Lewica (2019)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider |
W. Czarzasty, |
| Data założenia |
19 lipca 2019 |
| Partie członkowskie |
|
| Ideologia polityczna |
socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny, socjalliberalizm, proeuropeizm, sekularyzm |
| Poglądy gospodarcze |
socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny, państwo opiekuńcze |
| Grupa w Parlamencie Europejskim |
Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim |
| Młodzieżówka |
FMS, Młoda Lewica RP, Młodzi Socjaliści PPS, Młodzi Pracy |
| Barwy | |
| Obecni posłowie |
21/460
|
| Obecni senatorowie |
9/100
|
| Obecni eurodeputowani |
3/53
|
| Obecni radni wojewódzcy |
8/552
|
| Strona internetowa | |
Lewica – polska koalicja partii politycznych o charakterze lewicowym, utworzona przed wyborami parlamentarnymi w 2019, później kontynuowana. W parlamencie reprezentowana do grudnia 2021 i od marca 2023 przez Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (od grudnia 2021 do marca 2023 jedynie w Sejmie przez KK Poselski Lewicy). Od 2023 współtworzy trzeci rząd Donalda Tuska w sojuszu z Koalicją Obywatelską i Trzecią Drogą, w którym wicepremierem z jej ramienia jest Krzysztof Gawkowski.
Historia
19 lipca 2019 wspólny start w wyborach parlamentarnych zapowiedziały Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna i Lewica Razem. Dzień później do porozumienia dołączyła także Polska Partia Socjalistyczna[1]. Potem poinformowano także o poszerzeniu sojuszu o Unię Pracy, Twój Ruch, Inicjatywę Feministyczną i Polską Partię Internetową, a także kilka organizacji niepartyjnych (m.in. stowarzyszenia „Ordynacka” i „Kuźnica” czy Związek Zawodowy Rolnictwa i Obszarów Wiejskich „Regiony”) oraz o przyjęciu przez koalicję nazwy „Lewica”[2]. UP i IF ostatecznie wycofały się z uczestnictwa w projekcie. 6 sierpnia, w związku z chęcią uniknięcia konieczności przekroczenia w wyborach do Sejmu 8-procentowego progu dla koalicji przy stworzeniu wrażenia komitetu koalicyjnego, doszło do zmiany formalnego skrótu Sojuszu Lewicy Demokratycznej z „SLD” na „Lewica”, aby pod tą nazwą porozumienie ugrupowań lewicowych wystąpiło w wyborach[3]. Do rejestracji nowego skrótu nie doszło jednak przed upływem terminu rejestracji komitetów wyborczych, w związku z czym koalicja przystąpiła do wyborów jako KW Sojusz Lewicy Demokratycznej[4], jednak posługując się logotypem z napisem „Lewica”[5]. Na listach SLD, spośród członków innych partii, znalazło się ponad 200 działaczy Razem, około 100 Wiosny, po kilku PPS i TR, a ponadto przedstawiciel Komunistycznej Partii Polski[6], lider PPI oraz pojedynczy członkowie Ruchu Sprawiedliwości Społecznej i Nowoczesnej.
W odbywających się 13 października wyborach komitet uzyskał 2 319 946 głosów, tj. 12,56% głosów ważnych, zajmując 3. miejsce za PiS i KO. Pozwoliło to na wprowadzenie do parlamentu 49 posłów i 2 senatorów[7][8]. W Sejmie mandaty uzyskało 24 przedstawicieli SLD, 19 Wiosny i 6 Razem, zaś w Senacie znalazło się po jednej osobie z Wiosny i PPS.
Na sześć dni przed rozpoczęciem nowej kadencji Sejmu powołano władze przyszłego klubu parlamentarnego (do którego zdecydowały się przystąpić wszystkie partie wybrane z list SLD). Na przewodniczącego klubu wybrano sekretarza Wiosny Krzysztofa Gawkowskiego[9]. Klub przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Razem, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna Roberta Biedronia)”. 12 listopada 2019 wicemarszałkiem Sejmu z ramienia Lewicy został szef SLD Włodzimierz Czarzasty, a wicemarszałkiem Senatu wiceszefowa Wiosny Gabriela Morawska-Stanecka[10].
