Legion Młodych
Legion Młodych – Akademicki Związek Pracy dla Państwa – radykalna piłsudczykowska organizacja młodzieżowa. Utworzona 13 lutego 1930 r. z inicjatywy tzw. grupy „pułkowników”; na jej kształt silny wpływ wywarł Adam Skwarczyński. Jej celem było zwalczanie wpływów opozycji (zwłaszcza endecji) na wyższych uczelniach. Głosiła ideologię nacjonalizmu państwowego (nie etnicznego) o charakterze antykapitalistycznym, antyklerykalnym i antydemokratycznym; wrogom w postaci KKK (Komintern, Kościół, Kapitał) przeciwstawiała ideał „Państwa Zorganizowanej Pracy”. Z powodu antyklerykalizmu prymas August Hlond zagroził ekskomuniką jej członkom[1]. Współpracowała z Organizacją Młodzieży Pracującej i Organizacją Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia”.
W latach 1930–1933 LM rozwijał się bardzo dynamicznie osiągając liczbę 25 tysięcy członków. W lutym 1934 r. list Episkopatu, potępiający LM za komunizowanie, zapoczątkował kryzys organizacji i nasilenie konfliktów wewnętrznych. Radykalizacja LM doprowadziła 19 IV 1935 r. do zerwania z Legionem starszych polityków sanacyjnych (m.in. Walery Sławek, Janusz Jędrzejewicz). 1 V 1936 r. Legion wraz z młodzieżą PPS utworzył Front Młodej Lewicy Polskiej, ale 26 VII 1936 r. w LM doszło do rozłamu. Opozycja lewicowa oderwała się jako LM–Frakcja i w czerwcu 1937 r. przyłączyła się do PPS, natomiast prawe skrzydło poparło konsolidację sanacji. W 1937 r. LM (prawica) początkowo zgłosił akces do Obozu Zjednoczenia Narodowego, ale niebawem z nim zerwał i 8 XII 1938 r. połączył się z prawicą Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej w Legion Młodzieży Polskiej, którego przewodniczącym został Józef Michał Mrozowicki[2].
Komendantami Głównymi LM byli kolejno Zbigniew Zapasiewicz, Leon Stachórski, Józef Bieliński, Witold Bielski, Włodzimierz Bociański oraz Józef Michał Mrozowicki. Organy prasowe to m.in. „Państwo Pracy”, „Ruch Młodolegionowy”, „Nowy Ustrój”, „Dziś i Jutro”[3][4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wiesław Mercik, Bez płaszcza z gronostajów. Kościół a państwo i prawa człowieka.Krajowa Agencja Wydawnicza Kraków 1988, s.177.
- ↑ Jarosław Tomasiewicz: „Faszyzm lewicy” czy „ludowy patriotyzm”? Tendencje antyliberalne i nacjonalistyczne w polskiej lewicowej myśli politycznej lat trzydziestych. Warszawa 2020. ISBN 978-83-8196-103-5, s. 81-87
- ↑ Andrzej Notkowski, Polska prasa prowincjonalna Drugiej Rzeczypospolitej, 1918-1939. PWN 1982.
- ↑ Gazeta Tygodniowa. Poświęcona sprawom religijnym, oświatowym i społecznym,1934, R.4, nr 7 - Świętokrzyska Digital Library [online], sbc.wbp.kielce.pl [dostęp 2020-01-09].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rudziński Eugeniusz: Młodzi socjaliści 1918–1939. Warszawa 1980, s. 245-246, 249, 269
- Sioma Marek: Młodzi contra starzy: Legion Młodych w obozie piłsudczykowskim (1930–1935), /w:/ Adaptacja – reforma – stabilizacja. Przestrzeń publiczna we współczesnych systemach politycznych. Pod red. Tomasza Koziełło, Przemysława Maja, Waldemara Parucha. Rzeszów 2010
- Słownik organizacji młodzieżowych w Polsce 1918-1970. Warszawa 1971
- Tomasiewicz Jarosław: Między „narodowym komunizmem” a „faszyzmem lewicy”. Ideologia Legionu Młodych (1930–1939), „Społeczeństwo i Polityka” nr 1 (2011)