszego inspektora internisty Polowego Punktu Ewakuacyjnego nr 3, któremu podporządkowane były wszystkie szpitale 2 Armii WP[28]. W marcu 1945 roku przebywał wraz z jednostką w okolicach Gorzowa Wielkopolskiego, a następnie niedaleko Wrocławia[28][29]. Od kwietnia 1945 roku przebywał w Ruszowie, opiekując się żołnierzami rannymi podczas operacji łużyckiej[29].

Za swoją służbę podczas II wojny światowej, w grudniu 1945 roku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i awansowany do stopnia majora[29].

Polska Ludowa

[edytuj | edytuj kod]

Jako starszy inspektor internista Polowego Punktu Ewakuacyjnego nr 3 pracował do końca sierpnia 1945 roku. Po zakończeniu służby wrócił z synem do Warszawy, gdzie rozwijał swoją działalność naukową. Ożenił się także z dentystką Cecylią Byszkowską-Szmidt[30]. W 1947 roku krótko pracował w komitecie redakcyjnym czasopisma „Lekarz Wojskowy[31]. W 1948 roku przebywał na trzymiesięcznych studiach w Nowym Jorku[32]. W 1949 roku został awansowany do stopnia pułkownika[32].

W 1950 roku uzyskał stopień naukowy docenta doktora habilitowanego na podstawie pracy O badaniu czynnościowym narządów krążenia i o nowej próbie wodno-sercowej[30]. Próba wodno-sercowa zwana jest próbą Fejgina[33]. W latach 1954–1971 był redaktorem głównym „Wiadomości Lekarskich[31].

We wrześniu 1945 roku podjął pracę w Szpitalu Ministerstwa Obrony Narodowej[32], gdzie pełnił funkcję m.in. szefa Oddziału Chorób Wewnętrznych, ordynatora Oddziału Chorób Wewnętrznych i Nerwowych, ordynatora Klinicznego Oddziału Chorób Wewnętrznych a następnie konsultanta gabinetów chorób wewnętrznych[34].

W lipcu 1954 roku został głównym internistą Wojska Polskiego[34]. Gdy pracował w przychodni i szpitalu MON jego pacjentami byli m.in. Zofia Nałkowska (która opisała go w swoich wspomnieniach jako życzliwego doktora[35]), Maria Dąbrowska oraz Bolesław Bierut[35]. Ten ostatni był pacjentem Fejgina już od 1946 roku, gdy zgłosił się do niego z powodu bólów serca. Fejgin towarzyszył Bierutowi już do śmierci w 1956 roku[36][35]. Wraz z Jakubem Bermanem był członkiem delegacji wysłanej do Moskwy i obecny był przy zgonie prezydenta, jego podpis znalazł się także na orzeczeniu lekarskim wydanym po badaniu sekcyjnym[37]. W lutym 1957 roku został zwolniony z czynnej służby wojskowej[38].

Po przejściu do rezerwy objął funkcję ordynatora Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Czerniakowskim[38].

Był działaczem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego i Towarzystwa Internistów Polskich[32].

Grób Mieczysława Fejgina na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Do końca życia był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa, od 1959 roku miał utrzymywać kontakty z Ambasadą Izraela[38].

Zmarł 25 kwietnia 1975 roku[39]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D 29, rząd 4, grób 3)[40].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Źródło:[29]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Henryk Rechowicz, Bolesław Bierut 1892–1956, 1974, s. 145
  2. Epsztein 2021 ↓, s. 256.
  3. Epsztein 2021 ↓, s. 254.
  4. a b Epsztein 2021 ↓, s. 257.
  5. a b Epsztein 2021 ↓, s. 258.
  6. Epsztein 2021 ↓, s. 259.
  7. Epsztein 2021 ↓, s. 260.
  8. Epsztein 2021 ↓, s. 261.
  9. Epsztein 2021 ↓, s. 262.
  10. a b Epsztein 2021 ↓, s. 263.
  11. a b Epsztein 2021 ↓, s. 264.
  12. a b c d Epsztein 2021 ↓, s. 265.
  13. a b c Epsztein 2021 ↓, s. 266.
  14. Epsztein 2021 ↓, s. 267.
  15. a b c Epsztein 2021 ↓, s. 268.
  16. Epsztein 2021 ↓, s. 269.
  17. Epsztein 2021 ↓, s. 270.
  18. Epsztein 2021 ↓, s. 271.
  19. Epsztein 2021 ↓, s. 272.
  20. a b Epsztein 2021 ↓, s. 274.
  21. Epsztein 2021 ↓, s. 273.
  22. a b c Epsztein 2021 ↓, s. 275.
  23. Epsztein 2021 ↓, s. 276.
  24. Epsztein 2021 ↓, s. 277.
  25. a b c Epsztein 2021 ↓, s. 278.
  26. Epsztein 2021 ↓, s. 279.
  27. Epsztein 2021 ↓, s. 281.
  28. a b Epsztein 2021 ↓, s. 282.
  29. a b c d Epsztein 2021 ↓, s. 283.
  30. a b Epsztein 2021 ↓, s. 284.
  31. a b Epsztein 2021 ↓, s. 286.
  32. a b c d Epsztein 2021 ↓, s. 288.
  33. Epsztein 2021 ↓, s. 285.
  34. a b Epsztein 2021 ↓, s. 289.
  35. a b c Epsztein 2021 ↓, s. 291.
  36. „Życie Warszawy”, 1956, nr 62, s. 1
  37. Epsztein 2021 ↓, s. 292.
  38. a b c Epsztein 2021 ↓, s. 293.
  39. Mieczysław Fejgin w Bazie Biogramów Biblioteki Jagiellońskiej
  40. Mieczysław Fejgin [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-10-12].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]