Po wyborach rozpoczęto działania mające prowadzić do połączenia SLD i Wiosny[11]. 14 grudnia tego samego roku odbyły się obrady ciał statutowych SLD i Wiosny, po których poinformowano, że z połączenia obu ugrupowań powstanie partia Nowa Lewica[12]. Sąd Okręgowy w Warszawie zaakceptował nieprawomocnie 27 stycznia 2020 przerejestrowanie SLD na Nową Lewicę (decyzja ta uprawomocniła się w marcu 2021), pod którym to szyldem miała powstać wspólna formacja[13].
19 stycznia 2020 wspólnym kandydatem SLD, Wiosny i Razem w wyborach prezydenckich w tym samym roku został ogłoszony prezes Wiosny Robert Biedroń[14]. 1 lutego poparła go także PPS[15]. W czerwcowych wyborach zajął on 6. miejsce spośród 11 kandydatów, uzyskując 2,22% głosów[16]. Przed II turą Robert Biedroń poparł kandydata KO Rafała Trzaskowskiego[17], jednak Lewica, ani żadna partia wchodząca w jej skład, nie udzieliła mu oficjalnego poparcia (specjalne stanowisko w sprawie niepopierania żadnego z kandydatów zajęła PPS[18]).
8 września 2020 KKP Lewicy opuściła dotychczasowa posłanka Wiosny Hanna Gill-Piątek, przechodząc do formacji Polska 2050[19]. 11 stycznia 2021 w Parlamencie Europejskim powstała delegacja Nowej Lewicy, w której znaleźli się zarówno eurodeputowani SLD (Nowej Lewicy), jak i Wiosny. Nie przystąpili do niej jednak pozostający członkiem SLD Leszek Miller oraz bezpartyjni przedstawiciele Lewicy Marek Belka i Włodzimierz Cimoszewicz (którzy przestali tym samym reprezentować SLD). Przewodniczącym delegacji został Robert Biedroń[20]. Trzej byli premierzy, którzy nie przystąpili do tej delegacji, pozostali w dotychczasowej delegacji, która przyjęła nazwę Lewica dla Europy[21]. Na jej czele stanął Leszek Miller[22], który wystąpił z SLD/Nowej Lewicy w marcu 2021[23]. 21 marca 2021 KKP Lewicy opuściła kolejna posłanka, jego wiceszefowa Monika Pawłowska, przechodząc z Wiosny do Porozumienia[24].
11 czerwca 2021 zgromadzenie ogólne Wiosny (której działacze zgłosili akces do Nowej Lewicy) podjęło decyzję o samorozwiązaniu partii[25]. 17 lipca 2021 zarząd Nowej Lewicy podjął decyzję o powołaniu dwóch frakcji w partii: SLD i Wiosna[26]. 9 października 2021 odbyła się konwencja zjednoczeniowa partii politycznej Nowa Lewica[27][28], podczas której wybrano dwóch współprzewodniczących partii (zostali nimi ostatni szefowie jednoczących się partii, Włodzimierz Czarzasty z SLD i Robert Biedroń z Wiosny) oraz 14 wiceprzewodniczących partii (po 7 z obu frakcji)[29].
14 grudnia 2021 klub parlamentarny opuściło pięcioro parlamentarzystów (troje posłów i oboje senatorów), którzy na czele z liderem PPS Wojciechem Koniecznym utworzyli Koło Parlamentarne PPS[30]. Klub przyjął wówczas nazwę „Koalicyjny Klub Poselski Lewicy (Nowa Lewica, Razem)”. 5 lutego 2023 przemianowało się ono na Koło Parlamentarne Lewicy Demokratycznej (reprezentujące Stowarzyszenie Lewicy Demokratycznej, odwołujące się do tradycji dawnej partii SLD), a Wojciech Konieczny został senatorem niezrzeszonym. 8 marca 2023 powrócił on do KKP Lewicy[31], w związku z czym klub odzyskał status klubu parlamentarnego i przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem)”. 7 czerwca 2023 NL i KKP Lewicy opuściła posłanka Karolina Pawliczak[32], a dwa i pół miesiąca później posłanka Beata Maciejewska.
27 listopada 2022 współprzewodniczącymi Lewicy Razem, którą do tej pory kolegialnie kierował zarząd krajowy, zostali Adrian Zandberg i Magdalena Biejat[33].
