Mary Berg
Mary Berg, urodzona jako Miriam Wattenberg[1] (ur. 10 października 1924 w Łodzi, zm. w kwietniu 2013 w Yorku[2]) – autorka Dziennika z getta warszawskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Była córką Szaji, łódzkiego malarza i handlarza antykami[3]. Jej matka Lena urodziła się w Nowym Jorku i miała obywatelstwo Stanów Zjednoczonych[4].
W czasie kampanii wrześniowej wraz z rodziną przedostała się do Warszawy[5]. Wróciła do Łodzi 15 października 1939, skąd pod koniec grudnia 1939 ponownie przyjechała do Warszawy[6]. Od 10 października 1939 prowadziła dziennik, gdzie zapisywała dzień po dniu życie najpierw w okupowanej Warszawie, a następnie w getcie warszawskim[7]. Mieszkała wraz z rodziną przy ul. Siennej 41, a od grudnia 1941 przy ul. Chłodnej 10[1].
17 lipca 1942, krótko przed rozpoczęciem wielkiej akcji deportacyjnej, razem z innymi Żydami-obywatelami Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii została internowana na Pawiaku[8]. 18 stycznia 1943 wyjechała z Warszawy do obozu w Vittel we Francji[9]. W marcu 1944 roku wraz z rodziną została zakwalifikowana do grupy osób przeznaczonych przez Niemców na wymianę na jeńców niemieckich internowanych przez aliantów[10]. 14 marca 1944 na statku parowym s/s „Gripsholm“ dotarła do Nowego Jorku[1].
Jej dziennik, wydany w pełnej wersji w formie książkowej w Stanach Zjednoczonych w 1945,[11] był pierwszą anglojęzyczną relacją dotyczących życia w getcie warszawskim[12]. W Polsce został wydany po raz pierwszy w 1983 pod tytułem Dziennik z getta warszawskiego[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 842. ISBN 978-83-63444-27-3.
- ↑ Biogramy | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2021-08-28].
- ↑ Susan Pentlin: Wstęp [w:] Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 28–29. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Susan Pentlin: Wstęp [w:] Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 47–342. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Mary Berg: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 53. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Mary Berg: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 63, 66. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Mary Berg: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 28–29. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Mary Berg: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 268, 270. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Mary Berg: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 343, 346. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ Mary Berg: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 389. ISBN 978-83-8069-309-8.
- ↑ a b Berg Mary. [w:] Wirtualny Sztetl [on-line]. sztetl.org.pl. [dostęp 2021-06-11].
- ↑ Susan Pentlin: Wstęp [w:] Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016, s. 24. ISBN 978-83-8069-309-8.