Kotlina Kłodzka
 Kotlina Kłodzka z Zieleńca | |
 Zasięg regionu w obrębie Polski do 2018 | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion |
Kotlina Kłodzka |
Kotlina Kłodzka (czes. Kladská kotlina, niem. Glatzer Kessel) (332.54) – kraina geograficzna w Sudetach. Jest to kotlina w Sudetach Środkowych otoczona przez Góry Bardzkie, Wzgórza Włodzickie, Wzgórza Ścinawskie, Góry Stołowe, Góry Bystrzyckie, Góry Złote i Masyw Śnieżnika i wraz z nimi tworzy krainę historyczną zwaną ziemią kłodzką[1]. Głównym miastem jest Kłodzko.
Błędne nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Kotlina Kłodzka jest odwiedzana przez turystów jadących do uzdrowisk takich jak Polanica-Zdrój, Duszniki-Zdrój, Kudowa-Zdrój czy Lądek-Zdrój, położonych poza Kotliną Kłodzką, w dolinach rzek u podnóża otaczających ją gór. Stąd potocznie pojęcie Kotlina Kłodzka często jest błędnie rozciągane na całą ziemię kłodzką.
Podział na mikroregiony
[edytuj | edytuj kod]Do 2018 przyjmowano, że w skład Kotliny Kłodzkiej wchodzą następujące mikroregiony[1]:
- właściwa Kotlina Kłodzka,
- Wzgórza Rogówki,
- Rów Górnej Nysy, z tego:
W 2018 opublikowano nowy podział regionów geograficznych, zgodnie z którym Kotlina Kłodzka stanowi oddzielny mezoregion, niedzielący się na mikroregiony. Wcześniej należące do Kotliny Kłodzkiej mikroregiony: Wzgórza Rogówki zostały włączone do mezoregionu Góry Złote, natomiast Rów Górnej Nysy wydzielono jako odrębny mezoregion[2][3].
Budowa geologiczna
[edytuj | edytuj kod]Pod względem geologicznym obejmuje fragmenty następujących jednostek: metamorfiku kłodzkiego, struktury bardzkiej, masywu kłodzko-złotostockiego, niecki śródsudeckiej i rowu Górnej Nysy. Podłoże zbudowane ze skał metamorficznych oraz magmowych wieku paleozoicznego oraz częściowo z piaskowców permskich i górnokredowych, jest przykryte kenozoicznymi piaskami, żwirami, iłami, glinami oraz lessami.
Rzeźba terenu
[edytuj | edytuj kod]Rzeźba terenu jest zróżnicowana. Centrum Kotliny oraz część południową i zachodnią tworzy wysoczyzna z niewielkimi wzgórzami Forteczna Góra w Kłodzku, Czerwoniak wraz z głęboko wciętymi dolinami rzek – Nysy Kłodzkiej, Białej Lądeckiej i Ścinawki[1]. Na wschodzie wznosi się niewysokie, zalesione pasmo Wzgórz Rogówki o charakterze górskim[1].
Wody
[edytuj | edytuj kod]Przez środek Kotliny przepływa Nysa Kłodzka, do której powyżej Kłodzka wpada Biała Lądecka i Bystrzyca Dusznicka, a poniżej Ścinawka[1].
Miejscowości
[edytuj | edytuj kod]W obrębie Kotliny Kłodzkiej położone są następujące miejscowości lub ich części (w podziale na mikroregiony)[1]:
- Kłodzko, Boguszyn, Chocieszów, Jaszkowa Dolna, Kamieniec, Korytów, Krosnowice, Książek, Ławica, Marcinów, Mikowice, Niwa, Piszkowice, Roszyce, Stary Wielisław, Szalejów Dolny, Szalejów Górny, Wolany, Gołogłowy, Bierkowice.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Słownik geografii turystycznej Sudetów. Redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 13–22. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ Opublikowano nowe granice regionów geograficznych. geoforum.pl, 2018-07-30. [dostęp 2023-07-26]. (pol.).
- ↑ Jerzy Solon i inni. Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data. „Geographia Polonica”. 91 (2), s. 158, 2018. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego Polskiej Akademii Nauk. DOI: 10.7163/GPol.0115. ISSN 2300-7362. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.
- K.R. Mazurski, Przewodnik turystyczny. Ziemia kłodzka, Część południowa, Wyd. „Sudety”, Wrocław 1996, ISBN 83-85550-76-3.
- W. Brygier, T. Dudziak, Przewodnik turystyczny. Ziemia kłodzka, Ofic. wyd. „Rewasz”, Pruszków 2010, ISBN 83-89188-95-3.
- Praca zbiorowa, Mapa – Sudety Środkowe, skala 1:40 000, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2005, ISBN 83-60044-44-9.