27 lutego 2023 NL i Razem wraz PPS i UP podpisały porozumienie dotyczące wspólnego startu w wyborach parlamentarnych w 2023 oraz w wyborach samorządowych i do Parlamentu Europejskiego w 2024[34]. W sierpniu 2023 do koalicji dołączyła także Socjaldemokracja Polska. Do wyborów parlamentarnych Lewica przystąpiła jako komitet wyborczy partii NL (z jego list poza kandydatami ogłoszonych uczestników porozumienia wystartowali również członkowie Wolności i Równości oraz wyrejestrowanego RSS). W wyborach na listy NL do Sejmu oddano 1 859 018 głosów, tj. 8,61% głosów ważnych. Pozwoliło to na zajęcie 4. miejsca i uzyskanie 26 mandatów w Sejmie oraz 9 w Senacie[35]. W Sejmie 19 mandatów uzyskali przedstawiciele NL (12 frakcji SLD i 7 frakcji Wiosna), a 7 reprezentanci Razem[36]. W Senacie mandaty otrzymało 5 członków NL (4 z SLD i 1 z Wiosny), 2 Razem oraz po 1 PPS i UP. W nowej kadencji klub przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem, Unia Pracy)”. Funkcję wicemarszałka Sejmu utrzymał Włodzimierz Czarzasty z NL, a wicemarszałkiem Senatu została Magdalena Biejat z Razem. Jego przewodniczącym początkowo pozostawał Krzysztof Gawkowski, którego w związku z objęciem przez niego stanowiska wicepremiera w rządzie Donalda Tuska po miesiącu zastąpiła Anna Maria Żukowska[37]. Oprócz Krzysztofa Gawkowskiego, członkami rządu z ramienia Lewicy zostali, także należący do NL: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Katarzyna Kotula i Dariusz Wieczorek. Delegować przedstawicieli na funkcje rządowe nie zdecydowała się Lewica Razem[38]. Spoza NL, reprezentantem Lewicy w rządzie w randze wiceministra został lider PPS. 11 działaczy NL objęło stanowiska wicewojewodów.
W wyborach samorządowych w 2024 Lewica wystartowała jako komitet koalicyjny NL, Razem, PPS i UP. W wyborach do sejmików województw uzyskała 6,32% głosów, zdobywając 8 mandatów radnych (7 otrzymali przedstawiciele NL, a 1 Razem) w 6 województwach[39] (w 4 z nich działacze NL zasiedli w zarządach koalicyjnych z KO i TD). Komitet Lewicy (pod którego szyldem startowała tylko część działaczy partii tworzących koalicję) wystawił 30 kandydatów na włodarzy, w tym 17 na prezydentów miast. W II turze na prezydentów zostali wybrani Krzysztof Matyjaszczyk w Częstochowie (ubiegający się o reelekcję) i Krzysztof Kukucki we Włocławku – obaj z NL (z frakcji SLD). Na prezydenta stołecznej Warszawy kandydowała Magdalena Biejat z Razem, zajmując 3. miejsce.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku Lewica ponownie wystartowała jako komitet koalicyjny tych samych czterech partii, choć na jej listach nie znaleźli się członkowie PPS. Z list Lewicy wystartowało 90 członków NL, 20 Razem, 1 UP i 19 osób bezpartyjnych (w tym ubiegający się o reelekcję reprezentanci delegacji Lewica dla Europy – Marek Belka i Włodzimierz Cimoszewicz). Liderami list zostało 8 działaczy NL, 2 Razem i 3 osoby bezpartyjne (w tym obie z LdE). W wyborach Lewica zajęła 5. miejsce z wynikiem 6,3% głosów, uzyskując 3 mandaty, które zdobyli działacze NL (wszyscy z frakcji Wiosna) – ubiegający się o reelekcję Robert Biedroń, a także dotychczasowi posłowie i wiceministrowie Joanna Scheuring-Wielgus oraz Krzysztof Śmiszek[40].
24 października tego samego roku połowa parlamentarzystów Razem (3 z 8 posłów i obie senator) na czele z Magdaleną Biejat wystąpiła z tej partii, a trzy dni później ugrupowanie pod wodzą Adriana Zandberga zdecydowało o opuszczeniu klubu parlamentarnego Lewicy i utworzeniu własnego koła poselskiego, przechodząc do opozycji[41] (przemianowało się jednocześnie z Lewicy Razem na Partię Razem, powracając do nazwy sprzed powołania koalicji Lewica). Klub Lewicy przemianował się w związku z tym na „KKP Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Unia Pracy)”.
Postulaty programowe
- Podwyższenie płacy minimalnej do 2700 złotych brutto w 2019 roku[42],
- prawne uznanie związków partnerskich[42],
- zwiększenie liczby lekarzy o ponad 50 tysięcy do 2025 roku[42],
- stworzenie bezpłatnego miejsca w żłobku dla każdego dziecka[42],
- refundacja programu in vitro[42],
- likwidacja Funduszu Kościelnego[43],
- likwidacja klauzuli sumienia[43],
- wprowadzenie kas fiskalnych dla księży[42],
- refundacja nowoczesnej antykoncepcji[43],
- likwidacja Instytutu Pamięci Narodowej, Polskiej Fundacji Narodowej i Rady Mediów Narodowych[43],
- reforma Trybunału Konstytucyjnego, sądów powszechnych, prokuratury i Krajowej Rady Sądownictwa[43],
- legalna aborcja do 12 tygodnia na żądanie kobiety[43],
- rozszerzanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii[44],
- większe dofinansowanie nauki i ochrony zdrowia[44],
- wycofanie lekcji religii ze szkół[44],
- przywrócenie niezależności instytucjom prawa[44].
Parlamentarzyści
Posłowie na Sejm RP X kadencji
| Nowa Lewica | ||
|---|---|---|
| ||
| Bezpartyjni | ||
Byli posłowie:
- Maciej Konieczny (Lewica Razem) – do 30 października 2024, został posłem niezrzeszonym, następnie koła Razem
- Paulina Matysiak (Lewica Razem) – do 30 października 2024, została posłem niezrzeszonym, następnie koła Razem
- Joanna Scheuring-Wielgus (Nowa Lewica) – do 10 czerwca 2024, wybrana do Parlamentu Europejskiego
- Marta Stożek (Lewica Razem) – od 26 czerwca 2024, zastąpiła Krzysztofa Śmiszka; do 30 października 2024, została posłem niezrzeszonym, następnie koła Razem
- Krzysztof Śmiszek (Nowa Lewica) – do 10 czerwca 2024, wybrany do Parlamentu Europejskiego
- Adrian Zandberg (Lewica Razem) – do 30 października 2024, został posłem niezrzeszonym, następnie koła Razem
- Marcelina Zawisza (Lewica Razem) – do 30 października 2024, została posłem niezrzeszonym, następnie koła Razem
Senatorowie XI kadencji Senatu
| Nowa Lewica | |
|---|---|
| Polska Partia Socjalistyczna | |
| Unia Pracy | |
| Bezpartyjni | |
Były senator:
- Krzysztof Kukucki (Nowa Lewica) – do 22 kwietnia 2024, wybrany na prezydenta Włocławka
Eurodeputowani Lewicy (od 2024)
| Nowa Lewica | ||
|---|---|---|
| ||
Eurodeputowani Lewicy (do 2024)
| Nowa Lewica | ||
|---|---|---|
| ||
| Lewica dla Europy[h] | ||
| ||
Posłowie na Sejm RP IX kadencji
| Nowa Lewica | ||
|---|---|---|
| Lewica Razem | ||
Wcześniejsi posłowie:
- Hanna Gill-Piątek (Wiosna) – do 8 września 2020, została posłanką niezrzeszoną, następnie koła Polski 2050, ponownie niezrzeszoną i klubu Koalicji Obywatelskiej
- Robert Kwiatkowski (Nowa Lewica) – do 14 grudnia 2021, przeszedł do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej
- Beata Maciejewska – do 24 sierpnia 2023, została posłanką niezrzeszoną
- Karolina Pawliczak (Nowa Lewica) – do 7 czerwca 2023, została posłanką niezrzeszoną, następnie klubu Koalicji Obywatelskiej
- Monika Pawłowska (Wiosna) – do 21 marca 2021, została posłanką niezrzeszoną, następnie koła Porozumienia i klubu Prawa i Sprawiedliwości
- Andrzej Rozenek – do 14 grudnia 2021, przeszedł do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej
- Joanna Senyszyn (Nowa Lewica) – do 14 grudnia 2021, przeszła do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej
Senatorowie X kadencji Senatu
| Polska Partia Socjalistyczna | ||
|---|---|---|
Wcześniejsza senator:
- Gabriela Morawska-Stanecka (Nowa Lewica) – wicemarszałek Senatu, do 13 grudnia 2021, przeszła do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej, następnie do klubu Koalicji Obywatelskiej
Uwagi
- ↑ Od 26 czerwca 2024, zastąpił Joannę Scheuring-Wielgus.
- ↑ Od 24 lipca 2024, wybrany w wyborach uzupełniających.
- ↑ Wybrany z listy Koalicji Europejskiej.
- ↑ Wybrany z listy Wiosny.
- ↑ Wybrany z listy Wiosny.
- ↑ Pod koniec kadencji związany z Koalicją Obywatelską.
- ↑ Wybrany z listy Koalicji Europejskiej.
- ↑ Wcześniejsza delegacja Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Wszyscy deputowani LdE zostali wybrani z list Koalicji Europejskiej. Delegacja niereprezentująca Lewicy, jednak dwóch jej członków wystartowało z jej list, ubiegając się o reelekcję.
- ↑ Od 18 marca 2021 (momentu ogłoszenia odejścia z Sojuszu Lewicy Demokratycznej) niezwiązany z Lewicą.
- ↑ Z przerwą od 14 grudnia 2021 do 7 marca 2023 (do 5 lutego 2023 w kole PPS, od 6 lutego do 6 marca 2023 senator niezrzeszony).
Lewica w trzecim rządzie Donalda Tuska (stan aktualny)
| Nowa Lewica | ||
|---|---|---|
| Polska Partia Socjalistyczna | ||
| ||
Reprezentacja w sejmikach
Radni sejmików VII kadencji
| Radni reprezentujący Nową Lewicę | |||
|---|---|---|---|
| Była radna reprezentująca Lewicę Razem | |||
Radni sejmików VI kadencji
| Pod koniec kadencji | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Wcześniejsi | |||
Wszyscy radni sejmików wojewódzkich zostali wybrani z ramienia KKW SLD Lewica Razem i byli związani z NL.
Aktualna reprezentacja
| Sejmik | Mandaty | Władza |
|---|---|---|
| dolnośląski | 1/36
|
Opozycja |
| kujawsko-pomorski | 0/30
|
Brak |
| lubelski | 0/33
|
Brak |
| lubuski | 0/30
|
Brak |
| łódzki | 1/33
|
Koalicja |
| małopolski | 0/39
|
Brak |
| mazowiecki | 1/51
|
Opozycja |
| opolski | 0/30
|
Brak |
| podkarpacki | 0/33
|
Brak |
| podlaski | 0/30
|
Brak |
| pomorski | 0/33
|
Brak |
| śląski | 2/45
|
Koalicja |
| świętokrzyski | 0/30
|
Brak |
| warmińsko-mazurski | 0/30
|
Brak |
| wielkopolski | 2/39
|
Koalicja |
| zachodniopomorski | 1/30
|
Koalicja |
| Mandaty ogółem | 8/552
| |
Wybory
Wybory parlamentarne
| Wybory | Sejm | Senat | Rząd | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Głosy | Mandaty | Głosy | Mandaty | ||||||||
| Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | ||
| 2019 | 2 319 946 | 12,56 (3.) | – | 49/460
|
 49
|
415 745 | 2,28 (4.) | – | 2/100
|
2
|
Opozycja |
| Jako KW Sojusz Lewicy Demokratycznej. | |||||||||||
| 2023 | 1 859 018 | 8,61 (4.) |  3,95
|
26/460
|
23
|
1 131 639 | 5,29 (4.) | 3,01
|
9/100
|
7
|
Koalicja |
| Jako KW Nowa Lewica. | |||||||||||
Wybory do Parlamentu Europejskiego
| Wybory | Liczba głosów | % | Liczba mandatów | +/- |
|---|---|---|---|---|
| 2024 | 741 071 | 6,3 (5.) | 3/53
|
– |
Wybory samorządowe
| Wybory | Sejmiki | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Głosy | Mandaty | ||||
| Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | |
| 2024 | 911 430 | 6,32 (5.) | – | 8/552
|
– |
Wybory prezydenckie
| Wybory | Kandydat | I tura | ||
|---|---|---|---|---|
| Głosów | % | |||
| 2020 | Robert Biedroń | 432 129 | 2,22% (6.) | |
Kompozycja
Obecni członkowie koalicji
| Partia | Ideologia | Pozycja polityczna | Przewodniczący | Posłowie | Senatorowie | Posłowie do PE | Radni sejmików województw | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.png){kind=logo}
|
Nowa Lewica | socjaldemokracja | centrolewica | Robert Biedroń, Włodzimierz Czarzasty | 18/460
|
5/100
|
3/53
|
8/552
| |
 |
Polska Partia Socjalistyczna | socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny | lewica | Wojciech Konieczny | 0/460
|
1/100
|
0/53
|
0/552
| |
 |
Unia Pracy | socjaldemokracja, państwo opiekuńcze | lewica | Waldemar Witkowski | 0/460
|
1/100
|
0/53
|
0/552
| |
Zobacz też
- Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy
- Lewica i Demokraci
- Lewica (klub poselski)
- SLD Lewica Razem
- Zjednoczona Lewica
Przypisy
- ↑ Kolejna partia przystąpiła do lewicowej koalicji [online], interia.pl, 20 lipca 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ SLD, Wiosna i Razem wystartują jako KW Lewica. Bazą organizacyjną startu struktury SLD [online], gazetaprawna.pl, 5 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Sojusz Lewicy Demokratycznej zmienił skrót z SLD na Lewica [online], pap.pl, 6 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Informacje o komitecie wyborczym [online], pkw.gov.pl [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Agata Szczęśniak, Znaleźli rozwiązanie. Wiosna, SLD i Razem jednak wspólnie z listy SLD, ale pod logo „lewica” [online], oko.press, 15 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Jedyny komunistyczny kandydat w wyborach [online], kom-pol.org, 10 października 2019 [dostęp 2019-10-27].
- ↑ Wyniki wyborów parlamentarnych 2019. Lista posłów i senatorów [online], wyborcza.pl, 15 października 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Senat dla opozycji. PiS przegrywa o włos [online], businessinsider.com.pl, 14 października 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Klub Lewicy wybrał kierownictwo i wytypował kandydatów na wicemarszałków [online], tvn24.pl, 6 listopada 2019 [dostęp 2019-11-07].
- ↑ Prezydia Sejmu i Senatu skompletowane [online], tvn24.pl, 12 listopada 2019 [dostęp 2020-12-25].
- ↑ Michał Danielewski, Wyborcy Lewicy chcą jednej partii. Umocnione Razem się waha, Zandberg dogania Biedronia [online], oko.press, 26 października 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Biedroń: powstanie za kilka tygodni nowe ugrupowanie – Nowa Lewica [online], pap.pl, 14 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-14].
- ↑ Grzegorz Bruszewski, Sąd zmienił nazwę SLD na Nowa Lewica; w ciągu dwóch miesięcy możliwa konsolidacja z Wiosną [online], pap.pl, 4 lutego 2020 [dostęp 2020-02-04].
- ↑ „Prezydent musi mieć swój rozum i swój kręgosłup” [online], tvn24.pl, 19 stycznia 2020 [dostęp 2020-01-30].
- ↑ Posiedzenie Rady Naczelnej PPS (1 Lutego 2020) [online], ppspl.eu, 2 lutego 2020 [dostęp 2022-01-24] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-02].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2020.
- ↑ Leszek Rudziński, Robert Biedroń zachęca, by w II turze głosować na Rafała Trzaskowskiego i zapowiada powstanie nowej siły politycznej [online], polskatimes.pl, 29 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-01].
- ↑ II tura wyborów prezydenckich [online], przeglad-socjalistyczny.pl, 6 lipca 2020 [dostęp 2024-08-18].
- ↑ Arkadiusz Jastrzębski (oprac.), Hanna Gill-Piątek poza Wiosną. Rezygnuje też z klubu Lewicy [online], wp.pl, 8 września 2020 [dostęp 2020-09-08].
- ↑ Wiosna i SLD stworzyły w PE wspólną delegację; L. Miller: Nie jestem jej częścią [online], gazetaprawna.pl, 12 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-21].
- ↑ Jakub Szczepański, Leszek Miller dla Interii: Włodzimierz Czarzasty wstydzi się SLD [online], interia.pl, 10 marca 2021 [dostęp 2021-03-12].
- ↑ Dwie delegacje Lewicy w PE [online], gazetaprawna.pl, 10 marca 2021 [dostęp 2021-03-12].
- ↑ Edyta Bieńczak, Leszek Miller żegna się z SLD. „Nie jestem meblem” [online], rmf24.pl, 18 marca 2021 [dostęp 2021-03-20].
- ↑ Transferowy hit. Posłanka Lewicy z lubelskiego idzie do Gowina [online], dziennikwschodni.pl, 21 marca 2021 [dostęp 2021-03-28].
- ↑ Karol Kostrzewa, Grzegorz Bruszewski, Zgromadzenie ogólne Wiosny podjęło decyzje o samorozwiązaniu partii [online], pap.pl, 11 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-11].
- ↑ Adam Zygiel, Dwie frakcje w Nowej Lewicy. Czarzasty poinformował o decyzji zarządu [online], rmf24.pl, 17 lipca 2021 [dostęp 2021-07-20].
- ↑ Kongres zjednoczeniowy Nowej Lewicy [online], polsatnews.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09].
- ↑ Grzegorz Bruszewski, Nowa Lewica ma wśród priorytetów m.in. likwidację umów śmieciowych i zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia [online], pap.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09].
- ↑ Grzegorz Bruszewski, Włodzimierz Czarzasty i Robert Biedroń wybrani współprzewodniczącymi Nowej Lewicy [online], pap.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09].
- ↑ Lewica bez senatorów. W Sejmie powstało koło PPS [online], rp.pl, 14 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Senator Wojciech Konieczny powraca do KP Lewica [online], lewica.org.pl, 8 marca 2023 [dostęp 2024-08-18].
- ↑ Nowa Lewica traci posłankę. Karolina Pawliczak opuszcza partię [online], onet.pl, 7 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-23].
- ↑ Aleksandra Wieczorek, Magdalena Biejat i Adrian Zandberg nowymi współprzewodniczącymi partii Razem [online], interia.pl, 27 listopada 2022 [dostęp 2022-11-27].
- ↑ Grzegorz Bruszewski, Nowa Lewica, Razem, PPS i Unia Pracy pójdą razem do wyborów [online], bankier.pl, 27 lutego 2023 [dostęp 2023-02-27].
- ↑ Daniel Flis, Wyniki wyborów. Mniej posłów Lewicy. Więcej partii Razem [online], oko.press, 17 października 2023 [dostęp 2023-10-20].
- ↑ Komitet Wyborczy Nowa Lewica w wyborach do Sejmu i Senatu w 2023 r. [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-10-20].
- ↑ Anna Maria Żukowska nową przewodniczącą Klubu Parlamentarnego Lewicy. portalsamorzadowy.pl, 12 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-12].
- ↑ Marcel Wandas, Zandberg: nie wejdziemy do rządu. Rozeszło się o środki na zdrowie, naukę i mieszkalnictwo [online], oko.press, 10 listopada 2023 [dostęp 2023-12-26].
- ↑ Wyniki w wyborach do Sejmików Województw [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Koalicyjny Komitet Wyborczy Lewica w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. [online], wybory.gov.pl [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Rozłam w Lewicy. Jest decyzja partii Razem [online], wp.pl [dostęp 2024-10-27].
- ↑ a b c d e f Klaudia Zawistowska, Program wyborczy Lewicy na wybory 2019. Jak wyglądają obietnice Lewicy i ich plany na najbliższe 4 lata? [online], wp.pl, 11 października 2019 [dostęp 2020-04-13].
- ↑ a b c d e f Wybory parlamentarne 2019 – program Lewicy. Jakie zmiany chce wprowadzić SLD, Razem i Wiosna? [online], gazeta.pl, 30 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28].
- ↑ a b c d Polska jutra. Główne postulaty Lewicy [online], lewica2019.pl [dostęp 2020-04-13].